COĞRAFYA ÖĞRETİM PROGRAMLARINDA DOĞAL MEVSİM KAVRAMI

Yıl 2005, Cilt: 10 Sayı: 13, 117 - 133, 24.03.2011

Ramazan Sever

Öz

Bu çalışmada, sosyo-kültürel ve ekonomik
bakımından oldukça önem taşıyan doğal mevsim
kavramının ilköğretim ve ortaöğretim
programlarındaki yeri ve önemi üzerinde durulmaya
çalışılmıştır. İnsan yaşamı ve etkinliklerini
şekillendiren doğal mevsim kavramının bilinen
önemine karşılık, ne coğrafya öğretim programlarında
ne de ilgili ders kitaplarında söz konusu kavrama yer
verilmediği görülmektedir. Bunun da ötesinde,
öğretmenlerin pek çoğunun iklim ve matematiksel
mevsim konularının işlenişi sırasında doğal mevsim
hakkında bilgi vermemeleri, kavramın öğrenilmesini
geciktirerek güçleştirmektedir. Nitekim yüksek
öğretimde okuyan öğrencilerle yapılan mülakat ve
anketlerde, öğrencilerin birçoğunun doğal mevsimi
algılamakta güçlük çektikleri tespit edilmiştir.
Dolayısıyla bu çalışmanın amacı, insan yaşamı ve
uygulamaları için son derece önem taşıyan doğal
mevsim kavramının, öğretim programlarındaki
gerekliliğini ortaya koymak ve bu alanda yapılacak
öğrenme-öğretme süreçlerine katkıda bulunmaktır.

