İŞÇİ SINIFINA MENSUP KADINLARDA STATÜ TÜKETİMİ OLARAK SÜRÜCÜ BELGESİ

Yıl 2019, Sayı: 63, 51 - 68, 27.12.2019

Süleyman Yurttaş

Öz

Çalışma, işçi sınıfına
mensup kadınların kimlik oluşum ve dönüşüm süreçleriyle, sürücü olma istekleri
arasındaki ilişkiyi, statü tüketimi kavramı çerçevesinde açıklamayı
amaçlamaktadır.  Yapılan çalışma ile sürücü
belgesine sahip olmanın işçi sınıfına mensup kadınlar tarafından nasıl
anlamlandırıldığı ve hangi açılardan önemli görüldüğü ortaya çıkarılmaya
çalışılmıştır. Çalışmada Yenikent’te (Ankara/Sincan) yaşayan 30-55 yaş
aralığında, işçi sınıfına mensup 42 kadın ve sürücü kursunda görev yapan 5
yönetici/öğretmen katılımcı ile yapılan yarı yapılandırılmış görüşme
tekniğinden elde edilen veriler kullanılmıştır. Çalışmada, sürücü belgesinin,
işçi sınıfına mensup kadınların hem bilişsel hem de psiko-motor becerilerini
etrafındaki insanlara gösterebilmeleri açısından büyük bir sembolik değer
taşıdığı sonucuna ulaşılmıştır. Bununla beraber işçi sınıfına mensup
kadınların, gerçekte sahip olmadıkları “eğitimli, başarılı ve/veya zengin
kadın” statülerini, bu statülerin sembollerinden biri olarak kabul ettikleri
sürücü belgesinin tüketimi ile çevrelerindeki insanlara göstermeye çalıştığı
sonucuna ulaşılmıştır. İşçi sınıfına mensup kadınlar, bu statü tüketimi
sayesinde özsaygılarını yükselttiklerini ve toplumsal onay aldıklarını
belirtmişlerdir. 

Anahtar Kelimeler

Kimlik, Statü tüketimi, Tüketim, Sürücü belgesi

Kaynakça

• Bauman, Zygmunt. (2003). Yasa Koyucular İle Yorumcular. Kemal Atakay (Çev.). İstanbul: Metis Yayınları. (Orijinali 1987’de yayımlanmıştır).
• Bauman, Zygmunt. (2013). Yaşam Sanatı. Akın Sarı (Çev.). İstanbul: Versus Kitap. (Orijinali 2008’de yayımlanmıştır).
• Bauman, Zygmunt. (2014). Sosyolojik Düşünmek. Abdullah Yılmaz (Çev.). İstanbul: Ayrıntı. (Orijinali 1980’de yayımlanmıştır).
• Bell, Daniel. (1976). The Cultural Contradictions of Capitalism. New York: Basic Books.
• Bocock, Robert. (1997). Tüketim. İrem Kutluk (Çev.). Ankara: Dost Kitabevi. (Orijinali 1993’de yayımlanmıştır).
• Crane, Diana. (2003). Moda ve Gündemleri. Özge Çelik (Çev.). Ayrıntı Yayınları, İstanbul. (Orijinali 2000’de yayımlanmıştır).
• Dyhouse, Carol. (2015). Gösteriş: Kadınlar, Tarih, Feminizm. Duygu Akın (Çev.). İstanbul: Can. (Orijinali 2010’da yayımlanmıştır).
• Ehliyet almak zorlaştı! İşte kanıtı. 16.06.2019 tarihinde https://www.internethaber.com/ehliyet-almak-zorlasti-iste-kaniti-711212h.htm adresinden erişildi.
• Ehliyet almak zorlaştı. 16.06.2019 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=8lh3fIW3G8Y adresinden erişildi.
• Ehliyet almak zorlaştı. Vatandaş ne diyor?. 16.06.2019 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=ZChf5hHUj1U adresinden erişildi.
• Emniyet Genel Müdürlüğü. (2019). Araç ve Sürücü Belgesi İstatistikleri 2017. 06.06.2019 tarihinde https://onlineislemler.egm.gov.tr/SiteAssets/Sayfalar/trafik/Arac_Surucu.pdf adresinden erişildi.
• Giddens, Anthony. (2010). Modernite ve Bireysel Kimlik: Geç Modern Çağda Benlik ve Toplum, Ümit Tatlıcan (Çev.). İstanbul: Say Yayınları. (Orijinali 1991’de yayımlanmıştır).
• Giddens, Anthony. (2012). Sosyoloji. Cemal Güzel (Çev.). İstanbul: Kırmızı Yayınları. (Orijinali 2005’de yayımlanmıştır).
• Gökaliler, Ebru; Aybar, Ayda; Gülay, Göker. (2011). “Bir Statü Tüketimi Göstergesi Olarak Iphone Markalı Akıllı Telefon Algısı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma”. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 7.1: 36-48.
• Güllülü, Uğur; Ünal, Sevtap; Bilsen Bilgili. (2010). “Kendini Gösterim ve Kişilerarası Etkileşimin Gösterişçi Tüketim Üzerindeki Etkilerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(1), 105-139.
• Horkheimer, Max. (1998). Akıl Tutulması. Orhan Koçak (Çev.). İstanbul: Metis Yayınları. (Orijinali 1947’de yayımlanmıştır).
• Jameson, Fredric (2008). Postmodernizm ya da Geç Kapitalizmin Kültürel Mantığı. Nuri Plümer ve Abdülkadir Gölcü (Çev.). Ankara: Nirengi Kitap. (Orijinali 1991’de yayımlanmıştır).
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018/1). Trafik Genel Eğitim Planı, Özel Eğitim Kurumları Genel Müdürlüğü, 06.06.2019 tarihinde http://ookgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_12/04134315_01_Trafik_Eylem_PlanY.pdf adresinden erişildi.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018/2). Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Direksiyon Eğitimi Dersi Uygulama Sınavı Kılavuzu. Özel Eğitim Kurumları Genel Müdürlüğü, Ankara. 06.06.2019 tarihinde http://ookgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_07/24165033_MTSK_UYGULAMA_SINAV_KILAVUZU.pdf adresinden erişildi.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018/3). Yetişkinler II. kademe temel eğitim programı. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü. Ankara. 06.06.2019 tarihinde http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kurslar/Okuma%20Yazma_Yeti%C5%9Fkinler%20II.Kademe%20Okuma%20Yazma%20%C3%96%C4%9Fretimi%20TEP.pdf adresinden erişildi.
• Okuma-Yazma Kursları. 16.06.2019 tarihinde http://bozkirhem.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/42/07/175948/icerikler/okuma-yazma-kurslari_116913.html adresinden erişildi.
• Resmî Gazete. (18.07.1997) Resmî Gazete Sayısı: 23053. Karayolları Trafik Yönetmeliği. 06.06.2019 tarihinde http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.8182&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=Karayollar%C4%B1%20trafik%20y%C3%B6netmeli%C4%9Fi adresinden erişildi.
• Türk Dil Kurumu. (2019/1). Gösteriş. 04.07.2019 tarihinde http://sozluk.gov.tr/ adresinden erişildi.
• Türk Dil Kurumu. (2019/2). Ehliyet. 04.07.2019 tarihinde http://sozluk.gov.tr/ adresinden erişildi.
• Veblen, Thorstein B. (2015). Aylak Sınıfın Teorisi ‘Kurumların İktisadi İncelemesi”. Eren Kırmızıaltın, Hüsnü Bilir (Çev.). İstanbul: Heretik. (Orijinali 1931’de yayımlanmıştır).