TİP II DİYABETES MELLİTUSLU HASTALARDA HASTALIK ALGISI, PSİKOSOSYAL UYUM VE GLİSEMİK KONTROLÜN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2016, Cilt: 19 Sayı: 2, 0 - 0, 30.06.2016

Elanur Yılmaz Karabulutlu , Fatma Gündüz

https://doi.org/10.17049/ahsbd.51708

Cited By: 5

Öz

ÖZET

Amaç: Araştırmanın amacı diyabetli bireylerin hastalık algısı, psikososyal uyumları ve bu değişkenlerin glisemik kontrole etkisini incelemektir.

Yöntem: Tanımlayıcı nitelikte yapılan bu araştırma, Erzurum il merkezinde bulunan bir Sağlık Bakanlığı hastanesi ve üniversite hastanesinde Haziran 2012 - Ocak 2014 tarihleri arasında yatarak tedavi alan 300 diyabet hastası ile yürütülmüştür. Verilerin değerlendirilmesinde, hasta tanıtım formu, Hastalık Algısı Ölçeği ve Psikososyal Uyum Özbildirim Ölçeği kullanılmıştır.

Bulgular: Hastalık Algısı Ölçeği hastalık belirtileri boyutu puan ortalaması 7.48±3.09, hastalık hakkındaki görüşler boyutu alt boyutları puan ortalamaları; duygusal temsiller 21.09±4.91, sonuçlar 18.95±2.40, kişisel kontrol 18.50±2.27, süre (akut/kronik) 17.68±1.74, tedavi kontrolü 17.26±1.84, süre (döngüsel) 14.59±1.41 ve hastalığı anlayabilme 14.45±3.14’dir. Hastalık nedenleri boyutunun alt boyutları puan ortalamaları; risk etkenleri 16.91±3.68, psikolojik atıflar 15.87±3.90, bağışıklık 6.15±2.13, kaza veya şans 2.96±1.32’dir. Psikososyal Uyum toplam puanı 48.20±23.91, seksüel ilişki 8.31±5.92, mesleki çevre 7.96±4.78, sosyal çevre 6.73±5.38, sağlık bakımına oryantasyon 9.13±4.10, psikolojik baskı 6.88±4.28, geniş aile ilişkileri 2.79±2.36 ve aile çevresi 6.40±4.42’dir. Hastalık algısı ve psikososyal uyum puan ortalamaları ile glisemik kontrol değişkenleri arasında önemli ilişki olduğu belirlenmiştir.

Sonuç: Diyabet hastalarının duygusal temsiller algısı ortalaması en yüksek ve hastalığı anlayabilme algısı ortalaması en düşük bulunmuştur. Hastaların hastalık neden olarak en fazla risk etkenlerini gördükleri belirlenmiştir. Hastaların çoğunluğunun hastalığa kötü psikososyal uyum gösterdiği belirlenmiştir. Bu değişkenlerin glisemik kontrolü etkilediği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Glisemik kontrol; hastalık algısı; hemşirelik; psikososyal uyum; tip II DM ABSTRACT
The Assess of Illness Perception, Psychosocial Adjustment and Glycemic Control in Type II Diabetic

Mellitus Patients
Objective: The aim of the research is to determine the assess of illness perception, psychosocial

adjustment in diabetics, and to examine the glycemic control influence of these variables.
Methods: This descriptive study was performed on 300 diabetics who had medical treatment between July 2012 and January 2014 The Ministry of Health in the province of Erzurum, a hospital and a university hospital center. The study data were collected using patient information sheets, Illness Perception Questionnaire

and Psychosocial Adjusment of Illness Scale-Self Report.
Results: Illness Perception Questionnaire the scores of illness symptoms were 7.48±3.09, the averages

of opinions about the illness subscales; emotional representatives 21.09±4.91, results 18.95±2.40, personal control 18.50±2.27, timeline (acute/chronic) 17.68±1.74, treatment control 17.26±1.84, timeline (cyclical) 14.59±1.41 and illness percception 14.45±3.14. Illness reasons subscale scores; risk factors were 16.91±3.68, psychological attributions 15.87±3.90, immunity 6.15±2.13, accident or luck 2.96±1.32. psychological adaptation in total 48.20±23.91, PAIS-SR subscale scores; sexual relation were 8.31±5.92, professional circle 7.96±4.78, social circle 6.73±5.38, healthcare orientation 9.13±4.10, psychologic pressure 6.88±4.28, family relations 2.79±2.36 and family circle 6.40±4.42. An important correlation was recorded between ıllness perception and psychosocial adaptation scores, and glycemic control variables.

Conclusion: It was determined that in accordance with descriptive qualities and illness qualities illness perception, and psychosocial adjustment levels can have differences, and illness perception influences the HbA1c level of psychosocial adjustment levels.

Key words: Glycemic control; illness perception; nursing; psychosocial adjustment; type II DM..