ESERİN ZAMAN VE MEKANDAN BAĞIMSIZ OLARAK SERGİLENMESİ

Yıl 2021, Sayı: 38, 176 - 195, 28.10.2021

Gülçin Karaca , Remzi San

https://doi.org/10.47571/ataunigsfd.934099

Öz

Sanat, antik çağlardan günümüze kadar olan süreç içerisinde birçok alanda var olmuştur. Sanatın, farklılaşmalar ve kırılmalar dâhilinde gerçekleştirdiği gelişim süreci içerisinde sanatçılar, çeşitli sebeplerle farklı sergileme yöntemleri tasarlama çabası içerisine girmişlerdir. Tasarlanan sergileme yöntemleri; bienaller, çalıştaylar gibi farklı mecralarda ve farklı sanat dallarında çeşitli şekillerde gelişip değişmiştir. Bahsedilen değişim tarihsel süreç içerisinde teknolojinin gelişiminden faydalanmış; üretilen eserler fotoğraf makinesi aracılığı ile kopyalanabilir, sanal uzamda tasarlanabilir ve çoğaltılabilir hale gelmiştir. Bu durum, bir anlamda eserin biricikliğini yitirmesine ve o eserin üretim aşamasında sanatçı tarafından esere yüklenen anlamından çıkarak başkalaşmasına, çeşitli alanlarda farklı anlamlarda algılanabilir hale gelmesine neden olmuştur. Meydana gelen durumun en önemli örneklerinden birisi giyim sektöründe gözlemlenmektedir; dijital ortamda yeniden canlandırma yöntemi ile giysi üzerine basılan sanat tarihine mal olmuş eserlerin, müşterinin giysiyi alarak üzerine giymesi sonucunda başkalaşarak, bir tüketim malzemesi haline geldiği kabul edilebilir. Bu çalışmada da, biricikliğini koruyan aynı zamanda giyilebilen ve yaşamın içinde olabilen eserlerin üretilebildiği bir sanat uygulama ve sergileme yönteminin ortaya konması amaçlanmaktadır. Araştırmada yöntem olarak, hem literatür taraması yöntemi kullanılmış olup hem de sunulan amaca uygun gerçekleştirilen sanat uygulamalarından örnekler ortaya konmuştur. Sonuç olarak, sanat eserinin biricikliği bağlamında eserin zaman ve mekâna bağlı kalmadan rastlantısal bir boyutta dolaşması ve sergilenmesi konusunda önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Biriciklik, Resim sanatı, Giyilebilir sanat, Katılımcı sanat, Dijital çoğaltma

EXHIBITING THE WORK AS TIME-SPACE INDEPENDENT AND UNIQUE

Öz

Art has existed in many areas from ancient times to the present. During the development process of art artists have tried to design different exhibition methods. These methods have changed in various ways in different mediums such as biennials, workshops and in different branches of art. The mentioned change has benefited from the development of technology in the historical process; the artworks can be copied with the camera, also designed and reproduced in virtual space. This situation, in a sense, caused the work to lose its uniqueness and to change the meaning of the work. One of the most important examples of that can be observed in the clothing industry. It can be assumed that the works of art that are printed on the fabric with the digital re-enactment method, transform into a consumer material as a result of the customer taking the garment. In this study, it is aimed to reveal an exhibition method in which works that preserve their uniqueness, can be worn and can be in life. As a method in the study, literature review method was used. As a result, suggestions were made that could be applied in the field of art.