Anahtar Kelimeler

Doğal mevsim, matematiksel mevsim, öğrenme, öğretme

Kaynakça

• AKGÜR, A,N., 2000, Takvimler. COGİTO. Sayı:22, s.95-100, İstanbul.
• ALİM, M.,2003, 9.Sınıf Coğrafya Öğretim Programının Öğretmen ve Öğrenci Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Dok. Tezi). Atatürk Üniv. Sos. Bil. Enst. Erzurum.
• ARAS ve Diğ., 1998, Lise Coğrafya. Devlet Kit. Milli Eğitim Basımevi. İstanbul.
• ATALAY, İ., 2000, Türkiye Coğrafyası-1 (Fiziki). İnkılâp Uygun Basımevi. İstanbul.
• AYDIN, C., Lise Coğrafya. Doğan Yay. Bars Ltd. Şti., Ankara.
• AYDIN, C., Türkiye Coğrafyası-1(Fiziki). Doğan Yay, Ankara.
• ÇİÇEK, İ., 1999, Türkiye’ de Seçilmiş İstasyonların Ortalama Sıcaklık Rejimleri. Ank. Üniv. Türkiye Coğ. Arş. ve Uyg. Mer. Der. Sayı:7, s.61-94, Ankara.
• ÇİÇEK, İ., 2001,Türkiye’de Mevsimlere Göre Yağış Şiddetleri ve Sıklıkları. Ank. Üniv. Türkiye Coğ. Arş. ve Uyg. Mer. Der. Sayı:8, s.1-27, Ankara.
• DOĞANAY, H.,1989, Coğrafya ve Liselerimizde Coğrafya Öğretim Programları. Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yük. Kur. Coğrafya Bil. ve Uyg. Kolu Coğ. Arş. Cilt:2 Sayı:1, s.3-24, Ankara.
• DOĞANAY, H., 1998, Coğrafyaya Giriş. Çizgi Kitabevi. Konya.
• ELİBÜYÜK, M., 1995, Matematik Coğrafya. Ankara.
• ERDOĞDU, V., 1997, Lise Coğrafya Ders Kitabı. BEM-KOZA Eğt. Bas. Yay. San. Ankara.
• ERDOĞDU, V., Türkiye Coğrafyası-1(Fiziki). BEM-KOZA Yay. Ankara.
• ERGİNER,G., 1984, Uşak Halk Takvimi, Halk Meteorolojisi. Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
• EROL, O., 1993, Genel Klimatoloji. Gazi Büro Kitabevi, Ankara.
• GİRGİN, M.,2001, Neden Coğrafya Öğreniyoruz? Doğu Coğrafya Der. Sayı:5, s.127-143 Çizgi Kitapevi, Konya.
• GÜNER, İ., ŞİMŞEK, O., 1998, Iğdır’da Halk Takvimi ve Halk Meteorolojisi. Türk. Coğ. Der. Sayı:33, s.129-135, İstanbul.
• GÜNGÖRDÜ, E., 2001, Liselerde Coğrafya Dersi Öğretimi. Nobel Yay. Dağıtım, Ankara.
• GÜNGÖRDÜ, E., 2002, Coğrafyada Öğretim Yöntemleri İlkeler ve Uygulamalar. Nobel Yay., Ankara.
• GÜVENÇ, B., 2000, Takvimde Zaman, Geçmiş ve Gelecek. COGİTO. Sayı:22(Bahar), s.85-94, İstanbul.
• HYMAN, S.W., 2001, Işık Kitabı. İnsan Yay. İstanbul.
• KADIOĞLU, M., 2001, Bildiğiniz Havaların Sonu Küresel İklim Değişimi ve Türkiye. Güncel Yay., İstanbul..
• KOÇ, T., 1992, Türkiye’de Mevsimler Hakkında. İ. Ü. Deniz Bil. ve Coğ. Enst. Sayı:9, No:9, s.289-307, İstanbul.
• KOÇ, T., 1993, Türkiye’de Hava Tipleri. İ. Ü. Deniz Bil. Ve Coğ. Enst. Sayı:10, s.119-134, İstanbul.
• KOÇ, T.,(a), 1999, Kuzeybatı Anadolu’nun Doğal Mevsimleri. Türk Coğ. Der. Sayı:34, s.527-548, İstanbul.
• KOÇ, T.,(b), 1999, Sayılı Günler Yöntemi İle Doğal Mevsimlerin Belirlenmesi. Ege Coğ. Der. Sayı:10, s.305-344, İzmir.
• KOÇ, T.,(a), 2001, Uzunköprü’de Doğal Mevsimler ve Halk Takvim İlişkisi. Türk Coğ. Der. Sayı:37, s.157-159, İstanbul.
• KOÇ, T.,(b), 2001, Kuzeybatı Anadolu’da İklim ve Ortam. Çantay Kitabevi, İstanbul.
• KOÇMAN, A.,Türkiye İklimi. Ege Üniv. Edb. Fak. No:72, İzmir.
• NİŞANCI, A., 1989, Orta Karadeniz Bölümünde Mevsimlik Hava Tipleri Bakımından Önemli Devreler. Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yük. Kur. Coğrafya Bil. Ve Uyg. Kolu. Coğ. Araş. Cilt:1, Sayı:1, s.69-84, Ankara.
• ÖZÇAĞLAR, A., 2000, Coğrafyaya Giriş. Hilmi Usta Mat. Ankara.
• ŞAHİN, C., 2001, Orta Öğretim Coğrafya Müfredat Programı Hakkında Bir Araştırma. Marmara Coğ. Der. Sayı:3,Cilt.2, s.125-135, İstanbul.
• ŞAHİN, C., 2000, Lise Coğrafya. Ders Kitabı. Anonim Şirk. İstanbul
• SAMİ,Ş.,1317, Kâmü-i Türk, Der saadet.
• SENEMOĞLU, N.,1999, Öğrenme Ürünleri ve Öğretim. İlköğretimde Etkili Öğretme ve Öğrenme. Öğretmen El Kitabı 2, Burdur.
• SEZERL.İ.,1995, Açık Hava Şartlarında Buharlaşma Üzerine Yeni Bir Formül Denemesi, Ege Coğ. Der. Sayı:8,s.141-186, İZMİR.
• SUNGUR, K.A., 1984, Türkiye’nin Psikrometrik İklim Rejimleri ve Fizyoklimatik Bölgeleri. İst. Üniv. Der. Bil. Ve Coğ. Enst. Bült. Cilt:1, Sayı:1, No:1, s.41-57, İstanbuL.
• ÜÇIŞIK, S., SEKİN, S., 2001, Lise Coğrafya Dersi Öğretim Programının İncelenmesi. Marmara Coğ. Der. Sayı:2, Cilt.2, s.113-124, İstanbul.
• ÜNLÜ, M., 2001, İlköğretim Okullarında Coğrafya Eğitimi ve Öğretimi. Marmara Coğ. Der. Sayı:3, Cilt.2, s.31-48, İstanbul.
• TEMUÇİN, E., 1990, Aylık Değişme Oranlarına Göre Türkiye’ de Yağış Rejimi Tipleri. Ege Coğ. Der. Sayı:5, s.160-181, İzmir.
• TUNÇDİLEK, N., 1967, Isparta Isı Takvimi. İst. Üniv. Coğ. Enst. Der. Cilt:8, Sayı:17, s.38-52, İstanbul.