ŞİDDET KARŞITI EĞİTİM PROGRAMININ ÖĞRENCİLERİN ÇATIŞMA ÇÖZÜM, ŞİDDET EĞİLİMİ VE ŞİDDET DAVRANIŞLARINA YANSIMASI

Yıl 2009, Cilt: 12 Sayı: 1, 20 - 30, 19.02.2010

Aynur Uysal Ayla Bayık Temel

Öz

Okul sağlığı hizmetlerine yönelik ilköğretim öğrenci grubu için geliştirilen Şiddet Karşıtı
Eğitim Programı’nın öğrencilerin çatışma çözümleri, şiddet eğilimleri ve davranışları üzerine
etkisini saptamak amacıyla bu araştırma planlanmıştır. Araştırma, İzmir İli Bornova İlçesi Ferit
Bahriye Ergil İlköğretim Okulu’nda 21 Kasım 2001- 01 Temmuz 2002 tarihleri arasında
yürütülmüştür. Sabahçı sınıflardan bir sınıf (42 öğrenci) deney, öğlenci sınıflardan bir sınıf (36
öğrenci) kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Deney grubu öğrencilerine, haftada iki ders saati
olmak üzere beş hafta boyunca Şiddet Karşıtı Eğitim Programı uygulanmış, kontrol grubuna da
konu ile ilgili hazırlanan eğitim broşürü verilmiştir. Eğitim sonrasında deney grubu öğrencilerin
çatışma çözüm puanlarında ve şiddet eğilim puanlarında eğitim öncesine göre istatistiksel olarak
anlamlı bir fark bulunurken, öğrencilerin şiddet davranış puanlarında anlamlı bir fark
saptanmamıştır. Bununla birlikte öğretmenlerin yaptıkları gözlemlerde, eğitim sonrası
öğrencilerin şiddet davranışlarında belirgin bir azalmanın olduğu belirlenmiştir. Tüm bulgular
sonucunda, okulda şiddetin önlenmesine yönelik bir eğitim programı düzenlendiği takdirde
öğrencilerin daha yapıcı çatışma çözüm yaklaşımları kullanacağı, şiddet eğilim ve şiddet
davranışlarında azalma olacağı; böylece daha güvenli ve şiddet içermeyen bir okul ortamının
sağlanacağı ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Şiddeti önleme, çatışma çözümleme, okulda şiddet, okul hemşireliği

Kaynakça

• Bandura A (1997). Social learning theory.
• Practice Hall- New Jersey: 22-36. Brener ND, Krug EG, Dahlberg LL (1997).
• Nurses’ logs as an evaluation tool for school- based violence prevention programs. The Journal of School Health 67: 171-174. Browning L, Davis B, Resta V (2000). What do you mean think before I act conflict resolution with choices? Journal of Research in Childhood Education 14(2): 232-238.
• Center for Disease Control and Prevention (1993). Center for chronic disease prevention and health Youth Risk Behaviour Survey,
• Ga: Atlanta. http://www.cdc.gov/ncipc/dvp/- yvguide.htm Erisim: 14.11.2007
• Cirillo K (1998). School violence: prevalence and intervention strategies for at-risk adolescents. Adolecence 33(130): 319-330.
• Delveaux KD, Daniels T (2000). Children’s social cognitions: physically and relationally aggressive strategies and children’s goals in peer conflict situations. Merrill-Palmer Quarterly 46(4): 672-692.
• Emiroğlu ON (2002). Araştırma tasarımı. hemşirelikte araştırma ilke süreç ve yöntemleri, Editör Erefe İ., HEMAR-G Yayın No: 1, Odak Ofset, 105-122.
• Farrell AD, Meyer AL (1997). The effectiveness of a school-based curriculum for reducing violence among urban sixth- grade students. American Journal of Public Health 87(6): 979-985.
• Furlong M (2000). The school in school violence: definitions and facts. Journal of
• Emotional and Behavioural Disorders 8(2): 82. International Council of Nurses (ICN). (2001). Nurses, always there for you: united against violence Anti-Violence Tool Kit 1-3.
• Johnson DW, Johnson R (1994). Effects of conflict resolution training on elementary school students. Journal of Social Psychology (6): 803-18.
• Johnson DW, Johnson R (1995). Training elementary school students to manage conflict. The Journal of Social Psychology : 673-86.
• Karasar N (1995). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler 3A
• Araştırma Eğitim Danışmanlık Ltd. 7. Basım: 129. Koç İ, Hancıoğlu A (2003). Hanehalkı nüfusu ve konut özellikleri, Türkiye nüfus ve sağlık araştırması (TNSA) Nüfus Etütleri Enstitüsü Ankara, 18.
• Kubilay G (2002). Veri toplama yöntem, teknik ve araçları. Hemşirelikte Araştırma
• İlke Süreç ve Yöntemleri. Editör: Erefe İ. HEMAR-G Yayın No: 1 Odak Ofset: 139- Meyer AL, Farrell AD (1998). Social skills training to promote resilience in urban sixth- grade students: one product of an action research strategy to prevent youth violence in high-risk environments. Education &
• Treatment of Children 21(4): 461-478. Morgan DL (1998). The focus group guidebook. SAGE Publications: 59-71.
• Peker H (1994). Çocuk ve suç. Çocuk Vakfı Yayınları İstanbul 18-22.
• Peterson RL, Skiba R (2001). Creating school climates that prevent school violence.
• The Clearing House 74(3): 155-63. Şahin NH (1999). Çocukları duyarli kilan nedir? Şiddet dolu bir dünyada çocuklarimiza yumuşak yürekliliği öğretmek. Türk Psikoloji Bülteni 4(9): 109-112.
• Smith SW, Daunic AP, Miller MD et al. (2002). Conflict resolution and peer mediation in middle schools: extending the process and outcome knowledge base. Journal of Social Psychology 142(5): 567-587.
• T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu (1998). Aile içinde şiddet ve toplumsal alanda şiddet, Başbakanlık Basımevi, Ankara: 46-93.
• Türnüklü A, Şahin İ (2003). Öğrenciler kavga ederek anlaşıyor. Milliyet Gazatesi, 04.2003, Ankara.
• Volokh A, Snell L (1998). School violence prevention: strategies to keep schools safe
• (Unabridged). Policy Study No. 234 U.S.A. Woodtli MA, Breslin ET (1996). Violence- related content in the nursing curriculum: a national study. Journal of Nursing Education : 367-74.