ARTVİN İLİNDE YAPILAN/YAPILMAKTA OLAN BARAJLAR HAKKINDA ARTVİN HALKININ BAZI GÖRÜŞLERİ

Yıl 2010, Cilt: 15 Sayı: 23, 65 - 80, 14.09.2011

Ramazan Sever Özlem Ulu Kalın

Öz

Beyaz kömür olarak tanımlanan su gücü; elektrik üretimi, enerji
ihtiyacını karşılamada önemli bir rol oynamaktadır. Yirminci yüzyılın
ortalarından itibaren hızlı bir şekilde yapılmaya başlayan dev barajlar ve
HES’ler özellikle gelişmekte olan ülkelerde, sosyal ve ekonomik kalkınmada ve
gerekli olan enerji üretiminde ön plana çıkmıştır. Ne var ki, rasyonel
planlamalardan ve sürdürülebilirlikten uzak baraj sayısı arttıkça çeşitli doğal ve
beşeri sorunlar da ortaya çıkmıştır. Türkiye’de GAP’dan sonra en büyük ikinci
projeler olan Çoruh Havzası Enerji Yatırım Projeleri (ÇHEYP) de benzer
sorunlar yaşanmaktadır.
Türkiye’de hidroelektrik enerji potansiyeli bakımından üçüncü sırada yer
alan Çoruh Havzası’nda 15 baraj yapılması planlanmıştır. Bu çalışmada, sadece
ÇHEYP’nin bir bölümünü oluşturan ve bütünüyle Artvin ili sınırları içinde kalan;
Deriner, Borçka, Muratlı, Yusufeli ve Artvin barajları ele alınmıştır. Bunlardan
Muratlı ve Borçka barajları tamamlanırken, Deriner Barajının inşaatı halen
devam etmektedir. Artvin ve Yusufeli barajlarının ise henüz inşaatına
başlanmamıştır.
Bu çalışmanın esas amacı, Artvin il sınırları içerisinde tamamlanan ve
tamamlanmakta olan barajlar konusunda Artvin halkının görüşlerini tespit
etmektir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış
beş sorudan oluşan mülakatla Artvin Merkez ilçe, Borçka ve Yusufeli ilçeleri ve
Muratlı köyünden rasgele seçilmiş 90 örneklem gruba uygulanarak veriler
toplanmıştır. Toplanan verilere betimsel analiz yöntemi uygulanarak tematik
kodlar oluşturulmuştur. Söz edilen ana temanın yanı sıra içerik analizleri de
yapılarak alt temalar oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda, yöre halkının baraj
yapımıyla ilgili genelde olumlu düşüncelere sahip olmalarına rağmen, bölgedeki
barajların yapımı sırasında karşılaşılan zorluklar ve çekilen sıkıntılardan kaynaklı
bazı olumsuz görüşlere sahip oldukları sonucuna varılmıştır

Anahtar Kelimeler

Artvin, Çoruh Havzası, barajlar, enerji, Artvin Halkı

Kaynakça

• ALTUNTAŞOĞLU, T. Z., 2003, Sürdürülebilir Kalkınma Yenilenebilir Enerji ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Kanun Tasarısı Taslağı. TMMOB IV. Enerji Sempozyumu Bildiriler Kitabı s.345-355,(10-12 Aralık 2003), Ankara.
• AVCI, İ., 2004, ‘Çoruh Havzası Enerji Potansiyeli, Mevcut Projeler ve Artvin’in Geleceği’, http://www.artvin.org.tr/.doc adresinden 30.03.2008 tarihinde indirilmiştir.
• DENZİN, N.K, LİNCOLN, Y.S, 1998, Collecting and Interpreting Qualitative Materials, Sage Publication.
• DOĞANAY, H., ÖZDEMİR, Ü., ŞAHİN İ.F., 2003, Coğrafya’ya Giriş 2 Genel Beşeri ve Ekonomik Coğrafya, Aktif Yayınevi, Erzurum. s.342–346.
• FREY, GW., LİNKE DJ., 2002, Hydropower As a Renewable and Sustainable Energy Resource Meeting Global Energy Challenges in a Reasonable Way, Energy Policy 30, pp.1261-1265.
• LİNCOLN, Y.S., GUBA, E.G., 1985, NATURALİSTİC INQUİRY, Beverly Hills, Sega Publication. ÖZGÜR, E.M., 2000, Türkiye Coğrafyası. Hilmi Usta Matbaacılık, Ankara. s.202.
• SEVER, R., 2005, Çoruh Nehri Enerji Yatırım Projeleri ve Çevresel Etkileri. Çizgi Kitabevi, Konya.
• SEVER, R., 2008, Türkiye Hidroelektrik Üretiminde Çoruh Havzası Enerji Yatırım Projelerinin Yeri ve Önemi. Su ve Enerji Konferansı Bildiriler Kitabı (25-26 Eylül 2008), s.229-241, Artvin.
• SEVER, R., ve Diğerleri, 2009, Use of Hydroelectric Power in Sustainable Development of Turkey. I. International On Sustainable Development, (June 9-10, Sarajevo), Volume 1 Economy and Management Proceedings s.185-190.,Sarajevo
• YILDIRIM, A., ŞİMŞEK, H., 2005, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• YÜKSEK, Ö., KANGAL,M., 2008, Türkiye’nin Hidroelektrik Potansiyel ve İhtiyacının Değerlendirilmesi. Su ve Enerji Konferansı Bildiriler Kitabı (25-26 Eylül 2008), s.3646,Artvin.