PLANLI EĞİTİM VE DANIŞMANLIĞIN KADINLARIN AİLE PLANLAMASI HİZMETLERİNDEN MEMNUNİYET DÜZEYİNE ETKİSİ

Yıl 2008, Cilt: 11 Sayı: 2, 38 - 46, 19.02.2010

Nilüfer Erbil Türkan Pasinlioğlu

Öz

Bu çalışma, aile planlaması (AP) hizmetleri ile ilgili olarak kadınlara verilen planlı
eğitim ve danışmanlığın AP hizmetlerinden memnuniyet düzeyine etkisini belirlemek amacıyla
yapılmıştır.
İki aşamalı olan araştırmanın birinci aşaması tanımlayıcı olarak, ikinci aşaması ise ön
test-son test kontrol gruplu, yarı deneysel olarak yapılmıştır. Araştırma Ordu ili Ana Çocuk
Sağlığı ve Aile Planlaması (AÇSAP) Merkezinde gerçekleştirilmiştir. Birinci aşamanın verileri; 1
Nisan-15 Haziran 2004 tarihleri arasında, ikinci aşamanın verileri 1 Temmuz 2004-15 Ocak 2005
tarihleri arasında toplanmıştır. Araştırmanın her iki aşamasında da örneklem seçimi rastlantısal
örnekleme yöntemiyle yapılmıştır. Birinci aşamadaki örneklem sayısı 356’ dır. İkinci aşamada
ise 53 deney, 51 kontrol grubu olmak üzere toplam 104 kadınla çalışılmıştır. Veriler, demografik
özellikleri içeren soru formu ve Aile Planlaması Hizmetlerinden Memnuniyet Ölçeği kullanılarak
toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde aritmetik ortalama, standart sapma ve t testi
kullanılmıştır.
Deney ve kontrol grubundaki kadınların ön-test ve son-test APHMÖ puan ortalama
değerleri karşılaştırıldığında; deney grubunda istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu (P < 0.001),
kontrol grubunda ise farkın anlamsız olduğu belirlenmiştir (P > 0.05).

Anahtar Kelimeler

Eğitim, danışmanlık, aile planlaması hizmetleri, memnuniyet

Kaynakça

• Akgün S (2002). Hasta memnuniyeti değişimleri. Modern Hastane Yönetimi Dergisi 2002: 6 (3):12-18.
• Akın A, Bayar N (1998). Güvenli annelik. Sağlık ve Toplum Dergisi 3(4):37, Ankara.
• Bayram F, Ogur P, Cevrioğlu AS ve ark. (2002). Aile planlaması merkezine başvuran kadınların rahim içi araç hakkındaki bilgi seviyelerinin değerlendirilmesi, Kocatepe Tıp Dergisi 3 (8):143-149.
• Baykan Z, Özkan S, Maral I (2002). Ankara İl Merkezindeki 5 Ana-Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi’ne başvuran 15 yaş ve üzeri kadınların aldıkları hizmetten memnuniyet durumlarının saptanması, 8. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Diyarbakır, (Çevrimiçi) http://www.dicle.edu.tr/~halks/m 12. htm, 20.09.2004.
• Çeber Türkistanlı E, Mermer G, Yıldız F (2002). EVKA 4 Sağlık Ocağı bölgesinde 15- 49 yaş arası evli kadınların aile planlaması yöntemlerini kullanma durumları. 8. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Diyarbakır, (Çevrimiçi)http://www.dicle.edu.tr/~halks/m4 . htm, 20.09.2004.
• Erci B (2002). Turkish women’s satisfaction with family planning services. The European Journal of Contraception & Reproductive Health Care 7(4): 227-33.
• Inaoka E, Wakai S, Nakamura Y et al. (1999). Correlates of visit regularity among family planning clients in urban Yemen. Advances in contraception 15 (4): 257-74.
• Kişioğlu NA, Öztürk M, Uskun E ve ark. (2002). Isparta ili Yağcı Ana Çocuk Sağlığı Aile Planlaması Merkezi’nin aile planlaması polikliniğine 2000 yılında başvuran hastaların değerlendirilmesi. 8. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Diyarbakır, (Çevrimiçi) http://www.dicle.edu.tr/~halks/m10.htm, 20.09.2004.
• Mermer Süleymanoğlu G, Çeber Türkistanlı E, Sarper B ve ark. (2002). 15- 49 yaş evli kadınlara verilen aile planlaması eğitiminin etkinliğinin belirlenmesi. 8. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Diyarbakır, (Çevrimiçi)http://www.dicle.edu.tr/~halks/m5 . htm, 20.09.2004.
• Naçar M, Öztürk A, Öztürk Y (2003). Doğum sonrası dönemde verilen aile planlaması eğitimini yöntem kullanmaya etkisi. Erciyes Tıp Dergisi 25 (3):122-130.
• Özalp SS, Yalçın ÖT, Hassa H ve ark. (2002). Tüp ligasyon olgularının değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri Jinekoloji-Obstetrik Dergisi 12 (3): 262-264. Özvarış
• düzenlenmesi. Sağlık ve Toplum Dergisi 3(4): 45-48.
• Rama Rao S, Monaham R (2003). The quality of family planning programs:consept, measurements, interventions and effects. Psychological Studies in Population/family Planning. 34 (4):227-248.
• Sağlık Bakanlığı (2000). Ulusal Aile Planlaması Hizmet Rehberi: Kontraseptif Yöntemler. Cilt 2, Ankara, 311-601.
• Sanogo D, Rama Rao S, Jones H et al. (2003). Improwing quality of care and use of contraceptives in Senegal. African Journal of Reproductive Health 7 (2):57-73.
• Speizer IS, Bollen KA (2000). How well do Perceptions of family planning service quality correspond to objective measures ? Evidence from Tanzania. Studies Family Planning 31 (2): 163-177.
• Taşpınar A, Demir Ü (1999). 15-49 yaş evli kadınları gebelik ve aile planlamasına ilişkin geleneksel uygulamalarının incelenmesi. Hemşirelik Forumu Dergisi 2 (3): 123-131.
• Tokuç B, Eskiocak M, Ekuklu G ve ark. (2002). Edirne il merkezinde 15-49 yaş evli kadınların aile planlaması yöntemleri konusundaki bilgi düzeyleri ve yöntem kullanım oranları. 8. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Diyarbakır, (Çevrimiçi) http://www.dicle.edu.tr/~halks/m7.htm, 20.09.2004.
• Türkistanlı E (1998). Aile planlaması konusunda kaçırılmış fırsatların yakalanmasında hemşirenin danışmanlık rolü. Hemşirelik-Ebelik Eğitim ve Uygulamalarında Kalite Sempozyumu Kitabı, Kayseri, 1998:345-355.
• Weisman CS, Maccannon DS, Henderson JT et al. (2002). Contraceptive counseling managed care: Preventing unintended pregnancy adults. Womens Health Issues 12 (2):79-95.
• Westaway MS, Viljoen E, Chabalala HP (1998). Satisfaction with family planning services: Interpersonal and organisational dimensions. Curationis 21(4):3-7. WHO
• guidelines for policy and service delivery. Geneva, 82-83.