In Terms of Its Meaning, Definition, Subject and Philosophy Some Opinions on Science of Geography

Yıl 2011, Cilt: 16 Sayı: 25, 1 - 44, 13.02.2012

Hayati Doğanay

Öz

Like philosophy, history and mathematics; geography is one the oldest sciences. from the end of the 3rd century B.C. to this day, studies under the name of gegraphe or geoprafica have been carried out. Today,in almost every country geography education is part of the curriculum in elementary and secondary schools, while research and applications related to geography are conducted in higher education. In this context, in Turkey education and research in geography together with the training of teachers of geography have been carried out, at least, since the beginning of the 20th century . However, it is evident in this science that there is no consensus among researchers as to the important issues related to the scientific method. For example, the main theme, certain research methods, principles of thought and the techniques of expression. In my opinion, the fact that in Turkey the ideas analyzed and synthesized by the founders of this science and the geographers raised by them in their studies are not sufficiently understood plays an important role in this serious problem. I am of the opinion that presenting the main issue and research methods, principles of thought and expression techniques in an ordered way in our study will contribute to the issues of the main theme and method will assist geography
teachers, undergraduate students and postgraduate researchers to develop a way of overcoming the above mentioned problems. 

Anahtar Kelimeler

human, environment, geography

ANLAMI, TANIMI, KONUSU VE FELSEFESİ BAKIMINDAN COĞRAFYA ĠLMĠ HAKKINDA BAZI DÜŞÜNCELER

Öz

Felsefe, tarih, matematik gibi oluşum geçmişi en eski bilimlerden biri de
coğrafya ilmidir. Yaklaşık M. Ö. III. yüzyıl sonlarından buyana g'egraph'e ya da
geoprafica adı altında çalışmalar yapılmış olup, günümüz dünyasının hemen her
ülkesinde, ilk öğretim ve orta öğretim kademelerinde eğitimi; yüksek öğretimde
ise, araştırma ve uygulamaları yapılmaktadır.
Bu bağlamda, ülkemizde de hiç olmazsa XX. Yüzyıl başlarından buyana
coğrafyanın, hem eğitimi, hem de araştırmaları ve öğretimi yapılmaktadır. Ancak
bu ilimde, örneğin esas tema, buna dayalı başlıca araştırma yöntemleri, düşünce
ilkeleri ve ifade teknikleri gibi önemli bilimsel yöntem konuları üzerinde,
araştırmacılar arasında henüz bir konsensus oluşamadığı göze çarpmaktadır.
Sanırım bu önemli sorunda, ülkemizde bu ilmin kurucuları ve onların yetiştirdiği
coğrafyacıların eserlerinde analiz ve sentez ettikleri fikirlerin, yeterince
anlaşılamaması rol oynamaktadır.
Esas tema ve yöntem konularına katkı yapacağı düşülen çalışmamızda;
bu temel konu ile araştırma yöntemleri, düşünce ilkeleri ve ifade tekniklerinin,
derli toplu bir biçimde sunulmasının, coğrafya öğretmenleri, lisans öğrencileri ve
lisansüstü çalışmalar yapan araştırmacılara, sözü edilen sorunların aşılmasında,
bir bakış ufku kazandıracağını düşüyorum.

