GENİTAL HİJYEN DAVRANIŞLARI ENVANTERİNİN (GHDE) GELİŞTİRİLMESİ

Yıl 2005, Cilt: 8 Sayı: 3, 67 - 75, 18.02.2010

Emel Ege Gülşen Eryılmaz

Öz

Bu araştırma, üreme çağındaki
kadınların genital hijyen davranışlarını
değerlendiren kültüre özgü standart bir ölçme
aracı geliştirmek amacı ile planlanmış ve
yapılmıştır.
Kültüre özgü geliştirilen envanterin
geçerlik ve güvenirliğini değerlendirmek için
metodolojik bir çalışma yapılmıştır. Araştırmanın
evrenini, Malatya İli Ana Çocuk Sağlığı ve Aile
Planlaması (AÇ-SAP) merkezine başvuran 15-49
yaş grubu evli ve (en az) okur-yazar olan
kadınlar oluşturmuştur. Veriler 15 Ekim- 30
Kasım 2002 tarihleri arasında toplanmıştır.
Belirtilen tarihler arasında toplam 220 kadın
çalışmaya dahil edilmiştir. Kadınlara çalışma
hakkında bilgi verilmiş ve sözel onay alınmıştır.
Ayrıca çalışmanın yapıldığı AÇ-SAP merkezinden
yazılı izin alınmıştır. Veriler Pearson korelasyon
katsayısı analizi, Cronbach Alfa katsayısı, KMO,
Barlett’s test of sphericity ve Faktör analizi ile
değerlendirilmiştir.
Literatür bilgileri doğrultusunda
genital hijyen davranışlarını değerlendirecek 47
maddelik likert tipi bir envanter geliştirilmiştir.
Envanterin geçerliğini saptamak için içerikkapsam
geçerliğine bakılmış ve soru sayısı 44
maddeye indirilmiştir. Envanterin yapı
geçerliliğine bakılmış ve KMO analizi sonucu
0.787 ve Barlett’s testi sonucu 2096.44 olarak
saptanmıştır. Her iki analiz sonucu da p=0.000
önem düzeyinde anlamlı bulunmuştur. Madde
toplam puan korelasyonu sonucunda 32 maddeye
inen envantere faktör analizi uygulanmış ve
uygulamadan sonra envanter 27 maddeye
indirilmiştir. Envanterin güvenirliğini saptamak
için iç tutarlılık ve test-tekrar test uygulaması
yapılmıştır. Envanterin Cronbach Alfa katsayısı
α= 0.86 ve test tekrar test korelasyon katsayısı r=
0.83 olarak bulunmuştur.
Sonuç olarak geliştirilen GHDE’nin
geçerlik- güvenirliği yüksek ve genital hijyen
davranışlarını belirlemede yeterli bir ölçme aracı
olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Genital hijyen, kadın sağlığı, envanter

Kaynakça

• Akgül A (2003). Tıbbi Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri SPSS Uygulamaları. II. Baskı. Emek Ofset Ltd. Şti. Ankara.
• Balcı A (1995). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem,Teknik ve İlkeler. 72TDFO Bilgisayar-Yayıncılık San. Tic. Ltd. Şti. Ankara.
• Coşkun A, Gezergil S (1990). Kadının hijyenik alışkanlıklarının vaginal akıntı ile olan ilişkisi. Uluslar arası Cerrahi Kongresi: Cerrahi Hemşireliği Seksiyonu Konuşmaları ve Bildirileri. İstanbul, 264-274.
• Coşkun A, Karanisoğlu H (1992). Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği. Açıköğretim Fakültesi Yayınları No:264. Eskişehir.
• Davis GC, Robinson MC (1995). Principles and Practice of Nursing Research, A Times Mirror Compose. Ed. Talbot LA. Mosby. St. Louis.
• Erci B, Eryılmaz G, Aktaş O (1998) El ve vücut hijyeninin vagen florasına etkisi. Hemşire Dergisi 48(4):7-11.
• Erefe İ (2002). Veri toplama araçlarının niteliği. Hemşirelikte Araştırma İlke Süreç ve Yöntemleri. İnci Erefe ed. HEMAR-G.
• Eryılmaz HY. (1999). Doğum sonu hemşirelik bakımının değerlendirilmesinde ölçek geliştirme çalışması. VII. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı. Erzurum, 143-149.
• Esin-Özabacı MN (1997). Endüstriyel alanda çalışan işçilerin sağlık davranışlarının saptanması ve geliştirilmesi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı doktora tezi. İstanbul.
• Hacıalioğlu N, İnandı T, Pasinlioğlu T (2000). Erzurum ana çocuk sağlığı ve aile planlaması ve merkezi’ne başvuran kadınlarda genital yol enfeksiyonlarının sıklığı ve risk faktörleri. Atatürk Üniversitesi ve Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 3(2): 11-18.
• Herrero R, Brinton LA, Reeves WC et al. (1990). Sexual behavior, venereal diseases, hygiene practices, and invasive cervical cancer in a high-risk population. Can-cer 65:380-386.
• Irving G, David M, Angela R et al. (1998) Psychological factors associated with recurrent vaginal candidiasis: a preliminary study. Sexually Transnitted Infections 74(5): 334-338. İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı. (1996). Üreme sağlığına öncelik. Kaynak; 16:1-2. Karasar N (1995). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık Ltd. Ankara.
• Kaya A (1993). Genital enfeksiyonların kadının psikososyal sağlığına etkisi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Nahcıvan-Özkan N (1993). Sağlıklı gençlerde “öz-bakım gücü” ve aile ortamının etkisi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı doktora tezi. İstanbul.
• Öner N (1994). Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testler Bir Başvuru Kaynağı. Boğaziçi Üniversitesi.
• Özalp S (1996) Pelvik inflamatuvar hastalık ve tuboovaryen apse. Ayşe Willke Topçu eds., İnfeksiyon hastalıkları. Nobel tıp kitabevleri. İstanbul;935-938.
• Özbaşaran F (1999). Üreme Sağlığı, üreme hakları, üreme sağlığı sorunları ve 4. Dünya Kadın Konferansı doğrultusunda öneriler. Hemşirelik Forumu 2(6): 300-304.
• Özgüven İE. (1999). Psikolojik Testler. III. Baskı PDREM Yayınları. Ankara.
• Özvarış ŞB, Akın A (1998). Üreme sağlığı. Sağlık ve Toplum 8(3-4):23-26.
• Serbest S (1997). Vaginal akıntısı olan kadınların hijyen alışkanlıklarının değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Taşkın L (2003). Üreme sistemi enfeksiyonları ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. VI. Baskı. Sistem Ofset Matbaacılık. Ankara.
• Tavşancıl E (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Nobel Yayın Dağıtım Ltd. Şti. Ankara.
• Tezbaşaran AA (1996). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu. Psikologlar Derneği Yayınları. Ankara.