EĞİTİMİ HEMŞİRELİK OLAN VE OLMAYAN ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN STRESLE BAŞAÇIKMA DÜZEYLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2005, Cilt: 8 Sayı: 3, 19 - 29, 18.02.2010

Arzu Yıldırım Mine Ekinci

Öz

Bu araştırma, eğitimi hemşirelik olan
ve olmayan üniversite öğrencilerinin stresle
başa çıkma düzeylerini karşılaştırmak amacıyla
karşılaştırmalı tanımlayıcı nitelikte yapılmıştır.
Araştırma kapsamına Atatürk Üniversitesi
Erzincan Sağlık Yüksekokulu ve Erzincan
Hukuk Fakültesi öğrencileri alınmıştır.
Veriler 19-20 Aralık 2002 tarihleri arasında
227 öğrenciden toplanmıştır.
Araştırma verileri, öğrencilerin tanıtıcı özelliklerini belirleyen soru formu ile Dağ
tarafından geçerlik ve güvenirliği yapılan
Rosenbaum’un Öğrenilmiş Güçlülük Ölçeği
kullanılarak toplanmıştır. Verilerin istatistiksel
analizinde yüzdelik, Kruskal-Wallis, t testi, korelasyon
ve varyans analizleri kullanılmıştır.
Bu araştırma sonucunda Sağlık Yüksekokulu
ve Hukuk Fakültesi öğrencilerinin
stresle başa çıkmalarının arzu edilen düzeyde
olmadığı (X=120.07±17.32) ve stresle başa
çıkma düzeyleri arasında istatistiksel yönden
önemli bir farklılık bulunmadığı saptanmıştır
(t= -.946, p > 0.05). Stresle başa çıkmanın,
sorunları aile ile paylaşma (F=4.025, p < 0.01)
ve aile ile birlikte kalma gibi değişkenlerden
etkilendiği tespit edilmiştir (KW=10.245,
p < 0.01).
Bu sonuçlar doğrultusunda stresle
başa çıkmada aile ve sosyal desteğin yeri çok
önemli olduğundan üniversitedeki danışmanlık
hizmetlerinde gencin ailesinin ve yakın arkadaşlarının
da bu hizmetlerde aktif rol
oynaması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Stres, stresle başaçıkma, üniversite öğrencileri, hemşirelik

