TÜRKİYE’DE KIRSAL NÜFUSUN ŞEHİR ALGISI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA: YEŞİLYURT KÖYÜ (TRABZON)

Yıl 2010, Cilt: 15 Sayı: 23, 171 - 184, 14.09.2011

Serkan Doğanay Mete Alım

Öz

Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde kırsal alanlardan şehirlere hızlı
bir göç yaşanmaktadır. Bu süreç, hem kır hem de şehirler açısından bir takım
güncel sorunları beraberinde getirmiştir. Bu bağlamda, göçün kaynağı
durumundaki kır nüfusunun şehir algılarının tespit edilmesi önem taşımaktadır.
Elde edilecek bulgular, kır ve şehir bütünleşmesini sağlamaya yönelik
çalışmalara yön verebilir.
Araştırmamızda, kırsal kesimde yaşayan nüfusun şehir algıları betimsel
bir yöntemle taranmıştır. Bu amaçla, Trabzon’a bağlı merkez Yeşilyurt köyünden
seçilen 184 kişiye anket uygulanmış, veriler SPSS’de analiz edilmiş ve bulgular
tablolaştırılarak yorumlanmaya çalışılmıştır.
Bu çalışmada kır nüfusunun şehir algılarına yönelik çeşitli bulgulara
ulaşılmıştır. Örneklemi oluşturan grubun şehirleri eğitim, sağlık, alışveriş ve iş
merkezleri olarak görmelerine rağmen, önemli bir kısmının şehre yerleşmek
istemediği ortaya çıkmıştır. Bunun yanında çevre kirliliği, aşırı kalabalık ve trafik
sorunları ile gürültü şehirlerin başlıca iticilikleri olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Şehir, kır, kır nüfusu, şehir algısı, Trabzon

Kaynakça

• AKÇURA, T., 1971, Türkiye’de Şehirleşme ve Bazı Şehir Örnekleri. Türkiye Coğrafi ve Sosyal Araştırmalar, İstanbul Üniv. Edebiyat Fak. Coğrafya Enst., Edebiyat Fak. Matbaası, İstanbul.
• DOĞANAY, H., 1997, Türkiye Beşeri Coğrafyası. Milli Eğitim Bakanlığı Yay. No: 2982, Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi Yay. No: 877, Eğitim Dizisi Yay. No: 10, İstanbul.
• EMİROĞLU, M., 1975, Türkiye Coğrafî Bölgelerine Göre Şehir Yerleşmeleri ve Şehirli Nüfus. Ankara Üniv. Dil ve Tarih-Coğrafya Fak. Coğrafya Araştırmaları Dergisi, Sayı: 7, Ankara.
• GÖNEY, S., 1977, Şehir Coğrafyası-I. İstanbul Üniv. Edebiyat Fak. Yay. No: 2274, Coğrafya Enst. Yay. No: 91, Cilt: 1, İstanbul.
• HARRIS, C.D., 1999, Şehirlerin Doğası:Son Yarım Yüz Yıl İçinde Şehir Coğrafyası (Çeviren Yalçın KARABULUT). Ankara Üniv. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı: 7, Ankara.
• KARABORAN, H., 1989, Şehir Coğrafyası ve Şehirsel Fonksiyonlar. Fırat Üniv. Dergisi, Sosyal Bilimler, Cilt: 3, Sayı: 1, Elazığ.
• KELEŞ, R., 2002, Kentleşme Politikası. İmge Kitabevi, 7. Baskı, Ankara.
• KOCAKUŞAK, S., 1996, Türkiye’de Kentsel Yaşamın Önemi ve Planlamalarda Coğrafya Biliminin Yeri. Ankara Üniv. Dil ve Tarih-Coğrafya Fak. Coğrafya Araştırmaları Dergisi, Sayı: 12, Ankara.
• KURT, H., 2006, Türkiye’de Kent-Köy ve Kentli-Köylü Algısı Üzerine Bir Araştırma. Mustafa Kemal Üniv. Sosyal Bilimler Enst. Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 6, Hatay.
• MUTLUER, M., 1999, Türkiye’de Bölgesel Dengesizlikler ve Bölge Planlama Çalışmaları Üzerine Gözlemler. Ege Coğrafya Dergisi, Sayı: 10, İzmir.
• ÖZÇÖREKÇİ, H., 1944, Anadolu’da Küçük Şehir Araştırmaları. Ankara Üniv. Dil ve Tarih-Coğrafya Fak. Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 1, Ankara.
• TÜMERTEKİN, E., 1965, Türkiye’deki Şehirlerin Fonksiyonel Sınıflandırılması. İstanbul Üniv. Coğrafya Enst. Yay. No: 43, İstanbul.
• TÜMERTEKİN, E., 1973, Türkiye’de Şehirleşme ve Şehirsel Fonksiyonlar. İstanbul Üniv. Yay. No: 1840, Coğrafya Enst. Yay. No: 72, İstanbul.
• TÜMERTEKİN, E.,-ÖZGÜÇ, N., 1998, Beşeri Coğrafya (İnsan-Kültür-Mekân). Çantay Kitabevi, İstanbul.
• TÜRKDOĞAN, O., 1999, Türkiye’de Göçler, Sorunları ve Çözüm Yolları. Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 119, İstanbul.
• TÜRKİYE BİLİMLER AKADEMİSİ, 2006, Yerleşme Bilimleri/Çalışmaları İçin Öngörüler. Türkiye Bilimler Akademisi Raporları, Sayı: 14, Ankara.
• VATANDAŞ, C., 2008, Trabzon’da Kentleşme-Kentlileşme Süreci ve Problemleri. Karadeniz Teknik Üniversitesi Matbaası, Trabzon.
• YILMAZ, C., 2009, Türkiye’de Kırdan Kente Göç Sürecinde Etkili Olan Faktörlerden Biri; Evlilik Yoluyla Göç. Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı: 21, Erzurum.
• YÜCEL, T., 1960, Türkiye’de Şehirleşme Hareketleri ve Şehirler. Türk Coğrafya Dergisi, Yıl: XVI, Sayı: 20, Ankara.
• YÜCEL, T., 1961, Türkiye’de Şehirleşme Hareketleri. Türk Coğrafya Dergisi, Yıl: 17, Sayı: 21, Ankara.
• YÜCEŞAHİN, M.M.,-BAYAR, R.,-ÖZGÜR, E.M., 2004, Türkiye’de Şehirleşmenin Mekansal Dağılışı ve Değişimi. Ankara Üniv. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Coğrafi Bilimler Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 1, Ankara.