TÜRKİYE’DE AFET YÖNETİMİ

Yıl 2009, Cilt: 14 Sayı: 22, 147 - 164, 13.09.2011

Tevfik Erkal Mehmet Değerliyurt

Öz

Afetler oluş zamanı belirli olmayan durumlar olduğundan sürekli hazır
olunmayı gerektirmektedir. Afet anlarında ve sonrasında hızlı müdahale insan
hayatını kurtarmada son derece önemlidir. Olayın gerçekleştiği andan itibaren
her türlü yardıma hazır olmak ise ancak iyi bir planlama ile mümkündür. O
nedenle ülkemizde önceki dönemlerde yaşanan acı deneyimlerin gelecekte de
yaşanmaması için çalışmalar yapılmakla beraber yapılan çalışmalar planların
uygulanabilirlikteki düşüklüğü nedeniyle henüz yeterli düzeyde değildir.
Türkiye’de afet sözcüğü ile akla ilk gelen deprem olmakta; ancak afet kavramı
Türkiye’nin her bölgesinde farklı şekilde kendini göstermektedir. Afet olgusu kimi
bölgelerde deprem, kimi bölgelerde ise kütle hareketleri, çığ veya sel-taşkın
olayları olarak gerçekleşmektedir. Dolayısıyla alınacak önlemler bölgesel
anlamda farklılıklar göstermektedir. Bu çalışmada gelişmiş ülkelerdeki acil
durum planlamalarından örnekler verilerek acil durum ve afet yönetimiyle ilgili
karşılaştırmalar yapılmakta, Türkiye’deki afet yönetimi için önerilerde
bulunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Afet Yönetimi, Doğal Afetler, Türkiye’de Afet Yönetimi

Kaynakça

• Demirci, A. ve Karakuyu, M, 2004, Afet Yönetiminde Coğrafi Bilgi Teknolojilerinin Rolü. Doğu Coğrafya Dergisi 9(12), 67-101.
• EBB (Eskişehir Büyükşehir Belediyesi), Tarihsiz, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Afet ve Acil Durum Planlaması (Yayımlanmamıştır).
• Ergünay, O., 2002, Afete Hazırlık ve Afet Yönetimi Raporu. Türkiye Kızılay Derneği Genel Müdürlüğü Afet Operasyon Merkezi (AFOM), Ankara (Yayımlanmamıştır).
• European Union, 1999, Vade – Mecum of Civil Protection in the Europen Union, European Commision. Directorate-general Environment, Brussels, Oct. 1999.
• European Union, 2000, Establishing a Community mechanism for the coordination of Civil Protection intervention in the event of emergencies. Brussels, 27.9.2000, COM (2000) 593 Final, 2000/0248 (CNS).
• FEMA, 2002, Federal Response Plan, 9230.1-P Supersedes FEMA 229, April 1992. İB-İTÜ (İçişleri Bakanlığı ve İstanbul Teknik Üniversitesi Strateji Merkezi Afet Yönetim Merkezi), 2002, Ulusal Acil Durum Yönetimi Modeli Geliştirilmesi Projesi, Nihai Rapor EK-A. İçişleri Bakanlığı ve İstanbul Teknik Üniversitesi Strateji Merkezi Afet Yönetim Merkezi.
• İTÜ (İstanbul Teknik Üniversitesi Afet Yönetim Merkezi, 2002, İTÜ Ulusal Afet Yönetim Modeli Geliştirme Projesi. İstanbul. Japan Disaster Counter Measure, 1998, Tokyo.
• Japan Disaster Counter Measure, 1998, Tokyo.
• Kadıoğlu, M., 2008, Küresel iklim değişikliğine uyum stratejileri. Kar Hidrolojisi Sempozyumu Bildiri Kitabı 27-28 Mart 2008 Erzurum, DSİ 8. Bölge Müd. Yay., 69-94.
• Özden, Ş., Tetik, Ç., Yavaş, Ö.M., İlgen, H.G. ve Çiftçi, A., 2008, Avrupa’daki iklim değişikliği adaptasyon çalışmaları ve Türkiye’de iklim değişikliğine bağlı afet zararlarının azaltılması için yapılması gerekenler. Kar Hidrolojisi Sempozyumu Bildiri Kitabı 27- 28 Mart 2008 Erzurum, DSİ 8. Bölge Müd. Yay., 95-103.
• Özey, R., 2006, Afetler Coğrafyası. Aktif Yayınevi, İstanbul, 214s.
• Özmen, B., Nurlu, M., Kuterdem, K. ve Temiz, A., 2005, Afet Yönetimi ve Afet İşleri Genel Müdürlüğü. Deprem Sempozyumu 2005, 23-25 Mart 2005, Grand Yükseliş Hotel, İzmit.
• Resmi Gazete, 08.05.1988, Afetlere İlişkin Acil Yardım Teşkilatı ve Planlama Esaslarına Dair Yönetmelik. Resmi Gazete No.19808.
• Sever, R., 2008, Aşırı kar yağışlarının afete dönüşmesini engellemek için alınması gereken bazı önlemler. Kar Hidrolojisi Sempozyumu Bildiri Kitabı 27-28 Mart 2008 Erzurum, DSİ 8. Bölge Müd. Yay., 173-183.
• Şahin, C. ve Şipahioğlu, Ş., 2002, Doğal Afetler ve Türkiye. Gündüz Eğ. ve Yay. Ankara, 478s.