Coastline-Coast Area Changes And Effects in The Delta of Hersek (Yalova)

Yıl 2014, Cilt: 19 Sayı: 32, 27 - 48, 17.09.2015

Murat Uzun

https://doi.org/10.17295/dcd.78126

Cited By: 8

Öz

The coastal areas always are change to influence of natural and human factors. Causes and origins of the changes influence to change of size, effected and scope. As a result of human activities in the coastal line in order to save space on the sea change fill work, affects the coastal area and in some geographic conditions behind. One of the areas experiencing the change of the coastal line and the coastal area of Hersek Delta. Hersek delta is located within the Yalova province in the Marmara region of the Altınova boundaries. Hersek Delta protruding into the Gulf of Izmit where the intensive usage of coastal and changes of coast in regions of country. East Hersek delta have except for the long term development of the natural morfodinamik of the delta that have occurred over the last 10 years within the process of the humanities (antropojen), where the changes originated in the area. A study of the changes coastline-coast area in coastal of Hersek delta  which occurred from Landsat satellite images of 2004, 2009, 2014 and GIS. In this study, when developed in a very short time, changes of coastline-caost area are explored with effect of the mainly in coast of Hersek delta, whole area of the delta, Hersek lagoon and wetland in study area with other geographic features in the area of delta.

 

Key Words: Coastline and Coast Area Changes, GIS, Filling Areas of Coast, Delta of Hersek

Anahtar Kelimeler

Coastline and Coast Area Changes, GIS, Filling Areas of Coast, Delta of Hersek

Hersek Deltasında (Yalova) Kıyı Çizgisi-Kıyı Alanı Değişimleri ve Etkileri

Öz

Kıyı alanları,  doğal ve beşeri faktörlerin etkisiyle daima değişime uğraşmıştır. Meydana gelen değişimlerin nedenleri veya kökenleri, değişimin boyutunu, etkisini ve kapsamını etkilemektedir. Kıyı çizgisi değişimin beşeri faaliyetler sonucu, denizden yer kazanmak amacıyla dolgu çalışmalarıyla meydana gelmesi, kıyı alanında ve gerisindeki coğrafi unsurlarda bazı etkiler meydana getirmektedir. Kıyı çizgisi ve kıyı alanı değişimin yaşandığı alanlardan biride Hersek deltasıdır. Hersek deltası, Marmara bölgesinde bulunan Yalova ilinin doğusundaki Altınova ilçesi sınırları içersinde yer alır. İzmit Körfezi’ne doğru çıkıntı oluşturan Hersek deltası, ülkemizde yoğun kıyı kullanımı ve kıyı değişiminin yaşandığı bölgelerden birinde bulunmaktadır. Hersek deltası, uzun dönemli meydana gelen deltanın doğal morfodinamik gelişiminin dışında, son 10 yıllık süreç içersinde beşeri (antropojen) kökenli değişimlerin yaşandığı alan konumuna gelmiştir. Çalışmada Hersek deltası kıyılarında meydana gelen kıyı çizgisi-kıyı alanı değişimleri, 2004, 2009, 2014 Landsat uydu görüntüleri ve CBS’den yararlanılarak tespit edilmiştir. Bu çalışmada kısa bir zamanda gelişen, kıyı çizgisi-kıyı alanı değişimlerinin Hersek deltası kıyıları başta olmak üzere deltanın bütün alanına, sahada bulunan Hersek lagünü ve sulak alanı ile delta alanındaki diğer coğrafi unsurlara etkisi incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kıyı Çizgisi ve Kıyı Alanı Değişimleri, CBS, Kıyı Dolgu Alanları, Hersek Deltası

