KRONİK OBSTRUKTİF AKCİĞER HASTALIĞI OLAN BİREYLERİN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN ETKİLENME DURUMUNUN İNCELENMESİ

Yıl 2005, Cilt: 8 Sayı: 1, 42 - 53, 18.02.2010

Ayla Ünsal Ayşen Yetkin

Öz

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı
(KOAH) olan bireylerin günlük yaşam aktivitelerini
(GYA) sürdürmedeki yeteneklerinin
zamanla azaldığı bilinmektedir. Bu nedenle
bu hastalar profesyonel bakım, destek
bakım içerisinde yer alan evde bakım ve özbakım
kapsamında nitelikli bir hemşirelik
bakımına sürekli gereksinim duyarlar.
Tanımlayıcı nitelikte olan bu
çalışma, 09.10-21.11.2000 tarihleri arasında
KOAH’lı bireylerin GYA’nin etkilenme
durumunu belirlemek amacı ile yapıldı. Erzurum
Göğüs Hastalıkları Hastanesi’nde,
olasılıksız örneklem yöntemi ile seçilen 250
gönüllü poliklinik hastası örneklem olarak
alındı. Veriler soru formu ile yüz yüze
görüşülerek toplandı, yüzdelik hesabı ve kikare
testi ile değerlendirildi.
KOAH’lı hastaların tümü GYA’nin
olumsuz bir şekilde etkilendiğini (%36.8’i
az, %63.2’si çok) ifade etmiştir. KOAH’lı
hastaların en çok etkilenen GYA’nin sırası
ile solunum (%100), güvenli çevrenin sürdürülmesi (%96.4), beden ısısının kontrolü
(%96.0), çalışma ve uğraş (%95.6), hareket
(%95.2) ve uyku (%80.4) olduğu belirlendi.
En çok kalabalık ailelerdeki
KOAH’lı hastaların GYA’nin sınırlandığı
(p < 0.05), diğer sosyo-demografik özelliklerin
GYA üzerine önemli bir etkisinin
olmadığı görüldü.

Anahtar Kelimeler

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), günlük yaşam aktiviteleri (GYA), poliklinik hastaları

Kaynakça

• Andreoli C, Plum S (1991), Obstruktif Akciğer Hastalığı. Çev. Savaş A., Yüce Yayınları, 193-200, İstanbul.
• Atagöz K (1998). Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan hastaların yaşam kalitelerinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniv. Sağlık Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Balcı K (1993). Göğüs Hastalıkları. Nobel Tıp Kitapevi, 315-349, İstanbul.
• Barnes JP, Godfrey S, Yılmaz KG (1998). Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı. Martin Dunitz Ltd., İstanbul.
• Barnes JP, Holgate TS, Wouters EFM (2000). Göğüs Hastalıkları. Çev. Müftüoğlu E., Hekimler Yayın Birliği 2(1): 12-13, Ankara.
• Biçer S (1996). 60 yaş ve üzeri kronik hastalığı olan ve taburcu olmasına karar verilmiş hastaların günlük yaşam aktivitelerinin etkilenme durumları. Cumhuriyet Üniv. Sağlık Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, Sivas. Birol L, Akdemir N, Bedük T (1993). İç Hastalıkları Hemşireliği. Vehbi Koç Vakfı Yayınları No. 6, 229-231.
• Büyükcoşkun A (1990). Yaşlı bireylerin sorunları ve bakım gereksinimlerinin saptanması. Hacettepe Üniv. Sağlık Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Esen A (1992). Yaşlılıkta görülen sağlık sorunları. Ege Üniv. HYO Dergisi, 8 (3): 97101.
• Eşer İ (1991). Yaşlılıkta meydana gelen fizyolojik değişiklikler . Ege Üniv. HYO Dergisi, 7(1); 54-55.
• Davies AM. (1985). Epidemiology and the Challenge of Aging. International Journal of Epidemiology, 14(1) ‘Alınmıştır’ Biçer S (1996). 60 yaş ve üzeri kronik hastalığı olan ve taburcu olmasına karar verilmiş hastaların günlük yaşam aktivitelerinin etkilenme durumları. Cumhuriyet Üniv. Sağlık Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, Sivas.
• Gazioğlu K (1991). Akciğer Hastalıkları. İstanbul Üniv. Basımevi 1-7, İstanbul.
• Gökmen G (1992). Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan hastalarda eğitimin anksiyete düzeyine etkisi. İstanbul Üniv. Sağlık Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Kocabaş A, Hastürk S (1996). Temel İç Hastalıkları. Güneş Kitapevi, 496-510, Ankara.
• Roper N, Logan WW, Tierney AJ (1990). The Elements of Nursing. Churchill Livingstone, Newyork.
• Siela D (2000). Taking a breather from COPD. Nursing, 30(4):1-4.
• Small S, Lamb M (1999). Fatigue in chronic illness: The experience of individuals with chronic obstructive pulmonary disease and with asthma. Journal of Advanced Nursing, 30(2): 469-478.
• Snider GL, Faling LS, Rennard SL (1994). Care of patients with chronic bronchitis and emphysema. Journal of Respiratory Disease. 17:350-352
• Şanlı T (1989). Emosyonel durumlar ve hemşirelik yaklaşımı. Hemşirelik Bülteni, 3(4): 67-68.
• Taşcı S (1991). Hastaların günlük yaşam aktivitelerini olumsuz etkileyen faktörler. Hacettepe Üniv. Sağlık Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Tel H, Akdemir N (1998). KOAH’lı hastalara uygulanan planlı hasta öğretiminin ve hasta izleminin hastaların hastalıkla baş etme durumlarına etkisi. Cumhuriyet Üniv. HYO Dergisi, 2(2):44-51.
• Uçan SE, Kocabaş A (2000). KOAH tanı ve tedavi rehberi. Toraks Dergisi, Cilt: 1, Ek:2, 1-8.
• Velioğlu P (1999). Hemşirelikte Kavram ve Kuramlar. Alaş Ofset, 180-202, İstanbul.
• Vural TG (1992). Yaşlılık ve seksüel sorunlar. Türk Hemşireler Dergisi, 42(2): 910.
• Wong CH, Morice AH (1999). Cough threshold in patients with chronic obstructive pulmonary disease. Thorax, 54:62-64.
• Yazıcı R (1994). Yaşlı bireylerin ölüm kaygısı ve bunun günlük yaşam aktivitelerine olan etkisinin araştırılması. İstanbul Üniv. Sağlık Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Yenel F, Sözer K, Erk M (1987). Akciğer Hastalıkları Ders Kitabı. İstanbul Üniv. Basımevi, İstanbul.