ORTA VE DOĞU KARADENİZ’DE BALIKÇILIK

Yıl 2005, Cilt: 10 Sayı: 13, 31 - 78, 24.03.2011

Mehmet Zaman

Öz

Balıkçılık, günümüzde olduğu gibi gelecekte de
tüm ülkelerin ekonomisine belirli bir yatırım ve çaba
karşılığı sürekli girdi sağlayacak önemli
kaynaklardandır. Bunun yanında, insan beslenmesine
olan yüksek düzeydeki katkısı daha önemli
görülmektedir. Özellikle dengeli beslenmenin
bilincinde olan ülkeler, denizlerden yüksek oranlarda
yararlanmanın yollarını sürekli aramakta ve bundan
ötürü de bugünden geleceğe yatırım yapmaktadırlar.
Türkiye, gerek deniz ve gerekse de kara içi
sularda zengin bir faunaya sahiptir. Dünya su
ürünlerinin ‰ 6’sını üreten ülkemiz, bunun %
86.4’ünü denizlerden, % 13.6’sını ise iç sulardan
sağlamıştır. Deniz ürünlerinin de % 73.1’i
Karadeniz’den, bu oranın da % 65.7’si Orta ve Doğu
Karadeniz’den avlanmıştır. Böylece Orta ve Doğu
Karadeniz’de su ürünleri avcılığının Türkiye’de çok
önemli bir paya sahip olduğu ortaya çıkmaktadır.
Başka bir anlatımla, Karadeniz’in doğusunda başta
balıkçılık olmak üzere su ürünleri avcılığı önemli
sektörlerden biridir.

Anahtar Kelimeler

Balıkçılık, Orta ve Doğu Karadeniz, su ürünü

Kaynakça

• Ali Cevad, 1897 (H. 1314), Memalik-i Osmaniye’nin Tarih ve Coğrafya Lugatı. Mahmut Bey Matbaası, İstanbul.
• Ardel, A., 1973, Türkiye’nin Denizleri I (Karadeniz). İstanbul Üniv. Coğrafya Enst. Derg. Cilt: 13, Sayı: 18-19, İstanbul.
• Atalay, İ., 1987, Türkiye Jeomorfolojisine Giriş (Genişletilmiş 2. Baskı). Ege Üniv. Edebiyat Fak. Yay. No: 9, İzmir.
• Atalay, İ., 1991, Türkiye Coğrafyası (Genişletilmiş 2. Baskı). Yeniçağ Basın-Yayın Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. Ankara.
• Çebi, S., 1994, Tarihten Günümüze Perşembe.
• Çelikkale, M., Düzgüneş, E., Okumuş, İ., 1999, Türkiye Su Ürünleri Sektörü, Potansiyeli, Mevcut Durumu, Sorunları ve Çözüm Önerileri. İstanbul Ticaret Odası Yay. No: 1999-2, İstanbul.
• Çelikkale, M.S., Düzgüneş, E., Candeğer, A.F., 1993, Av Araçları ve Avlama Teknolojisi. KTÜ Sürmene Deniz Bil. Fak. Genel Yay. No: 162, Fakülte Yay. No: 4, Trabzon.
• Darkot, B., 1963, Türkiye İktisadî Coğrafyası (Genişletilmiş 2. Baskı). İstanbul Üniv. Yay. No: 1001, İktisat Fak. No: 139, İstanbul.
• DİE, Su Ürünleri İstatistikleri, 2001, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara, Ocak 2003.
• Doğanay, H., 1995, Türkiye Ekonomik Coğrafyası. Öz Eğitim Yay. No: 6, İstanbul.
• Doğanay, H., 1997, Türkiye Beşeri Coğrafyası. MEB Yay. No: 2982, Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi No: 877, Eğitim Dizisi No: 10, İstanbul.
• Emiroğlu, M., 1968, Batı Karadeniz Bölümü’nde Denizin Ekonomik Değerini Kısıtlayan Faktörler. Ankara Üniv. Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Coğrafya Araştırmaları Enst. Yayını, Sayı: 2, No: 2, Ankara.
• Emiroğlu, M., 1987, Türkiye’nin Su Ürünleri Üretimi. Ankara Üniv. Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Derg. Cilt: XXXI, Sayı: 1-2, Ankara.
• Genç, Y., Mutlu, C., Zengin, M., Aydın, İ., Zengin, B., Tabak, İ., 2002, Doğu Karadeniz’deki Av Gücünün Demersal Balık Stokları Üzerine Etkisinin Tespiti Sonuç Raporu. Su Ürünleri Merkez Arşt. Enst. Müd. Trabzon.
• Karadeniz’de Av Araç ve Gereçleri ile Avlanma Teknolojisinin Belirlenmesi Projesi 1992, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Su Ürünleri Arşt. Enst. Müd. Trabzon.
• Tandoğan, A., 1972, Çayeli-Pazar Yöresinin Fizikî Coğrafyası. Coğrafya Arşt. Derg. Sayı: 3-4 Ankara Üniv. Basımevi, Ankara.
• Tarkan, M.T., 1973, Rize-Hopa Yöresi Coğrafi Etüdü. Atatürk Üniv. Yay. No: 45, Edebiyat Fak. Yay. No: 35, Araştırma Serisi No: 27, Erzurum.
• Tümertekin, E., Özgüç, N., 1999, Ekonomik Coğrafya-Küreselleşme ve Kalkınma. Çantay Kitabevi, İstanbul.
• Yücel, Ş., 2003, Orta Karadeniz (Ünye- İnebolu) Bölgesinde Balıkçılığın Durumu. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. Cilt: 34, Sayı: 3, Erzurum.
• Zengin, M., 1998, Coastal Fisheries in Black Sea: Present State, Problems and Suggestion. Ege Su Ürünleri Derg. Cilt: 15, Sayı: 1-2, İzmir.
• Zengin, M., 2000, Karadeniz’in Türkiye Kıyılarındaki Balıkçılık Kaynaklarının Son Durumu ve Bu Kaynakların Kullanımı Üzerine Öneriler. IV. Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi (5-8 Ekim 2000) Bildirileri. Bodrum.
• Zengin, M., Düzgüneş, E., Dincer, A.C., Mutlu, C., Bahar, M., Tabak, İ., 2002, Karadeniz’de Orta Su Trolünün Kullanım Olanakları ve Av Verimliliğinin Araştırılması Projesi Sonuç Raporu. Su Ürünleri Merkez Arşt. Enst. Müd. Trabzon.
• Zengin, M., Genç, Y., Bahar, M., 1998, Gırgır ve Trol Avcılığının Karadeniz’deki Kıyı Balıkçılığı Üzerine Olan Etkilerinin Tesbiti. Türkiye Kıyı ve Deniz Alanları II. Ulusal Konferansı, 24-27 Eylül 1998 Bildirileri, Ankara.