YAŞLILARA VERİLEN PLANLI EGZERSİZ EĞİTİMİNİN BEDEN KİTLE İNDEKSİ (BKİ), ARTERİYAL KAN BASINCI (AKB) VE EGZERSİZ DAVRANIŞLARINA ETKİSİ

Yıl 2005, Cilt: 8 Sayı: 1, 1 - 9, 18.02.2010

Gülbu Tortumluoğlu Rabia Hacıhasanoğlu Serpil Yılmaz Mehmet Yazıcı

Öz

Araştırma yaşlı bireylere verilen
planlı egzersiz eğitiminin beden kitle
indexi (BKİ), arteriyal kan basıncı (AKB)
ve egzersiz davranışlarına etkisini
saptamak amacıyla, Erzincan İl
Merkezinde 100.Yıl Atatürk Huzurevinde
yaşayan 65 yaş ve üzerindeki 54 birey
üzerinde Haziran-Aralık 2003 tarihleri
arasında tek gruplu öntest-sontest yarı
deneme modeli olarak yapılmıştır.
Araştırmada evrenden örneklem seçimine
gidilmemiş çalışmaya gönüllü katılmak
isteyen yaşlı bireylerin tamamı (n=54)
araştırmaya dahil edilmiştir. Ancak
araştırma 46 yaşlı birey ile
tamamlanmıştır. Veriler yaşlı bireylerin
sosyo-demografik özelliklerini tanımlamayan
soru formu, Sağlıklı Yaşam Biçimi
Davranışları (SYBD) ölçeğinin egzersiz alt
boyutu, tansiyon aleti ve mezure ile
toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde
yüzdelik dağılımı, BKİ, AKB ve
egzersiz ortalamalarının karşılaştırılmasında
eşleştirilmiş gruplarda t testi
kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre,
öntest ve sontest BKİ, AKB ve egzersiz
puan ortalamaları arasındaki fark
istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur.
Bu bağlamda, yaşlılara yönelik
egzersiz programlarının daha geniş
gruplarda yapılarak yaygınlaştırılması
önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı, beden kitle indexi, arteriyal kan basıncı, egzersiz

