Genelleştirilmiş Algılanan Öz-Yeterlilik Ölçeğinin Türkçe Versiyonu

Yıl 2006, Cilt: 9 Sayı: 2, 57 - 62, 18.02.2010

Behice Erci

Öz

Bu çalışmanın amacı
Genelleştirilmiş Algılanan Öz-yeterlilik
ölçeğinin geçerlilik ve güvenirliğini test
ederek Türk toplumuna uyarlamaktır.
Metodolojik olarak yapılan
araştırmanın evrenini 1 Mayıs – 1 Ağustos
2004 tarihleri arasında Evren Paşa Sağlık
ocağına herhangi bir hizmet için başvuran
yetişkinler oluşturmuştur. Araştırmanın
örneklem gurubunu olasılıksız rastlantısal
örnekleme yöntemiyle seçilen ve araştırmaya
katılmayı kabul eden 130 kişi oluşturmuştur.
Araştırmanın verileri Algılanan Genelleştirilmiş Öz-yeterlilik ölçeği ve demografik
özellikleri içeren soru formu kullanılarak
toplanmıştır. 10 maddeden oluşan ölçeğin
maddeleri 1-4 arasında puan almaktadır.
Ölçek pozitif maddelerden oluşmakta ve
değerlendirilmesi toplam puan üzerinden
yapılmaktadır. Verilerin istatistiksel
değerlendirilmesinde faktör analizi,
Cronbach alfa güvenirlik katsayısı ve
korelasyon analizleri, Kaiser-Meyer-Olkin
örneklem yeterlilik ve Bartlett's Test of
Sphericity kullanılmıştır.
Yapılan analizler sonucunda maddtoplam
puan korelasyonun 0.64 – 0.78
arasında değiştiği, ölçeğin alfa katsayısının
da 0.89 olduğu bulunmuştur. Ölçek
maddelerinin faktör yüklerinin 0.64-0.79
arasında değiştiği ve tek faktörden oluştuğu
saptanmıştır. Ölçek toplam varyansın %
52’sini açıkladığı ve test-retest korelasyonu
da 0.83 olduğu belirlenmiştir. Elde edilen
bulgulara göre, Genelleştirilmiş Algılanan
Öz-yeterlilik Ölçeği’nin Türk toplumuna
uygulanması açısından geçerli ve güvenilir
olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Algılanan öz-yeterlilik, Geçerlik ve güvenirlik, Hemşire

Kaynakça

• Bandura A (1995). Self-efficacy in changing societies. Cambridge University Press. New York
• Bandura A (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
• Erefe İ (2002). Veri toplama araçlarının niteliği. Hemşirelikte Araştırma. Editör: İnci Erefe, Odak Ofset, İstanbul, 169-188.
• Jerusalem M, Schwarzer R (1992). Self efficacy as a resource factor in stress appraisal processes. In Self-efficacy: Thought control of action. Editor: Ralf
• Jerusalem M. (1993). Personal resources, environmental constraints, and adaptation processes: The predictive power of a theoretical stress model. Personality and Individual Differences 14: 15–24.
• Maddux J (1995). Self-efficacy, adaptation, and adjustment: Theory, research, and application. New York: Plenum.
• Özgüven İE (1999) Psikolojik testler. III. Baskı PDREM Yayınları. Ankara, 35-48. Polit DF, Hungler BP (1995). Nursing research-principles and methods. Fifth ed. Philadelphia, J.B. Lippincott Company.
• Rimm H, Jerusalem M (1999). Adaptation and validation of an Estonian version of the general self-efficacy scale (ESES). Anxiety, Stress and Coping 12: 329-345.
• Sanders MR, Woolley ML (2005). The relationship between maternal self-efficacy and parenting practices: implications for parent training. Child: Care, Health & Development 31(1): 65–73.
• Schwarzer R (1992). Self-efficacy: Thought control of action. Washington, DC: Hemisphere.
• Schwarzer R (1994). Optimism, vulnerability, and self-beliefs as health related cognitions: A systematic overview. Psychology and Health: An International Journal 9: 161-180.
• Schwarzer R, BaBler J, Kwiatek P et al. (1997). The assessment of optimistic self beliefs: Comparison of the German, Spanish, and Chinese versions of the General Self Efficacy scale. Applied Psychology: An International Review 46(1): 69-88.
• Schwarzer R, Born A (1997). Optimistic self-beliefs: Assessment of general perceived self-efficacy in 13 cultures. Worm Psychology 3: 177-190.
• Schwarzer R, Jerusalem M (1995). Generalized Self-Efficacy scale. In Measures in health psychology: A user's portfolio. Causal and control beliefs Windsor. Weinman J, Wright S, Johnston M, Nfer-nelson UK, 35-37.
• Schwarzer R, Schroder KEE (1997). Effects of self-efficacy and social support on postsurgical recovery of heart patients. Irish Journal of Psychology 18: 88 103.
• Zhang JX, Schwarzer R (1995). Measuring optimistic self-beliefs: A Chinese adaptation of the General Self-Efficacy Scale. Psychologia 38(3): 174-181