SAHNE SANATLARINDA ETNO-KÜLTÜREL KİMLİK YORUMLARI: G. ROSSINI’NİN “İTALYA’DA BİR TÜRK” OPERASI ÖRNEĞİ

Yıl 2015, Sayı: 28, 95 - 114, 02.05.2016

Sibel Paşaoğlu

Öz

ÖZET
Opera, ya da ilk adı ile dramma per musica (müzik için dram) sahne sanatlarının bileşik ve bütünleşik
biçimlerinden biridir. Burada, müzikal doku libretto (metin) ile birlikte eserin belkemiğini oluşturmakta,
şiir ve müzik kadar mimik ve jest (hareket), dans, kostüm ve dekor ile bu tür, bileşik sanatlara en açık
örneklerdendir. Bu çalışmada opera sanatı, çeşitli tarihsel, politik ve sosyo-kültürel gelişmeler ışığında
geçirdiği yapısal ve kurgusal değişim bazında ele alınmak istenmiştir. Bu bağlamda 2014-15 sanat sezonunda
ANTDOB tarafından sahnelenen G. Rossini’nin “İl Turco in İtalia” (“İtalya’da bir Türk”) adlı eseri, çağdaş
reji gereği yüklendiği etno-kültürel kimlik yorumları çerçevesinde değerlendirilmek istenmiştir. Özelde,
Selim (Selim Paşa) ya da Il Turco (Türk) karakteri üzerinde durulmakta, genelde ise eserin librettosunda ve
çağdaş sahne yorumundaki farklılıklar açısından, etno-kültürel kimlik, kod ve yansımalar tartışılmaktadır.
Sahne sanatları aracılığı ile ulaştığı geniş ve pek çok açıdan çeşitlilik arz eden kitle dikkate alındığında,
sanatsal yorumun önemi üzerinde durulmaktadır.

Anahtar kelimeler: Rossini, İtalya’da bir Türk, Etno-Kültürel Kimlik, Çağdaş Reji
ABSTRACT
Opera, (or firstly well known as dramma per musica) is one of the composite and integrated forms in
performing arts. Here libretto along with the musical texture are creating the backbone of the genre, all
its components like poetry and music as so as gestures, dance movements, costumes and decor creates
the most explicit example of the composite arts. In this study the art of opera, was handled on the basis
of a structural and fictional change undergone through the long period of historical, political and sociocultural
developments. In this context, G. Rossini's opera "Il Turco in Italia” staged by ANTDOB at the
2014-15 art season, was tried to be discussed within the framework of ethno-cultural identity appearance
in the contemporary adaptations. In particular paper is focusing on Selim (Selim Pasha) or the character
of “Il Turco” and on the other side the opera libretto, classical and contemporary scene adaptations and
interpretations of some important components as ethno-cultural identity, codes and reflections are discussed
in terms of differences. Considering the wide and in many ways diverse audience that the performing arts
reach, the importance of the artistic interpretation is emphasized.