Anahtar Kelimeler

Uniqueness, Painting art, Wearable art, Participatory art, Digital reproduction

Kaynakça

• Adorno, T. (2003). Kültür Endüstrisini Yeniden Düşünürken. (Bülent Doğan, çev.). Cogito, sayı 36. Sayfa: 76-83, İstanbul Yapıkredi Yayınları.
• Benjamin, W. (2001). Tekniğin Olanaklarıyla Yeniden Üretilebildiği Çağda Sanat Yapıt., (Ahmet Cemal, çev.). İstanbul: Yapıkredi Yayınları.
• Bishop, C. (2017). Üretici Olarak Seyirci. (Ayşe Boren, çev.). eskop dergi, https://www.e-skop.com/skopbulten/uretici-olarak-seyirci/3342 (Erişim Tarihi: 10.12.2020).
• Bolat Aydoğan, E. (2008). Walter Benjamin ve Sanat Yapıtının ‘Aura’sı. Akdeniz Sanat Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, Sayfa:27-33. Bourriaud, N. (2003). İlişkisel Estetik. (Saadet Özen, çev.). İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Colchester, C (1996). The New Textiles Trends and Traditions, Thames and Hudson, London.
• Dellaloğlu, B.F. (2007). Frankfurt Okulunda Sanat ve Toplum. İstanbul: Say Yayınları.
• Girgin, F. (2014). Çağdaş Sanatta Sanatın Malzemesi Olarak Mekan, Akdenı̇z Sanat Dergı̇sı̇, 2014, Cilt 7, Sayı 13.
• Günay, A. (2011). Gı̇ysı̇de Sanatsal Yaklaşım, Akdeniz Sanat Dergisi, Cilt 4, Sayı 7, sf: 51-54.
• Gürdal, N. (2015). Aura’nın Yitiminden Sonra Sanat Eseri, Yıldız Journal of Art and Design, Volume 2, Sf: 67-78.
• Gürdere, S. (2012). 'Kamusal Sanat'ta Farklı 'Kamusallık'lar: İstanbul'dakı̇ Kamusal Sanat Çalışmaları Üzerı̇nden Bı̇r Okuma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Howlett, N., Pine, K., Orakçıoğlu, I. and Fletcher, B. (2013). The influence of clothing on first impressions: Rapid and positive responses to minor changes in male attire. Journal of Fashion Marketing and Management, Vol. 17 No. 1, pp. 38-48.
• Kuspit, D. (2010). Sanatın Sonu. (Çev. Yasemin Tezgiden). İstanbul: Metis Yayınları.
• Negt, O. ve Kluge, A. (2004). “Kamusal Alan ve Tecrübe”ye Giriş. (Ed: Meral Özbek). Kamusal Alan. İstanbul: Hil Yayınları, 133-141. Leventon, M. (2005). Artwear, Fashion and Anti-Fashion, Thames&Hudson, New York.
• Özkan, H. S. (2019). Sanat ve Tasarım Müzelerindeki Sergileme Tasarımının Grafik Tasarım Açısından İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Eskişehir.
• Özkaplan, O. (2009). Günümüz Resim Sanatı ve Teknoloji, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Resim Anasanat Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Özsoylu, A. F. (2017). Endüstri 4.0. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt:21. Sayı:1. Haziran 2017 ss.41-64.
• Perniola, M. (2015). Sanat ve Gölgesi-Sanattan Geriye Ne Kaldı? (Çev: Kemal Atalay, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Rüstem, A. (2017).Giyilebilir Sanat Üzerine. https://ahmetrustem.blogspot.com/2017/07/giyilebilir-sanat-uzerine.html (Erişim Tarihi: 12.12.2020).
• Sarı, S. (2017). Giyilebilir Sanat ve Beden Sanatında Dijital Tekstil Tasarımı Uygulamaları: Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, Sayı: 38, sf: 69-85.
• Soylu, A. (2018). Endüstri 4.0 ve Girişimcilikte Yeni Yaklaşımlar, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 43-57. DOİ: 10.30794/pausbed.424955
• Swendsen, L. (2008). Moda ve Sanat, (Uran Apak, çev.). Sanat Dünyamız Dergisi (107):87-90.
• Ünay, S. (2015). Görsel Sanatlarda İzleyı̇cı̇nı̇n Rolü, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, Sayı: 34- Erzurum, sf 170-181.
• Wollen,P., Bradley, F. (1998). Addressing the Century 100 Years of Art&Fashion, Hayward Gallery Publishing, London, 1998, ppp.14-16.
• Velarde, G. (1988). Designing Exhibitions. London: The Design Council.
• Yetmen, G. (2012). Giyilebilir Sanat, ETHOS: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, SciencesOcak/January 2012, 5(1), 76-93.