ABDUŞ HÜSEYİN VE ŞERAFETTİN NEBİ’NİN HAYATI VE RESİM ESERLERİ

Yıl 2021, Sayı: 38, 257 - 275, 28.10.2021

Sevil Bülbül

https://doi.org/10.47571/ataunigsfd.943343

Öz

Osmanlı medeniyetinin izleri hüküm sürdüğü her coğrafi bölgede hissedilmektedir. Günümüzde Kuzey Makedonya Cumhuriyeti’nde yaşayan ve farklı etnik kimliğine sahip insanlar da geçmişten süregelen bu medeniyetin izlerini kendi gelenek, örf ve adetleriyle harmanlamışlardır. Geçmişten gelen kültür birikimin geleceğe aktarılması çoğu zaman sanatçıların eserleri ile mümkün olmaktadır. Bu çalışmada, yaşadıkları ülkede, Türk kültürünün korunması ve sürdürülebilmesi yönünde önemli eserler üreten iki önemli sanatçının hayatı ve eserleri ele alınmıştır. Bu sanatçılar Türk kültürünü sürdürebilme vazifesinde ön saflardadır. Bu anlamda kendilerinin çabasıyla Üsküp’te Azınlıklar Tiyatrosu Türk Dramının kurulması ile önemli bir gelişme kaydedilir. Türk insanının kuşaklar arasındaki bağın temel unsuru olan Türkçenin doğru kullanımı için sanatçılar, halka örnek olan tiyatro oyunları yazmıştır ve yönetmenliğini yapmışlardır. Ayrıca, afişler hazırlayarak oyunlar için sahne tasarımı da yapmışlardır. Bu önemli vazifeyi hayatlarının sonlarına kadar sürdürmüşlerdir. Üretmiş oldukları çok sayıda sanat eserine rağmen sanatçıların hayatları ve resim eserleriyle ilgili yazılı kaynaklarda bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu nedenle çalışmamız, sanatçıların hayatını ve resim eserlerini tanıtmayı amaçlamıştır. Abduş Hüseyin ve Şerafettin Nebi’nin eserlerinde empresyonizmin etkisinde Türk motifli temaların yorumlandığı görülür. Bu çalışma, İkinci Dünya Savaşı sonrasında bölgedeki ilk Türk sanatçıların tanıtımına, ürettikleri sanat eserlerin Türk kültürü açısından önemine ve gelişimine yoğunlaşır.

Anahtar Kelimeler

Resim, Abduş Hüseyin, Şerafettin Nebi, Balkanlar, Türkler

THE LIVES AND PAINTINGS OF ABDUS HUSEYIN AND SERAFETTIN NEBI

Öz

Abdus Huseyin and Serafettin Nebi have held important positions in the art field in North Macedonia but they are little known for their contribution to the art of painting. This study aimed to introduce the lives and paintings of these artists. In the accordance to purpose of this study as qualitative research approach were applied techniques as document analysis and interviews with artists families. In this study was used historical method about examining the relevant sources and publications related to art of painting of the region. Biographies of artists are created with the data obtained through literature review and interviewing. According to this it was understood that this artists had an important place as the first Turkish painters of the region after the Second World War. Also, these artists made significant achievements towards the protection and maintenance Turkish culture. According to the research results, Abdus Huseyin and Serafettin Nebi interpreted Turkish motifs and themes in their works under the influence of Impressionism. Their works were different from the point of techniques but similar in the topic selection. It can be seen that in the paintings of Serafettin Nebi besides this subjects, plays staged in the Turkish Theater are also depicted.

