YEREL BİR TEKSTİL ÜRÜNÜ: KARNAVAS BEZİ VE TEKNİK ÖZELLİKLERİ

Yıl 2010, Sayı: 18, 51 - 62, 25.03.2011

Fikri Salman

Öz

Erzurum’un Olur İlçesi’ne bağlı Ormanağzı Köyü’nde dokunan bir tür pamuklu dokuma olan Karnavas bezi,
aslında adı geçen köyün eski adını taşımaktadır. Karnavas bezi genelde kadınların dış örtü bezi olarak kullandığı bir dokuma
olmakla birlikte, dekorasyon amaçlı örtüler ve mefruşat ürünü olarak da kullanılmaktadır. Bezayağı örgü ile dokunan
Karnavas bezi, yöre halkının ifadesine göre yaklaşık olarak ikiyüzelli yıldan beri dokunmaktadır. Daha önceleri el tezgâhında
dokunan Karnavas bezi, zamanla sanayi tipi tezgâhların çıkmasıyla üretimine bir süre ara vermek durumunda kalmıştır.
Karnavas bezi dokumacılığı günümüze, kalan birkaç dokumacının gayretiyle gelebilmiştir. Son zamanlarda Kaymakamlık
tarafından yürütülen bir proje ile yeni dokuma ustaları yetiştirilmiş ve yeni kurulan el tezgâhları ile dokumacılık tekrar canlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Erzurum, Karnavas bezi, pamuklu dokuma, Ormanağzı

Kaynakça

• ÇOMAKLI, Zekiye; Anam Başka Bağlar Bacım Bir Başka: Erzurum Oyaları, Erzurum, 2008.
• IŞIK, Ahmet; “Olur İlçesi Eğitimi ve Ekonomisi”, Geçmişten Geleceğe Oltu ve Çevresi Sempozyumu Bildirileri, 1-3 Temmuz 1998, Erzurum.
• KODAY, Saliha; “Olur İlçesinin Coğrafi Özelliklerinden Kaynaklanan Sorunları ve Başlıca Çözüm Önerileri”, Geçmişten Geleceğe Oltu ve Çevresi Sempozyumu Bildirileri, 1-3 Temmuz 1998, Erzurum.
• SALMAN, Fikri-ATMACA, Zeynep; “Erzurum’da Geleneksel Kadın Giysilerinin Özellikleri”, Sanat Dergisi, S. 15, Erzurum, 2009.
• ŞENGÜL, Abdullah; “Geleneksel Türk Kültürü Çerçevesinde Olur’da Dokumacılık Dili Ve Folkloru”, Geçmişten Geleceğe Oltu ve Çevresi Sempozyumu Bildirileri, 1-3 Temmuz 1998, Erzurum. http://tr.wikipedia.org/wiki/Feretiko E.T.30.01.2011. http://www.makalemarketi.com/kultur-ve-sanat/el-sanatlari/1043-kutnu-dokuma.html E.T.30.01.2011.
• DOKUMA YAPAN KAYNAK KİŞİLER: Gönül AKTÜRK (1971-Ormanağzı Köyü)
• Nuriye YEĞİN (1946-Ormanağzı Köyü)
• Sündüz PALA (1953-Ormanağzı Köyü)