Anahtar Kelimeler

insan, çevre, coğrafya

Kaynakça

• Ardel, A., 1973, Umumî Coğrafya Dersleri, Cilt 1: Klimatoloji (genişletilmiş 3. Baskı). İstanbul ÜNiv. Yay. No: 146, Coğrafya Enstitüsü Yay. No: 7, İstanbul.
• Aristoteles., Politika. Çev. Mete Tunçay (4. Baskı), Remzi Kitabevi, İstanbul. Platon (Eflatın)., Devlet (6. Baskı), Çev. Sabahattin Eyüboğlu-M.Ali Cimcöz, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Arslan, A., 2007, Felsefeye Giriş. Adres yayınları, Ankara.
• Balcı, A., 2004, Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem-teknik ve ilkeler (4. Baskı). Pegem yayınları, Ankara.
• Bolay, S.H., 2004, Felsefeye Giriş. Akçağ yayınları, Ankara.
• Demir, Ö.-Acar, M., 1992, Sosyal Bilimler Sözlüğü. Ağaç Yayıncılık, Ankara.
• Doğanay, H., 2002, Coğrafya Öğretim Yöntemleri. Aktif Yayınevi, İstanbul.
• Doğanay, H., 2002, Ekonomik Coğrafya 1: Doğal Kaynaklar. Aktif Yayınevi, İstanbul.
• Doğanay, H., 2007, Ekonomik Coğrafya 3: Ziraat Coğrafyası. Aktif Yayınevi, İstanbul
• Doğanay, H.-Sever, R., 2011, Genel Fiziki Coğrafya. 5. Baskı, Pegem Yayınları, Ankara,
• Erinç, S., 1976, Vejetasyon Coğrafyası. İstanbul Üniv. Yay. No.2276, Coğrafya Enstitüsü Yay. No. 92, İstanbul.
• Erinç, S., Yücel, T., 1988, Ege Denizi: Türkiye ile Komşu Ege Adaları (2. baskı). Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, 84, Sayı: A.6, Ankara.
• Erol, O., 1999, Genel Klimatoloji. Genişletilmiş 5. Baskı, Çantay Kitabevi, İstanbul.
• Göney, S., 1993, Siyasî Coğrafya. Cilt: 2, İstanbul Üniv. Yay. No. 3820, Edebiyat Fak. Yay. No. 103, İstanbul.
• Günel, K., 1997, Coğrafyanın Siyasal Gücü (2. baskı). Çantay Kitabevi, İstanbul.
• Hatipoğlu, M., 1988, Yunanistan’daki gelişmelerin ışığında Türk-Yunan İlişkilerinin 101 Yılı. Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları: 85, Sayı: A.23, Ankara.
• Hoşgören, M. Y., 2001, Hidrografyanın Ana Çizgileri 1. Çantay Kitabevi, İstanbul.
• İbn Haldun, 1990, Mukaddime 1. Şark İslam Klasikleri, MEB yayınları: 481, İstanbul.
• İbn Haldun, 1991, Mukaddime II. MEB Yayınları, Şark İslam Klasikleri, İstanbul.
• İbn Haldun, 1991, Mukaddime III. Şark İslam Klasikleri, MEB Yayını: 483, İstanbul
• İlhan, S., 1989, Jeopolitik Duyarlılık. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
• İzbırak, R., 1958, Jeomorfoloji: Analitik ve Umumi. Ankara Üniv. Dil ve Tarih-Coğrafya Fak. Yay. No. 128, Coğrafya Enstitüsü, No. 6, Ankara.
• İzbırak, R., 1968, Coğrafya araştırma gezileri ve hazırlıkları. Ankara Üniv. Dil ve Tarih- Coğrafya Fak. Coğrafya Araştırmaları Dergisi, Sayı: 2, Ankara.
• İzbırak, R., 1989, Sular Coğrafyası. M.E.B Yayınları, Öğretmen Kitapları Dizisi:159, İstanbul.
• İzbırak, R., 1992, Coğrafya Terimleri Sözlüğü. M.E.B Yayınları, Öğretmen Kitapları Dizisi: 157, İstanbul.
• Karasar, N., 2003, Bilimsel Araştırma yöntemi (12.baskı): Kavramlar-ilkeler-yöntemler. Nobel Yay. No: 068, Eğitim Yayınları Dizisi No: 36, Ankara.
• McQueen, R.-Kanussen, C., 2002, Research Methods for Social Science. Person Education, Prentince Hall, London.
• Platon (Eflatun)., Devlet (6. Baskı), Çev. Sabahattin Eyüboğlu-M.Ali Cimcöz, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Ronan, Clin A., 2003, Bilim Tarihi TÜBİTAK, Akademik Dizi, 3. Baskı, Çev. Ekmelettin İhsanoğlu, ve Feza Günergün, Ankara, s.127-128 vd.Tanoğlu, A., 1966, Beşerî Coğrafya: Nüfus ve Yerleşme, Cilt 1, İstanbul Üniv. Yay. No: 1183, Coğrafya Enstitüsü Yay. No: 45, İstanbul.
• Tümertekin, E., 1987, Ulaşım Coğrafyası. İstanbul Üniv. Yay. N: 2053, Coğrafya Enstitüsü Yay. No: 85, İstanbul, s. 25-43.
• Tümertekin. E.-Özgüç. N., 1998, Beşeri Coğrafya: İnsan-Kültür-Mekan. Çantay Kitabevi, İstanbul.
• http://maps.google.com
• http://tr.wikipedia.org
• http://idemonaput.blogger.ba
• Der Neue Grosse Atlas Der Welt