Kaynakça

• Adegoke, J, O., 2010, An Assessment of Recent Changes in the Niger Delta Coastline Using Satellite Imagery, Journal of Sustainable Development, Vol 3, Pp, 277-296.
• Akbulak, C., Erginal, A., E., Gönüz, A., Öztürk, B., Çavuş, Z., 2008, Investigation of Land Use and Coastline Changes on the Kepez Delta Using Remote Sensing, Journal Black Sea/Mediterranean Environment Vol.14 Pp. 95-106.
• Akça, N., 2004, Kıyı Kenar Çizgisinin Tespiti ve Uygulama Sorunları, Türkiye Kıyı ve Deniz Alanları V. Ulusal Konferansı, Türkiye Kıyıları 04 Bildiriler Kitabı, s.275-284.
• Aleskeıkh, A., Ghorbanali, A., Nourı, N., 2007, Coastline Change Detection Using Remote Sensing, Int. J. Environ. Sci. Tech., Vol. 4 (1) Pp. 61-66,
• Alı, A, T., 2010, Analysis of Shoreline-Changes Based on the Geometric Representation of the Shorelines in the GIS Database, Journal of Geography and Geospatial Information Science”, Volume 1, Issue 1, Pp, 1-16.
• Alpar, B., Güneysu, C., 1999, Evolution of The Hersek Delta (Izmit Bay), Turkish Journal Marine Sciences Vol. 5(2) S. 57-74.
• Alpar, B., 2005, Tersane Bölgesi Olması İstenen Yalova-Altınova Sahillerinin Sismik Değerlendirilmesi, Kocaeli Deprem Sempozyumu, S. 327-337, Kocaeli.
• Ardel, A., 1959, İzmit Körfezi’nden İznik Gölüne Morfolojik Müşahadeler, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, Sayı 10, S. 145-151, İstanbul.
• Bargu, S., Sakınç M., 1990, İzmit Körfezi İle İznik Gölü Arasında Kalan Bölgenin Jeolojisi ve Yapısal Özellikleri, İstanbul Üniv. Yer Bilimleri Dergisi, Cilt 6, Sayı 2, s. 45-76
• Bargu, S., 1997, İzmit Körfezindeki Pleistosen Taraçaları ve Tektonik Özellikler, İstanbul. Üniv. Müh. Fak. Yerbilimleri Dergisi, Sayı 10, S. 1-33, İstanbul.
• Bayram, B., Acar, U., Şeker, D., Arı, A., 2008, A Novel Algorithm for Coast Line Fitting Through a Case Study over Bosporus, Journal of Coastal Research, Vol: 4(24), S 983–991.
• Ceylan, M., Maktav, D., 2012 Uzaktan Algılama ve CBS ile Kıyı Çizgisi Değişiminin Belirlenmesi; İzmit Körfezi Örneği, IV. Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu, Zonguldak.
• Çelik, M., A., Kızılelma, Y., Gülersoy, A., Denizdurduran, M., 2013, Farklı Uzaktan Algılama Teknikleri Kullanılarak Aşağı Seyhan Ovası Güneyindeki Sulak Alanlarda Meydana Gelen Değişimlerin İncelenmesi, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/12, Pp.263-284.
• Çölkesen, İ., Sesli, A. F., 2007, Kıyı Çizgisinde Meydana Gelen Zamansal Değişimlerin Bilgi Teknolojileri İle Belirlenmesi: Trabzon Örneği, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi 30 Ekim –02 Kasım 2007, KTÜ, Trabzon.
• Doygun, H., Berberoğlu, S., Alphan, H., 2003, Hatay, Burnaz Kıyı Kumulları Alan Kullanım Değişimlerinin Uzaktan Algılama Yöntemi ile Belirlenmesi, Ekoloj, Çevre Dergisi Cilt 12, S. 48, s.4-9.
• Doygun, H., Oğuz, H., Atak, B. K., Nurlu, E., 2011, Alan Kullanım Değişimlerinin Doğal Karakterli Kıyı Alanları Üzerindeki Etkilerinin Uzaktan Algılama ve CBS Yardımıyla İncelenmesi: Çiğli/İzmir Örneği, I. Akdeniz Orman ve Çevre Sempozyumu, Kahramanmaraş.
• Döker, M. F. 2012, İstanbul İli Marmara Denizi Kıyı Çizgisinde Meydana Gelen Zamansal Değişimin Belirlenmesi, International Journal of Human Scienses, Cilt 9, S. 2, s.1250-1369.
• Dönertaş, A., Aydöner, C., Yüce, H., 2001, Uydu Görüntüleri ile Gölcük ve Çevresi Kıyı Değişimin İncelenmesi, Türkiye'nin Kıyı ve Deniz Alanları III.Ulusal Konferansı, Türkiye Kıyıları 01, Bildiriler Kitabı.
• Erinç, S., 1955, Yalova Civarında Bahri Pleistosen Depoları ve Taraçaları, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı 15-16, S. 188-190, İstanbul.
• Erel, L., Adatepe, F., Demirel, S., Vardar, D., 2012, Tarihi Süreçte Kıyı Çizgisi Değişimlerine Türkiye’den Örnekler, Türkiye Kıyı ve Deniz Alanları 9. Ulusal Konferansı, Türkiye Kıyıları 12 Bildiriler Kitabı, s. 947-953, Hatay.
• Erol, O., 1991, Türkiye Kıyılarındaki Terk Edilmiş Tarihi Limanlar ve Bir Çevre Sorunu Olarak Kıyı Çizgisi Değişimlerinin Önemi, İstanbul Üniv. Deniz Bilimleri ve Coğrafya Ens. Bülten, S. 8, s. 1-44.
• Garipağaoğlu, N. Özcan, S., Uzun, M., 2014, Moda-Caddebostan (Kadıköy) Arası Kıyı Alanındaki Değişimin İncelenmesi, Marmara Coğrafya Dergisi, S. 29, s. 60-80.
