RESİMDE ZAMAN VE EŞZAMANLILIK

Yıl 2011, Sayı: 19, 65 - 74, 13.10.2011

Lütfü Kaplanoğlu

Öz

Einstein’ın 1905’te izafiyet kuramını ortaya atmasından bu yana, fizikçiler dünya üzerinde dört boyut bulunduğunu
kabul ederler. Madde dünyasındaki üç boyut; yani en, boy ve derinlik dördüncü boyut olarak kabul edilen ‘zaman’
la birlikte doğadaki bütün varlıkların arasındaki ilgileri sürdürür.
Bu kuramın ortaya atılmasından önce X- Ray ışınları keşfedilir, J.C.F Zöllner, ‘Amerikalı kâhin Andrew Jackson Davis’in
dördüncü konusunda içselleştirdiği yaşamından örnekler vererek aktarır, Charles Leadbeater, dördüncü boyutun varlığını
okuyucularıyla paylaşır, Hinton’un kitabını okuyucularına önererek fikirlerini destekler’.
Pablo Picasso, Avignonlu Kızlar resmini yaparken Kübizm anlayışının sanal boyuttaki ilk dört boyutlu figürünü ortaya
koyar. Sanatçı dördüncü boyutu iki boyutlu bir düzlemde gösterirken matematikçi Princet’in çoklu boyuttaki geometri
anlayışından, Fransız Fizikçi Etienne Jules Marey ve Amerikalı Edward Muybridge tarafından çekilmiş alanlaşmış ardışık
çekimli, çoklu ışıklandırmalı fotoğraf çalışmalarından yararlanır.

Anahtar Kelimeler

İzafiyet, zaman, boyut, Eşzamanlılık, Sanat, Kübizm

Kaynakça

• Arthur I, Miller; Physics and Art, ‘Einstein, Picasso’, department of Science Technology Studies,University College London, UK.IOP Publishing Ltd. 2004.
• Aydın, Mukadder Çakır Sanatta Eleştirellik, İstanbul 2002. F. Fry, Edward, Cubism, , London : Thames and Hudson, 1987.(n. I above) Gibsons, Tom H. Cubism and ‘the Fourth Dimension’in the Contekx of the late Nineteenth –centurry and Early Twentieth – Century Revival of Occult İdealism, Journal of the Warburg and Courtauld İnstitutes, published by: The Warburg institute, Vol.44, (1981)
• Golding, John Cubism, A History and Analysis, London, 1968 (1969)
• Kaplanoğlu, Lütfü, (2008) Özne Nesne İlişkisi Bağlamında Kübizm, Fütürizm ve Dada, (Yayımlanmamış doktora tezi) Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karayağmurlar, Bedri, Bilgi Çağında Sanat-Bilim İlişkisi ve Yeni Sanatçı Kimliği’ Bilgi Çağı ve Sanat, 6. Ulusal Sanat Sempozyumu Kitapçığı, Ankara 2000.
• Manzelli, Paolo ‘Quantum –Bio- Physics’ of Energy Conversions in Science and Art,
• Petrov, Grigory, Olaylar İçinde Büyük Sanatçılar ve Üstün Yapıtları (Çev. Hasip A. Aytuna), İstanbul 1979.
• Richmond, Sheldon; The İnteraction of Art and Science, Published, The mitt Press, Leonardo, Vol. 17, No:2
• Roger, Georady Picasso Saint- John Perse Kafka, (Çev. Mehmet H. Doğan), İstanbul 1991.
• Thomas Vargish- Delo E.Mook, ‘Kübizm ve Görecelik Kuramı’, (Çev: Fümet, Anıt Abhary), Sanat Dünyamız S:83, İstanbul 2002.
• William R. Everdell, İlk Modernler (Çev. Hülya Kocaoluk), İstanbul 2007.
• Zöllner, J.C.F. Trancendental Physics, Boston, 1881 (1880) http://www.zamandayolculuk.com/cetinbal/zamannedir.htm.16.01.2009. http://www.wbabin.net/science/manzelli34.pdf,21.01.2009. http://en.wikipedia.org/wiki/Esprit_Jouffret. 25.01.2009.