Anahtar Kelimeler

Art, Abdus Huseyin, Serafettin Nebi, the Balkans, Turks

Kaynakça

• Balabanov, K.,Nikolovski,A. ve Kornakov,D. (1980). Spomenici na kulturata vo SR Makedonija. Üsküp: Misla Yayınları.
• Demirarslan, D. (2016). “19. Yüzyıl Osmanlı Dini Mimarisinde Duvar Resmi Sanatı: Balkanlardan Kalkandelen Alaca Cami Örneği”. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, S80. 151-181.
• Dimitrova, A. S. (1984). Dimitar Avramovski Pandilov, monografsko-retrospektivna izlozba, Üsküp: Muzej na Sovremenata Umetnost.
• Erim, N. (1953). Devletlerarası Hukuku ve Siyasi Tarih Metinleri, Cilt 1,Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları.
• Gencer, A.İ. (1991). “Ayastefanos Antlaşması”, TDV İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: 4.Cild, 225.
• Gombrich, H.E. (1976). Sanatın Öyküsü, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Hacısalihoğlu, M (2003). “Makedonya”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul: 23. Cild, 437- 444.
• İbrahimi, M. (1989). Makedonya’da Türk-İslâm Mimarisinde Görülen Duvar Süslemelerinden Örnekler, Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• İbrahimgil, Z.M. (2007). “Bulgaristan’daki Türk Eserlerinde Duvar Süslemelerinden Örnekler”,Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi S43. 107-115.
• İbrahimgil, Z. M. ve Naldan, F. (2019) “19.Yüzyılda Floransa (Firenze) Resim Ekolünün Balkanlar’da Osmanlı Mimarisindeki Duvar Resimlerine Yansımaları”. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi S.26 (44). 10-20.
• Karaaslan, M. (2019). Osmanlı Duvar Resimlerine Balkanlar’dan Bir Örnek:Hadım Camii. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi S36(2). 352-368.
• Kınay, C. (1993) Sanat Tarihi, Rönesans’tan Yüzyılımıza, Geleneksel’den Modern’e. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Liçenoska, Z. (1986). Lazar Liçenoski, Zivot i Delo 1901-1964, Üsküp: Makedonska Kniga.
• Markoviç, M. K. (2012). “O stvaralaştvu Nikole Martinoskog”, Zbornik radova Filozofskog Fakulteta XLII (1). 37-66. Mülayim, S. (2008). Sanata Giriş. İstanbul: Bilim Teknik Yayınevi Yayınları.
• Nebi, Ş. (1987). 1950 Yılından Bu Yana Tiyatromuzun Kuruluşu,Üsküp: Yayınlanmamış Anılar.
• Özkan, A. (2018). Osmanlı’nın İzinde İmparatorluğun Üç Kıtadaki İzleri, İstanbul: Boyut Yayıncılık.
• Özkan, Ö. (2012). Çağdaş Türk Resminde Soyut ve Soyutlama Bağlamında Yapı ve İçerik Sorunları, Sanatta Yeterlilik Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Öztürk, S. (2007). “Makedon Edebiyatının Gelişimi”. Balkanlar El Kitabı, 3. Cild, Ankara: KaraM & Vadi Yayınları.
• Petkovski, B. (1981). Çağdaş Makedon Resim Sanatı. Üsküp: Makedonska Reviya.
• Stefanoski, R. (2009). Türk Tiyatrosu, Monografi.(Çev. Melahat Ali). Üsküp: Milli Kurum Türk Tiyatrosu Yayınları.
• Stoyanovski, A., Katarciev, İ., Zografski, D. ve Apostolski,M.(1988). İstoriya na Makedonskiot Narod, Üsküp: Makedonska Kniga, Kultura ve Misla.
• Svetieva, A (1992). Rezbareni tavani,dolapi i vrati vo Makedonija.Üsküp: İnstitut za folklor Marko Cepenkov.
• Tatari, A.D. (2015). Çağdaş Türk Resmindeki Soyut Eğilimler Ekseninde Sabri Berkel, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tunalı, İ. (2011). Estetik. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Veliçkovski, V. (1989). Sovremena Makedonska Skulptura. Üsküp: Makedonska Kniga.
• Yeni Yol Cemiyeti Seçimler Fondu Adına Geniş Bir Müsamere Verdi. (1948, Ağustos 14), Birlik Gazetesi.
• Andina, Tiziana.(2017). What is Art? : The Question of Definition Reloded, Art and Law, https://www.researchgate.net/publication/321172765. ( Erişim Tarihi:3.07.2020)
• Altuner, Huriye. (2007).Türkiye’de Sanat Tarihi ve Cumhuriyet’ten Günümüze Sanat Tarihi Eğitimi, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/223525. ( Erişim Tarihi: 10.06.2020)
• Cutting, E. James. (2006). Impressionism and its Canon, https://www.researchgate.net/publication/236963593. (Erişim Tarihi: 06.07.2020)
• Popis na naselenieto, domakinstvata i stanovite vo Republika Makedonija, Drzaven Zavod za Statistika, https://www.stat.gov.mk/PrikaziPoslednaPublikacija.aspx?id=54. ( Erişim Tarihi: 11.11.2020)
• Markoviç, M. Kamenko ve Blagoye V. Neşiç. (2013). O yednom nepoznatom delu Nikole Martinoskog, https://core.ac.uk/download/35339947.pdf . ( Erişim Tarihi: 12.10.2020)
• Görsel 1. Abduş Hüseyin, Paris’teki Caroussel Zafer Takı, Tarihsiz, Sulu Boya.
• Görsel 2. Abduş Hüseyin, Üsküp Karadağ’ından bir Kadın Portresi, Tarihsiz, Sulu Boya.
• Görsel 3. Abduş Hüseyin, Camii,1953,Karakalem.
• Görsel 4. Abduş Hüseyin, Üsküp, Mustafa Paşa Camii, Tarihsiz, Guaj.
• Görsel 5. Abduş Hüseyin, Türk Kadını, Tarihsiz, Karakalem.
• Görsel 6. Abduş Hüseyin, Türbe, Tarihsiz, Karakalem.
• Görsel 7. Şerafettin Nebi, Alaca Cami, Cuma Namazından Önce,1975,Sulu Boya.
• Görsel 8. Şerafettin Nebi, Alaca Camii, 1965, Sulu Boya.
• Görsel 9. Şerafettin Nebi, Bit Pazar,1959,Sulu Boya.
• Görsel 10. Şerafettin Nebi, Üsküp,1939,Sulu Boya.
• Görsel 11. Şerafettin Nebi, Dükkâncık Mahallesi,1978,Sulu Boya.
• Görsel 12. Şerafettin Nebi, Koştana Tiyatro Oyunundan Bir Sahne,1973,Sulu Boya.
• Görsel 13. Şerafettin Nebi, Zona Zanfir Tiyatro Oyunundan Bir Sahne,1958,Sulu Boya.
• Görsel 14. Şerafettin Nebi, Mum Söndü Tiyatro Oyunundan Bir Sahne, 1971,Sulu Boya.