• Göney, S., 1964, Karamürsel Civarında Pleistosen’e Ait Bazı Eski Kıyı İzleri, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, Sayı 14, S. 200-2008, İstanbul.
• Guariglia, A., Buonamassa, A, Losurdo, A., (2006), “A Multisource Approach Coastline Mapping And İdentification of Shoreline Changes” Annals of Geophysics, Vol. 49
• Hoşgören, M., Y., 1995 İzmit Körfezi Havzasının Jeomorfolojisi, İzmit Körfezi Kuvaterner İstifi” Editör, Engin MERİÇ, S. 343-348, Kocaeli.
• İnandık, H., 1971, Deniz ve Kıyı Coğrafyası, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Yayınları No 47, İstanbul.
• Keçer, M., Duman, Y., 2007, Yapay Etkinliklerin Göksu Deltası Gelişimine Etkisi, Mersi-Türkiye, Maden Tetkik Arama Dergisi, Sayı 134, S. 17-26.
• Kıyı Kanunu 1990, Kıyı Kanunu Kanun No: 3621, Kabul Tarihi 04.04.1990, Resmi Gazete: 17.04.1990 Resmi Gazete Sayısı: 20495
• Kıyı Kanunun Uygulanmasına Dair Yönetmelik, 1992, Kanun no:3830, Kanunun Kabul Tarihi: 01.07.1992, Resmi Gazete Tarihi:11.07.1992, Resmi Gazete Sayısı:21281
• Kozacı, Ö., Altunel, E., Lındwall, S., Brakman, C., Lettıs, W., 2011, The North Anatolian Fault on the Hersek Peninsula, Turkey: Its Geometry and Implications for the 1999 İzmit Earthquake Rupture Propagation, Turkish Journal of Earth Sciences (Turkish J. Earth Sci.), TÜBİTAK, Sayı 20, S. 359-378, İstanbul.
• Kurt, S., Demirci, A., Karaburun, A., 2010, İstanbul Kıyılarında 1987 ve 2007 Yılları Arasında Arazi Kullanımında Meydana Gelen Değişimler, Doğu Coğrafya Dergisi Sayı 26, S. 115-128
• Kurt, S., Karaburun, A., Demirci, A., 2010, Coastline Changes in İstanbul Between 1987 and 2007, Scientific Research and Essays Vol. 5 (19), S. 3009-3017,
• Lı, F., Chen, X., 2003, Shorelıne Changes Of The Yellow Rıver Delta And Its Sub-Delta Area Forecast, International Conference on Estuaries and Coasts, Hangzhou, China.
• Mahpatra, M., Ratheesh, R., Rajavat, S, 2013, Shorelıne Change Monıtorıng Along The South Gujarat Coast Usıng Remote Sensıng And Gıs Technıques, International Journal of Geology, Earth & Environmental Sciences, Vol 3(2), Pp. 115-120.
• Özaksoy, V., Emre, Ö., Yıldırım, C., Doğan, A., Özalp S., Tokay F., 2010, Sedimentary record of late Holocene seismicity and uplift of Hersek restraining bend along the North Anatolian Fault in the Gulf of İzmit, Department of Geological Research, General Directorate of Mineral Research and Exploration (MTA), 06800 Ankara, Turkey.
• Özdemir, M. A., Bahadır, M., 2008, Yalova İlinde Arazi Kullanımının Zamansal Değişimi (1992-2007), İstanbul Üniversitesi Coğrafya Bölümü Coğrafya Dergisi, Sayı 17, S. 1-15, İstanbul.
• Sesli, A., F., 2006, Sayısal Fotogrametri ile Kıyı Alanlarındaki Değişimin İncelenmesi, Jeodezi, Jeoınformasyon ve Arazi Yönetimi Dergisi, Sayı 95, S. 11-17.
• Siripong, A., 2010, Detect The Coastlıne Changes In Thaıland By Remote Sensıng, International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Science, Volume XXXVIII, Part 8, Pp.990-996.
• Sütgibi, S., 2008, Doğal Ekosistemler Üzerinde İnsan Faaliyetlerinin Doğrudan ve Dolaylı Etkileri: Büyük Menderes Deltası, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı 222-237, İstanbul.
• Şişman, A., Şiman, Y., 2012, Kızılırmak Deltası Kıyı Değişimlerinin Zamansal Analizi, Türkiye Kıyı ve Deniz Alanları 9. Ulusal Konferansı, Türkiye Kıyıları 12 Bildiriler Kitabı, s. 365-372, Hatay.
• Tağıl, Ş., Cürebal, İ., 2005, Altınova (Balıkesir) Sahilinde Kıyı Çizgisi Değişimini Belirlemede Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri, Fırat Üniv. Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 15, S. 2, s. 51-68.
• Turoğlu, H., 2009, 3621 Sayılı Kıyı Kanunu ve Onun Uygulama Problemleri, Türk Coğrafya Dergisi, S. 53, s. 31-40.
• Uzun, M., Garipağaoğlu, N., 2014, Kıyı Çizgisi Değişimin Yaratacağı Riskler Açısından İzmit Körfezi Kıyılarının Değerlendirilmesi, Uluslar arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 7, Sayı 31, S. 469-480.
• Yıldırım, S., Çelik, B., Değirmenci, F., Boğuşlu, H., 2000, Giresun, Trabzon ve Rize İllerindeki Kıyı Çizgisi Değişimleri ve Çözüm Önerileri, III. Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu, s. 215-229.