Kırkpınar Yağlı Güreş Sporcularının Serbest Zaman Tutum Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 4, 227 - 241, 30.12.2020

İsmail Balaban İsa Sağıroğlu Murat Özmaden

Öz

Bu çalışmanın amacı, yağlı güreş sporcularının serbest zaman tutum düzeylerinin incelenmesi ve bazı demografik özelliklere göre karşılaştırılmasıdır. Çalışmanın evrenini, Türkiye Güreş Federasyonu’nun “baş”, “başaltı”, “büyük orta” ve “küçük orta büyük” yağlı güreşlerinde lisanslı olarak aktif olan yağlı güreş sporcuları oluşturmaktadır. Çalışma grubunu ise 2019 yılında yapılan “658. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri”ne katılan sporculardan kolayda örneklem yöntemi ile seçilen 226 güreşçi arasından bilgi ve ölçek formlarını eksiksiz olarak dolduran, 18-45 yaşları arasında değişen (Ortyaş=27.90 ± 7.05), 218 gönüllü oluşturmuştur. Çalışmada kullanılan veri toplama araçları 2 bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm, yağlı güreş katılımcılarının demografik bilgilerini tanımlamaya yönelik oluşturulan kişisel bilgi formu, ikinci bölümde ise araştırmanın amacına yönelik Boş Zaman Tutum Ölçeği (BZTÖ)’dir. Verilerin değerlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistiklerle birlikte bağımsız örneklemler için MANOVA ve ANOVA analizleri kullanılmıştır. Çalışma bulgularına göre yağlı güreş sporcularının serbest zaman tutumlarının yüksek olduğu ve “bilişsel” tutum alt boyutunun tüm boyutlar içerisinde en yüksek ortalama puanda olduğu, demografik değişkenlere göre; gelir, haftalık serbest zaman süresi ve serbest zamanları değerlendirmede güçlük çekme durum değişkenlerine göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, ülkemizde asırlardır geleneksel olarak düzenlenen festivalin en önemli öğesi olan yağlı güreşçilerin, serbest zamanları değerlendirmeye ilişkin olarak spor federasyonları ve spor kulüpleri tarafından eğitimler ve çeşitli serbest zaman organizasyonları ile davranışsal tutumlarının yükseltilmesi için çalışmaların yapması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

