65 Yaş ve Üzeri Yaşlılarda Depresyon ve Etkileyen Faktörler

Yıl 2008, Cilt: 11 Sayı: 2, 55 - 60, 19.02.2010

Rabia Hacıhasanoğlu Serpil Türkleş

Öz

Bu araştırma Erzincan ili merkezinde yaşayan 65 yaş ve üzeri yaşlılarda depresyon
yaygınlığını ve etkiyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı ve kesitsel olarak yapılmıştır.
Araştırmanın evrenini Erzincan İli 1, 2, ve 3 nolu sağlık ocağı bölgesinde yaşayan 65 yaş ve üzeri
bireyler oluşturmuştur. Araştırmada örneklem seçilmemiş 2005 Şubat- Mayıs tarihleri arasında bu
sağlık ocaklarına başvuran 65 yaş ve üzerindeki tüm bireyler ( n=571) araştırmaya alınmıştır.
Araştırmanın verileri, araştırmacılar tarafından oluşturulan tanımlayıcı form ve Yaseve
ve arkadaşları tarafından 1983 yılında geliştirilen Geriatrik Depresyon Ölçeği (GDÖ)
kullanılarak toplanmıştır.
Ölçeğin ülkemizdeki geçerlilik ve güvenirlik çalışması Ertan ve arkadaşları tarafından
1997 yılında yapılmıştır. Tanımlayıcı form ve GDÖ bireylerle yüzyüze görüşülerek uygulanmıştır.
Araştırmadan elde edilen veriler yüzdelik hesapları ve ki-kare testi kullanılarak
değerlendirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesi sonucunda bireylerin %61.1’inde kesin depresyon
olduğu belirlenmiştir. Bireylerin cinsiyetleri, medeni durumları, eğitim durumları, kronik
hastalıklarının varlığı, yaşadıkları ortamdan memnuniyet durumları ile depresyon görülmesi
arasında anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (P < 0.001).

Anahtar Kelimeler

Depresyon, yaşlı bireyler, yaşlılıkta depresyon

Kaynakça

• Amuk T, Oğuzhanoğlu NK (2003). Yaşlanma ve depresyon. Anadolu Psikiyatri Dergisi 4:113-121.
• Aksüllü N, Doğan S (2004). Huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda algılanan sosyal destek etkenleri ile depresyon arasındaki ilişki. Anatolian Journal of Psychiatry 5:7684.
• Dişçigil G, Gemalmaz A, Başak O et al. (2005). Birinci basamakta geriatrik yaş grubunda depresyon. Turkish Journal of Geriatrics 8( 3) :129-133.
• Ertan T, Eker E, Şar V (1997). Geriatrik depresyon ölçeğinin Türk yaşlı nüfusunda geçerlik ve güvenirliği. Nöropsikiyatri Arşivi 34(1):62-71.
• Ekinci M, Tortumluoğlu G, Okanlı A et al. (2004). The prevalence of depression in elderly living at home in eastern Turkey: Erzurum. International Journal of Human Sciences ISSN: 1303- 5134.
• Göktaş K, Özkan İ (2006). Yaşlılarda depresyon. Psychiatry in Türkiye 8(1);30- 37.
• Kaya, B (1999). Yaşlılık ve depresyon – I Tanı ve Değerlendirme. Turkish Journal of Geriatrics 2(2): 76-82.
• Kılıçoğlu A (2006). Yaşlılık çağı depresyonunun risk etkenleri ve etyolojisine yönelik bir gözden geçirme. Anadolu Psikiyatri Dergisi 7:49-54.
• Kerem M, Meriç A. Kırdı N et al. (2001). Ev ortamında ve huzurevinde yaşayan yaşlıların değişik yönlerinin değerlendirilmesi. Geriatri 4(3):106-112.
• Kocataş S , Güler G, Güler N (2004). 60 Yaş ve üzeri bireylerde depresyon yaygınlığı. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 7( 1):11-18
• Keskinoğlu P, Pıcakçıefe M, Giray H et al. (2006). Yaşlılarda depresif belirtiler ve risk etmenleri. Genel Tıp Dergisi 16(1):21-26.
• Livingston G, Manela M, Katona, C (1996). Depression and other psychiatric morbidity in carers of elderly people living at home. British Medical Journal 312:153-156.
• Maral I, Aslan, S İlhan, MN et al. (2001).Depresyon yaygınlığı ve risk etkenleri: Huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda karşılaştırmalı bir çalışma. Türk Psikiyatri Dergisi 12(3): 251-259.
• Sabancıoğulları S, Kelleci M, Aydın D et al. (2006). Bir sağlık ocağına başvuran yaşlılarda depresyon ve ilişkili faktörler. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Dergisi 2(1):11-20.
• Şahin M, Yalçın M (2003). Huzurevinde veya kendi evlerinde yaşayan yaşlılarda depresyon sıklıklarının karşılaştırılması. Turkish Journal of Geraitrics 6(1): 10-13. Tamam L, Öner S (2001). Yaşlılık çağı depresyonları. Demans Dergisi 1:50-60.
• Topbaş M, Yaris F , Can G et al. (2004). The effect of sociodemographic factors and medical status on depressive symptoms of the inhabitants of nursing home and communitydwelling elders in Trabzon-Turkey. Bulletin of Clinical Psychopharmacology 14(2): 5760.
• Ünal S, Özcan E (2000). Depresyonda hazırlayıcı, ortaya çıkarıcı ve koruyucu etkenler. Anadolu Psikiyatri Dergisi 1(1):4147.
• Yıldırım KY (2005). Yaşlı istismarı ve önlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 21(1):167-174.
• Yüksel N (1998). Yaşlılık çağı depresyonları. Turkish Journal of Geraitrics 1(1): 19-23.