Kaynakça

• …………Sağlığı Geliştirme. Dünya Sağlık Örgütü Yayını, WHO/HPR/HEP/95.1. 17-21
• Kasım 1986 Ottowa, Ontarino, KANADA. ……………….Egzersiz. http://www.ntvmsnbc.com/news/152243.asp
• Ahijevych K, Bernhard L (1994). Health promotion behaviors of African American
• Women. Nursing Research 43 (2): 86-89. Baygören S (1998). Fiziksel aktivite ve yaşlanma. Geriatrik hasta ve sorunları sempozyumu. 12-13 kasım 1998. İstanbul s.123-132.
• Baysal (1996). Beslenme. 6. Baskı. Hatip- oğlu Yayınevi. 64-65.
• Bigbee J (1991). Strategies for promoting health protection. Nursing Clinics Of North America. 26 (4): 895-914.
• Braun LT (1991). Exersize physiology and cardiovascular fitness. Nurs Clin North Am. (1):135-147.
• Ceceli E ve ark (2001). Postmenopozal osteoporozda egzersiz ve kalsiyum tedavisinin etkinliği. Romotizma 16(2):90
• Chen MY (1999). The effectiveness of health promotion counseling to family caregivers. Public Health Nursing 16(2): 132.
• Chen MY et al. (2001) The effectiveness of health promotion counseling for overweight adolescent nursing students in Taiwan.
• Public Health Nursing 18(5): 350-356. Conn VS (1998). Older adults and exersize.
• Path analysis of self-efficacy related constructs. Nursing Research. May/June (3):180-189. Duffy ME, Rossow DL, Hernander M (1996). Ccorrelates of health promotion activities in employed Mexican American women. Nursing Research. 45(1):18-24.
• Edelman C, Milio N (1986). Health defined; Promotion and specific protection.
• In Edelman C, Mondle CL, eds. Health Promotion throughout the lifespan. The C.V. Mosb. Company. Princeton. 2-92. Edmuds MW (1991). Strategies for promoting physical fitness. Nursing Clinics
• Of North America 26 (4):855-866. Erci B, Kılıç D, Tortumluoğlu G (2001).
• Ailelere verilen eğitimin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına etkisi. Atatürk Üniv. HYO Derg. 4 (1):33-40. Erci et al. (2003). The effectiveness of watson’s caring models on the quality of life and blood pressure of patients with hypertension. Journal of Advanced Nursing (2):130-139.
• Erdoğan ve ark. (1994). Sağlığı sürdür- mede sağlığı geliştirme ve hemşirelik.
• Hemşirelik Bülteni VIII (23): 28-35. Erkan N (1998). Sağlık, mutluluk, zindelik, güzellik ve uzun ömür için yaşam boyu spor.
• Bağırgan Yayınevi. Ankara. Esin Özabacı N (1997). Endüstriyel alanda calışan işçilerin sağlık davranışlarının saptanması ve geliştirilmesi. Doktora tezi .
• İstanbul Üniv. Sağl.Bil. Enst. İstanbul. Eskiyurt N, Akyüz G (2002). Osteoporoz:
• Genel bir değerlendirme. Karaaslan Y, Ak- yüz G, eds. Osteoporoz 40.MD Yayıncılık. Ankara. 1-22. Karaduman A (2002). Egzersiz ve yaşlı.
• I.Ulusal Geriatri Kongre Kitabı. Antalya 30 Ekim-3 Kasım.122-125. Kuster AE, Fong CM (1993) Further psychometric evaluation of the Spanish
• Language health-promoting lifestyle profile. Nursing Research 42 (5):266-269. Lusk SL, Kerr M; Ronis DL (1995).
• Health-promoting lifestyles of blue-color, skilled trade, and white-collar workers. Nursing Research 44(1); 20-23. Neuberger GB et al. (1994). Determinants of exercise and aerobic fitness in outpatients with arthritis. Nursing Research 43(1):11-17.
• Nguyen TV, Center JR, Eisman JA (2000). Osteoporosis in elderly men and women: effects of dietary calcium, physical activity and bone mass index. J Bone Miner Res, 15:322-331.
• Omenn G (1990). Prevention and the elderly: Appropriate policies. Health Affairs. :80-93.
• Özcan S ve ark (2002). Egzersiz, sağlık, hastalık, toplum ve hekim. Arşiv 11:388
• Pender NJ (1987). Health promotion in nursing practice. (2 nd ed).Norwalk,
• CT:Appleton&Lange, California. Pender NJ et al. (1990). Predicting health promoting lifestyles in the workplace. Nursing Research 326(3):106-120.
• Pender NJ, Murdaug CL, Parsons MA (2002). Health promotion in nursing practice. http://www.nursing.umich.edu/faculty/chart. gif
• Resnic B (2000). Health promotion practices of the older adult. Public Health Nursing. (3):160-168.
• Rutherford OM (1999). Is there a role for exercise in the prevention of osteoporotic fractures? Br J Sports Med 33:378-386.
• Spellbring AM (1991). Nursings role in health promotion. Nursing Clinics Of North America 26 (4) :805-815.
• Tanner EK (1991). Assesment of a health promotive lifestyle. Nursing Clinics of North America 26 (1): 845-853.
• Tortumluoğlt G ve Erci B (2003).
• Klimakterik dönemdeki kadınların sağlık davranışları ve menopoza ilişkin tutum- larının menopozal yakınmalar üzerine etkisi. Atatürk Üniv. HYO Derg. 6(3):77-90. Wu SL, HU HC, Yao KM (1991). A study on the burdens and needs of primary caregiver of frail elderly in home care program. Public Health Quarterly 18(3):237