kırkpınar, Serbest zaman, yağlı güreş, Edirne

Kaynakça

• Abadan, N. (1961). Türk üniversite öğrencilerinin serbest zaman faaliyeti, boş zamanları değerlendirme semineri. Halk Sağlığı Eğitim Komitesi Yayını: İstanbul.
• Akgül, B. M., & Gürbüz, B. (2011). Boş zaman tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, XVI (1), 37-43.
• Akgül, B.M. (2011). Farklı kültürlerdeki bireylerin boş zaman aktivitelerine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi: Ankara-Londra örneği. (Doktora Tezi), Ankara: Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Akyüz, H., Karataş, İ., Gönülateş, S., Uzun, M., & Yermakhanov, B. (2018). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman tutumu ile mutluluk düzeyleri arasındaki ı̇lişkinin ı̇ncelenmesi. 6th International Conference on Science Culture and Sport, Proceeding Books, 25-27 April, Lviv/UKRAINE, 119.
• Baud-Bovy, M., & Lawson, F. (1998). Tourism and recreation: handbook of planning and design. Butterworth-Heinemann Ltd.
• Bodur, F. (1988). Anadolu Üniversitesi iktisadi ve idari bilimler fakültesi öğrencilerinin boş zamanlarını değerlendirme eğilimleri. (Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Cengiz, R., Öztürk, E., & Güngörmüş, H.A. (2018). Bireylerin serbest zaman tutum ve psikolojik ı̇yi oluş ı̇lişkisi. I. Uluslararası Rekreasyon ve Spor Yönetimi Kongresi, Bildiri Özetleri Kitabı, 10-13 Mayıs, Bodrum/Muğla, Türkiye, 399-400.
• Chung, M.H., & Philips, D.A. (2002). The Relationship Between Attitude Toward Physical Education and Leisure Time Exercise in High School Students. Phsical Educator, 59(3), 126-138.
• Çelik, Z. (2014). Ankara polis koleji öğrencilerinin boş zaman aktivitelerine yönelik tutumlarının incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Çimen, Z., Sarol, H. (2015). Serbest zaman tutumu: Üniversite öğrencilerine yönelik bir ararştırma. 3. Rekreasyon Araştırmaları Kongresi, Bildiri Kitabı, 5- 7 Kasım, Eskişehir, 295-299.
• Demirel, M., & Harmandar, D. (2009). Üniversite öğrencilerinin rekreasyonel etkinliklere katılımlarında engel oluşturabilecek faktörlerin belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 838-846.
• Deng, J., Walker, G., & Swinnerton, G. (2005). Leisure attitudes: A comparison between Chinese in Canada and Anglo-Canadians. Leisure/Loisir, 29 (2): 239-273.
• Denkel, M. (2019). Ünı̇versı̇te öğrencı̇lerı̇nı̇n rekreatı̇f faalı̇yetlere bakış açılarının değerlendı̇rı̇lmesı̇; Trakya Ünı̇versı̇tesı̇ Kırkpınar Besyo örneğı̇. (Yüksek Lisans Tezi). Edirne: Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Doğan, İ. (2005). Sosyoloji: Kavramlar ve sorunlar. 5. Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Edirne Belediyesi Başkanlığı. (2019a). Kırkpınar yağlı güreşleri tarihi, http://www.edirnekirkpinar.com/tr/yazi/6-genel-bilgiler/36-tarihi, Erişim Tarihi: 26.10.2019.
• Eskiler, E., Yıldız, Y., & Ayhan, C. (2019). The effect of leisure benefits on leisure satisfaction: extreme sports. Türk Spor ve Egzersiz Dergisi, 21(1), 16-20.
• Gökçe, B. (1984). Orta öğretim gençliğinin beklenti ve sorunları. Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı.
• Gökçe, H. (2008). Serbest zaman doyumunun yaşam doyumu ve sosyo-demografik değişkenlerle ı̇lişkisinin ı̇ncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Güler, Ş. (1978). Turizm sosyolojisi. Gündüz Matbaacılık: Ankara.
• Günaçtı-Atasoy, D. (2014). Beden eğitimi öğretmenlerinin yaşam doyumu düzeyleri ve serbest zamana yönelik tutumları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Güngörmüş, H.A. (2007). Özel sağlık-spor merkezlerinden hizmet alan bireyleri rekreasyonel egzersize güdüleyen faktörler. (Doktora Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Güngörmüş, H.A. (2012). The study of validity and reliability of Turkish version of leisure motivation scale. Energy Education Science and Technology Part B: Social and Educational Studies, 4(3): 1209–1216.
• Güngörmüş, H.A., & Gürbüz, B. (2012). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman aktivitelerine yönelik tutumlarının karşılaştırılması, 2nd International Social Sciences in Physical Education and Sport Congress, Ankara, Turkey, 115.
• Gürbüz, B. Aşçı, F.H., & Çelebi, M. (2006). The reliability and validity of the Turkish version of the recreational exercise motivation measure. Proceedings of 9th International Sport Sciences Congress, 3-5 November, Muğla, Turkey, 1044.