Kaynakça

• Akbaba S, Gözüm S (1998). Bireyin kendisiyle olumlu diyalog kurma öğretiminin stresle başa çıkma üzerine etkisi. Atatürk Üniv. HYO Derg. 1998; 1(1): 55-63.
• Çev: Atalay M, Tel H (1999). Gelecek yüzyılda Hemşirelikte lisans eğitiminin vizyonu. (1999). Cumhuriyet Üniv. HYO Derg. 3(2): 48-49.
• Baltaş A, Baltaş Z (2002). Stres ve Başa Çıkma Yolları. Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Banoğlu R, Çetin Ş (1991). Üniversite gençliğinin sorunları. 27. Ulusal Psikiyatri Kongresi Bildirileri, 82-83.
• Baysal A (1996). Beslenme. 6.Baskı, Hatib oğlu Yayınevi, Ankara.
• Birol L (2002).Hemşirelik Süreci. 5. Baskı, Etki Matbaacılık Yayıncılık Ltd. Şti. İzmir.
• Black MJ, Jacobs ME (1993). Medicalsurgical nursing. W.B. Saunders Company, Philadelphia, Pennsylvania, 2075-2077.
• Brosted ME, Pedersen LN (2003). Stressful life events and affective illness. Acta Psychıatrıca Scandinavica, 107(3): 208.
• Çağlar A (1989). Marmara Üniversitesi öğrencilerine uygulanan bir anketin değerlendirilmesi. Üniversite Gençliğinde Uyum Sorunları Sempozyumu Bilimsel Çalışmaları, Ankara, 15-23.
• Dağ İ (1990). Kontrol odağı, stresle başa çıkma stratejileri ve psikolojik belirti gösterme ilişkileri. Doktora Tezi, Hacettepe Üniv. Sosyal Bil. Enst. Ankara.
• Dağ İ (1991). Rosenbaum’un Öğrenilmiş Güçlülük Ölçeği’nin üniversite öğrencileri için güvenirliği ve geçerliği. Türk Psikiyatri Derg., 2(4): 269-274.
• Dilbaz N, Erdinç O, Erkmen H ve ark. (1990). Kronik hastalıkların beraberinde getirdiği ruhsal belirtiler. 26. Ulusal Psikiyatri ve Nö-rolojik Bilimler Kongresi. İzmir, 179-187.
• Edelman CL, Mandle CL (1998). Health promotıon throughout the lıfe span. Fourth Edıtıon, Mosby, Philadelphia, 308316.
• Ekizler H (1989). Hemşirelik öğrencilerinde stres. Hemşirelik Bülteni (14): 77-79.
• Fortinash MK, Worret-Holoday AP (1996). Psychıatrıch mental health nursıng. Copyright Mosby-Year Book, Inc., 11830 Westline Indutrial Drive St. Louis, Missouri, 259-260.
• İmamoğlu EO, Gültekin YY. (1993). Önerilen dengelenmiş toplumsal birey mo deli ışığında üniversite gençliğinin sorunları. Türk Psikoloji Derg. 8(30): 2741.
• Kahriman İ, Polat S (2003).Adölesanlarda aile ve arkadaşlardan algılanan sos-yal destek ile benlik saygısı arasındaki ilişki. Atatürk Üniv. HYO Derg., 6(2):13-23.
• Kitiş N (1991). Stres yönetimi ve yüksekokul öğrencilerinin stresle başa çıkma yöntemlerine ilişkin bir araştırma. İstanbul Üniv. İşletme Fak. Davranış Bil. AD., İstanbul.
• Kutlu Y, Buzlu S, Bilgin H ve ark. (1997). Yurtlarda yaşayan üniversite öğrencilerinde depresyon umut-suzluk durumu ve başa çıkma yön-temlerinin karşılaştırılması. 33. Ulusal Psikiyatri Kongresi Bildiri Özet Kitabı Antalya, 144.
• Kyriacou C (2000). Stres-bustıng for teachers. Stanley Thornes Ltd., Padstow, Cornwall, 14-17.
• Okanlı A (1999). Hemşirelik öğrencilerinin aile ve arkadaşlarından algıladıkları sosyal destek ile anksiyete düzeyi arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniv. Sağlık Bil. Enst. Psikiyatri Hemş. AD., Erzurum.
• Özer N (2002). Stres ve anksiyete için alternatif ve tamamlayıcı modeller. Atatürk Üniv. HYO Derg. 5(1): 101-102.
• Özgüven E. (1990).Yurtlarda kalan üniversite öğrencilerinin sağlık ve psikolojik sorunları. 5. Ulusal Psikoloji Kongresi Seminer Derg. Özel Sayısı, (8): 47-56.
• Özkürkçügil ÇA (1999). Bir medikososyal merkeze genel sağlık sorunları ile başvuran öğrencilerden psikiyatrik tanı alanlarda bazı sosyo demografik özellikler. Türk Psikiyatri Derg., 10(2): 115-122.
• RadcliffeC, Lester H (2003). Undergraduate medical education perceived stres during undergraduate medical training: a qualitative study. Medical Education. 37(1):32.
• Şahin Ş (1999). Üniversite son sınıf öğrencilerinin stresle başa çıkma tarzları üzerine bir inceleme. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniv. Eğitim Bil. Enst. Ankara.
• Taşçı S (1985). Birinci sınıf öğrencilerinin mesleğe ve üniversiteye uyumu. Türk Hemşireler Derg., 35(3): 10-12.
• Tezcan T (1998). The ultimate stress handbook for women. 1. Baskı, İstanbul, Alfa Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti., İstanbul.
• Uçman P (1990). Ülkemizde çalışan kadınlarda stresle başa çıkma ve psikolojik rahatsızlıklar. Psikoloji Derg. 7(24): 58-75.
• Yang SH, Han KS (2003). Drinking pattern, problem related drinking, perceived stress, ways of coping, and symptoms of stres of the female university students. Taehan Kanho Hakhoe Chi. 33(7):1057-64.
• Yeşilyaprak B (1986). Üniversite gençlerinin psikolojik sorunları. Psikoloji Derg. 5(20): 80-83.
• Yetkin A, Uzun Ö (2000). Eğitimi sağlıkla ilgili olan ve olmayan yüksekokul öğrencilerinin sağlık davranışlarının karşılaştırılması. Atatürk Üniv. HYO Derg., 3(2): 1-10.
• Yılmaz S, Ekinci M (2001). Hemşirelik Yüksekokulu öğrencilerinin benlik saygısı ve atılganlık düzeyi arasındaki ilişki. Atatürk Üniv. HYO Dergisi 4(2):1-10.
• Yılmaz EN (1993). Üniversite öğrencilerinde stres düzeyleri, psikopatoloji ve stresle başa çıkma. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniv. Sosyal Bil. Enst., Ankara.
• Yurttaş A, Yetkin A (2003). Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin empatik beceri ile problem çözme becerilerinin karşılaştırılması. Atatürk Üniv. HYO Derg. 6(1): 1-5.