EĞERTEPE TÜNEMİŞ SENKLİNALİ (TURHAL-TOKAT)

Yıl 2010, Cilt: 15 Sayı: 23, 19 - 30, 14.09.2011

H.ibrahim Zeybek

Öz

Eğertepe tünemiş senklinali Orta Karadeniz Bölümü’nde, Turhal
Ovası’nın ve ilçe merkezinin güneydoğusunda bulunur.
Tünemiş senklinal, Üst Kretase yaşlı flişler üzerinde gelişmiştir. Yörede
ana kayayı oluşturan kumlu kalkerler, Alp orojenezi ile kıvrılmıştır.
Oluşumlarından sonra antiklinal ve senklinaller aşınmaya başlamıştır.
Antiklinalleri oluşturan tabakaların kıvrılmalar sırasında gerilmiş, çatlamış
olmaları onların daha kolay aşınmalarını, alçaltılmalarını sağlamıştır. Kıvrılmalar
sırasında, senklinal kısmı ise sıkışmalara uğramıştır. Böylece, senklinali oluşturan
kayaçlar sıkışmış, daha da dirençli hale gelmişlerdir. Bu yüzden de kıvrımlı
yapının antiklinali oluşturan kısmı aşınırken, senklinal ayakta kalarak bir tünemiş
senklinal görünümü kazanmıştır.
Eğertepe, doğuda bir boyunla Hanife Dağı’na bağlanır. Turhal Ovası ile
tünemiş senklinalin en yüksek noktası (696 m) arasındaki nispi yükselti farkı 166
m’dir. Eğertepe tünemiş senklinalinin güneye bakan yamaçları kuzeye bakan
yamaçlara göre daha diktir. Bu nedenle, asimetrik bir görüntüye sahiptir.

Anahtar Kelimeler

Eğertepe, tünemiş senklinal, fliş, Turhal

Kaynakça

• Baykal, F., 1946, Zile-Tokat-Yıldızeli Bölgesinin Jeolojisi. MTA Enstitüsü Derleme No: 1709, Ankara.
• Erinç, S., 1982, Jeomorfoloji I. İstanbul Üniversitesi Yayınları, Yayın No: ,İstanbul.
• Hoşgören, M. Y., 1987, Jeomorfolojinin Ana Çizgileri, İstanbul Üniversitesi Rektörlük Yayınları, No. 3132, İstanbul.
• Karaalioğlu, B., 1977, Tokat-Kazova ve Turhal Ovaları Hidrojeolojik Etüt Raporu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara.
• MTA, 2002, 1/100.000 ölçekli Jeoloji Haritası Tokat-H36 Paftası (Düzenleyen: Necati Akdeniz), Jeoloji Etütleri Dairesi, Ankara.
• Özcan, A.-Aksay, A., 1996, Tokat-Turhal-Almus-Çamlıbel Dolayının Jeolojisi, MTA Jeoloji Etüdleri Dairesi, Derleme No. 9972, Ankara.
• Özçağlar, A., 1988, Kazova’nın Coğrafyası. Ankara Üniversitesi sosyal Bilimler Enstitüsü (Doktora Tezi), Ankara.
• Sparks, B.W., 1972, Geomorphology. Longman Group Limited, London
• Sür, Ö., 1994, Strüktüral Jeomorfoloji, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayın No. 373, Ankara.
• Yalçınlar, İ., 1968, Strüktüral Morfoloji-I. İstanbul Üniversitesi Yayınları, No: 800, İstanbul.
• Yalçınlar, İ., 1969, Strüktüral Morfoloji-II. İstanbul Üniversitesi Yayınları, No: 878, İstanbul.