• Gürbüz, B., & Henderson, K. (2013): Exploring the meanings of leisure among Turkish university students. Croatian Journal of Education, 15(4), 927-957.
• Gürbüz, B., & Karaküçük, S. (2007). Boş zaman engelleri ölçeği-28: Ölçek geliştirme, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, XII (1), 3-10.
• Henderson KA. (1996): One size doesn‟t fit all: The meanings of wome’s leisure. Journal of Leisure Research, 28(3), 139-154.
• İleri, F., & Sönmez, A. (2019). Serbest zaman tutumunun ı̇ncelenmesı̇: Yetı̇şkı̇n bı̇reyler örneğı̇. 2. Uluslararası Rekreasyon ve Spor Yönetimi Kongresi, Özet Bildiriler Kitabı, 11- 14 Nisan, Bodrum/Muğla, Türkiye, 77-78.
• Kara, F.M., Sarol, H., & Güngörmüş, H.A. (2018). Üniversite öğrencilerinde serbest zaman tutumu ve tutkunluk düzeylerinin ı̇ncelenmesi. Uluslararası Rekreasyon ve Spor Yönetimi Kongresi, Bildiri Özetleri Kitabı, 10-13 Mayıs, Bodrum/Muğla, Türkiye, 427-428.
• Kara, F.M., Sarol, H., & Güngörmüş, H.A. (2019). “Attitudes are contagious": Leisure attitude and passion of university students. International Education Studies, 12(7), 42-48.
• Karaküçük, S. (2005). Rekreasyon: Boş zamanları değerlendirme. (5. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Karaküçük, S., & Gürbüz, B. (2006). The reliability and validity of the Turkish version of leisure constraints questionnaire. Proceedings of 9th International Sport Sciences Congress, 3-5 November, Muğla, Turkey, 1149.
• Karaman, M., Ayyıldız, T., Okan, İ., & Yaman, M. (2016). Rekreatif dans aktivitelerine katılan bireylerin mutluluk, boş zaman tutumu ve yaşam tatmini düzeylerinin ve aralarındaki ilişkinin incelenmesi. International Refereed Academic Journal of Sports, Health and Medical Sciences, 21, 75-93.
• Karataş, S. (2019). Psikoloji Sözlüğü, Tutum, http://www.psikolojisozlugu.com/attitude-tutum, Erişim tarihi: 20.10.2019.
• Kaya, S., & Gürbüz, B. (2015). An Examination of university students’ attitudes towards leisure activities. Pamukkale Spor Bilimleri Dergisi, 6(3), 46-60.
• Kılbaş, Ş. (2001). Rekreasyon: Boş zamanları değerlendirme, 1. Baskı. Adana: Anaca Yayınları.
• Mannell, R. C., & Kleiber, D. A. (1997). A social psychology of leisure. Venture Publishing Inc..
• Önal, L. (2017). Atatürk üniversitesi öğrencilerinin boş zaman tutumları ile boş zaman aktivitelerine katılımını engelleyen faktörlerin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversites. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ragheb, M.G., & Beard, J.G. (1982). Leisure attitude measurement. Journal of Leisure Research, 14, 155-167.
• Ragheb, M.G., & Tate, R.L. (1993). A behavioral model of leisure participation, based on leisure attitude, motivation and satisfaction. Leisure Studies, 12, 61-70.
• Soygüden, A. (2018). 656. Kırkpınar yağlı güreşlerine katılan seyircilerin sosya-demografik özellikleri ve katılım sebepleri. Trakya University Journal of Social Science, 20(2), 337-352.
• TDK (2019). Türkçe Sözlük, Tutum, https://sozluk.gov.tr, Erişim tarihi: 20.10.2019.
• Teixeira, A., & Freire, T. (2013). The Leisure attitude scale: Psychometrics properties of a short version for adolescents and young adults. Leisure/Loisir, 37(1), 57-67.
• Tolukan, E., Güngörmüş, H.A., Direkci, M., & Kaya, E. (2015). Attitudes of the individuals benefiting from youth centers towardleisure activities. ERPA 2015 Book of Proceedings, 313-316.
• Tolukan, E., & Yılmaz, B. (2014). Özel yetenekle ilgili bölümlerde okuyan öğrencilerin rekreasyonel aktivitelere katılımlarına engel olabilecek unsurların belirlenmesi. International Journal of Sport Culture and Science, 2(Special Issue 1), 525-539.
• Tsaur, S. H., Yen, C. H. ve Hsiao, S. L. (2013). Transcendent Experience, Flow and Happiness for Mountain Climbers, International Journal of Tourism Research, 15 (4): 360-374.
• Yagmur, R., Ozamay, I., & Tolukan, E. (2017). The investigation of recreation area preferences agents through various variables in physical education and sports students. Acta Kinesiologica, 11(Suppl. 2), 104-110.
• Yalçın, İ., Ekinci, N.E., Nacar, Ç., & Boz, M. (2018). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin serbest zaman tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. I. Uluslararası Rekreasyon ve Spor Yönetimi Kongresi, Bildiri Özetleri Kitabı, 10-13 Mayıs, Bodrum/Muğla, Türkiye, 269-270.
• Yaşartürk, F. (2016). Elit düzeydeki sporcuların rekreatif etkinlik tercihlerinde tutum, sıkılma algısı ile yaşam doyumlarının incelenmesi. (Doktora Tezi), Sakarya: Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.