İLKÖĞRETİM 7. VE 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÇEVRE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ (ERZURUM ÖRNEĞİ)

Yıl 2012, Cilt: 17 Sayı: 28, 141 - 154, 09.01.2013

Ahmet Nalçacı Adem Beldağ

Öz

Bu araştırmada ilköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin çevreye yönelik
tutumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Tarama modeli kullanılarak tasarlanan
araştırmanın evrenini Erzurum’daki ilköğretim okulu ikinci kademe öğrencileri
oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi seçkisiz örnekleme yöntemlerinden,
basit seçkisiz örnekleme kullanılarak belirlenen 7 ilköğretim okulunun ikinci
kademesinde 7. ve 8. sınıfta öğrenim gören 412 öğrenciden oluşmuştur.
Araştırmada veriler Çevre Tutum Ölçeği (Aslan, Uluçınar-Sağır ve
Cansaran 2008) kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde frekans, t testi
ve varyans analizi teknikleri kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara
göre, öğrencilerin cinsiyet, öğrenim gördükleri sınıf düzeyi, ailelerinin aylık geliri
değişkenleri açısından istatistiksel olarak 0.05 anlamlı bir farlılık bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

İlköğretim, Çevre, Tutum

Kaynakça

• Ak, S. (2008). İlköğretim öğretmen adaylarının çevreye yönelik bilinçlerinin bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlamamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Aktaş, N. (2010). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler programında verilen değerleri edinme düzeyleri (Erzincan örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Aktepe, V. ve Yel, S. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin değer yargılarının betimlenmesi: Kırşehir İli Örneği, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(3), 607-622.
• Alım, M. (2006). Avrupa Birliği Üyelik Sürecinde Türkiye’de Çevre ve İlköğretimde Çevre Eğitimi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (2), 599-616.
• Armağan, F. Ö. (2006). İlköğretim 7–8. sınıf öğrencilerinin çevre eğitimi ile ilgili bilgi düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Arslanyolu, K. (2010). İlköğretim öğrencilerinin çevreye karşı tutumlarının çoklu zekâ kuramına göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi, Erzincan.
• Aslan, O., Uluçınar-Sağır Ş. ve Cansaran A. (2008). Çevre tutum ölçeği uyarlanması ve ilköğretim öğrencilerinin çevre tutumlarının belirlenmesi, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 283 -295.
• Atasoy, E. (2005). Çevre için eğitim: ilköğretim öğrencilerinin çevresel tutum ve çevre bilgisi üzerine bir çalışma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Atasoy, E. ve Ertürk, H. (2008). İlköğretim öğrencilerinin çevresel tutum ve çevre bilgisi üzerine bir alan araştırması, Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 105-122.
• Aydın, F. ve Kaya, H. (2010). Sosyal bilimler lisesi öğrencilerinin çevre duyarlılıklarının değerlendirilmesi, Marmara Coğrafya Dergisi, 24, 229-257.
• Bilgili, S. (2008). İlköğretim 7. sınıf fen ve teknoloji dersinde çevre konularının öğretiminde, yapılandırmacı yaklaşıma dayalı işbirlikli öğrenmenin öğrencilerin erişine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Budak, B. (2008). İlköğretim kurumlarında çevre eğitiminin yeri ve uygulama çalışmaları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Büyükkaragöz, S.S. (1997). Program Geliştirme “Kaynak Metinler”, Konya: Öz Eğitim Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Pegem A Akademi.
• Cevher-Kalburan, F.N. (2009). “Çocuklar için çevresel tutum ölçeği” ile “yeni ekolojik paradigma ölçeği”nin geçerlik güvenirlik çalışması ve çevre eğitim programının etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• İleri, R. (1998). Çevre eğitimi ve katılımın sağlanması. Ekoloji, 7(28), 3-9.
• İncekara, S. ve Tuna, F. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin çevresel konularla ilgili bilgi düzeylerinin ölçülmesi: Çankırı ili örneği, Marmara Coğrafya Dergisi, 22, 168- 182.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Keskin, Y. (2008). Türkiye’de sosyal bilgiler öğretim programında değerler eğitimi: Tarihsel gelişim, 1998 ve 2004 programlarının etkililiğinin araştırılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• MEB. (2005). İlköğretim 4.-5.sınıflar fen teknoloji dersi öğretim programı, Ankara.
• MEB. (2005a). İlköğretim 4.-5. sınıflar sosyal bilgiler dersi öğretim programı, Ankara.
• MEB. (2005b). İlköğretim 6.-7. sınıflar sosyal bilgiler dersi öğretim programı, Ankara.
• MEB. (2006). İlköğretim 6.-8. sınıflar fen teknoloji dersi öğretim programı, Ankara.
• MEB. (2009). İlköğretim 1, 2 ve 3. Sınıflar Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara.
• Meydan, A. ve Doğu, S. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin çevre sorunları hakkındaki görüşlerinin bazı değişkenlere göre değerlendirilmesi, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 267-277.
• Özdemir, A., Aydın, N. ve Akar-Vural, R. (2009). Çevre eğitimi öz-yeterlik algısı üzerine bir ölçek geliştirme çalışması, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 1-8.
• Öztürk, C. (2009). Sosyal bilgiler: toplumsal yaşama disiplinler arası bir bakış, C. Öztürk (Ed). Sosyal Bilgileri Öğretimi (ss.1-31), Ankara: Pegem A Akademi.
• Sever, R. ve Samancı, S. (2002). İlköğretimde çevre eğitimi, Doğu Coğrafya Dergisi, 7(7), 155-163.
• Şüyün, B. (2010). İlköğretim Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Bilinç ve Algılamaları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Tahiroğlu, M., Yıldırım, T. ve Çetin, T.(2010). Değer eğitimi yöntemlerine uygun geliştirilen çevre eğitimi etkinliğinin, ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin çevreye ilişkin tutumlarına etkisi, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu, Eğitim Fakültesi Dergisi 30, 231-248.
• Tanrıverdi, B. (2009). Sürdürülebilir çevre eğitimi açısından ilköğretim programlarının değerlendirilmesi, Eğitim ve Bilim, 34(151), 89-103.
• Uluçınar-Sağır, Ş., Aslan, O. ve Cansaran, A. (2008). İlköğretim öğrencilerinin çevre bilgisi ve çevre tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi, Elementary Online, 7(2), 496-511.
• Ünal, F. (2011). İlköğretimde sürdürülebilir çevre eğitiminin yeri, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 132, 68-73.
• Yel, S., Taşdemir, A. ve Yıldırım, K. (2009). Sosyal bilgiler öğretiminde öğretim strateji, yöntem ve teknikler, B. Tay ve A. Öcal (Ed). Özel Öğretim Yöntemleriyle Sosyal Bilgiler Öğretimi (ss.37-90). Ankara: Pegem A Akademi.