CİNSEL FONKSİYON BOZUKLUKLARINDA KADINA AİT HEMŞİRELİK BAKIM SÜRECİ ÖRNEĞİ

Yıl 2009, Cilt: 12 Sayı: 3, 82 - 92, 20.02.2010

Fatma Karakoyunlu Selma Öncel

Öz

Cinsellik insan yaşamının temel unsurlarındandır. Yaptığımız, dokunduğumuz her şeyde,
doğumdan ölüme kadar, insan kişiliğinin derinliğinde her şeyinde vardır. Bu nedenle hemşireler
hastaların bireysel cinselliklerinin biyolojik, psikolojik, spiritüel, sosyokültürel ve etik yönleri ile
ilgilenmeye gereksinim duyarlar. İnsanın cinselliğinin bu yönlerinin ihmal edilmesi veya yanlış
belirlenmesi hemşireler tarafından hemşirelik tanılarının uygulanmasını tehlikeye atabilir.
Cinsellik üzerine iki hemşirelik tanısı bulunmaktadır. Bunlar cinsel fonksiyon bozukluğu ve cinsel
örüntülerde değişimdir. Sorunu olan hastaların anlaşılabilmesi ve yardım edilebilmesi için
hemşire, tedavi ilkelerinin farkında olmalı ve farklı disfonksiyonları bilebilmelidir. Bunun için
hemşirelik bakım süreci çok önemlidir. Cinsellikle ilgili bir sorunun ortaya çıkması kaçınılmaz
olduğunda, hemşire cinsel fonksiyonlardaki değişimlerle ilgili olarak rehberlik yapmada
beklentileri karşılamada eşsiz bir pozisyondadır

Anahtar Kelimeler

Cinsellik, cinsel fonksiyon bozukluğu, hemşirelik süreci, hemşirelik tanıları

Kaynakça

• Abdo CHN, Oliveria WM, Moreira ED et al. (2004). Prevalence of sexual dysfunction and correlated conditions in a sample of Brazilian women – results of the Brazilian study on sexual behavior. International Journal of Impotence Research 16:160-166.
• Akar H (2005). Psikiyatrik yardım talebi olanlar ile yardım talebi olmayan ve boşanma aşamasında olan çiftlerde; çift uyumu ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin karşılaştırılması, Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Birimi. Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, İstanbul.
• Aydos M, Öner S, Acar B et al. (2005). Factors that effect female sexual dysfunction frequency. European Urology 4(3): 178.
• Bomar P (2004). Family Sexuality. Promoting Health in Families, Third Edition, Saunders an Imprint of Elsevier, Philadelphia.
• Carpetino L (1999). Handbook of Nursing Diagnosis. Seventh Edition. Lippincott. Philadelphia. Çev.Ed: Firdevs Erdemir.
• Cox H, Hinz MD, Lubno MA et al. (2002).Clinical Applications of Nursing Diagmosis. Fourth Edition. F.A Davis Company, Philadelphia. 618-632.
• Çayan S, Akbay E, Canpolat B ve ark. (2001). Kadınlarda Cinsel Fonksiyon Bozukluğu Prevalansı ve Risk Faktörleri. 4. Ulusal Androloji Kongresi Program ve Özet Kitabı, 24.
• Fuller J, Schaller J (2000). Assessing Sexuality and Reproductive Patterns. Health Assesment Third Edition, Lippincott, Philadelphia.
• Gangar E, Allonach V (2001). Problems of the Lower Urogenital Tract in the Postreproductive Years, with Associated Psychosexual Experiences. Gynaecological Nursing, A Practical Guide. First Edition, Churchill Livingstone, Edinburgh, London, New York, 263-273.
• Geisser ME, Jefferson TW, Spevak M. et al. (1991). Reliability and validity of the Florida sexual history questionnaire. Journal of Clinical Psychology 47: 519-28.
• Gulanick M, Klopp A, Galanes S et al. (1998). Nursing Care Plans Nursing Diagnosis and Intervention. Fourth Edition, Mosby Year Book, St. Louis, Missouri.
• Hoeman S (1996). Sexuality Education and Counseling. Rehabilitation Nursing. Second Edition. Mosby-Year Book.
• Hıssasue SI, Kumamoto Y, Sato Y et al. (2005). Prevalance of female sexual dysfunction symptoms and its relationship to quality of life: a Japanese female cohort study. Urology 65: 143-148.
• İncesu C (2005). Cinsel İşlev Bozuklukları (1. Basım), Organon Yayınları, İstanbul.
• Kaplan S, Reis R, Kohn I et al. (1999). Safety and efficacy of sildenafil in postmenapausal women with sexual dysfunction. Urology 53 (3): 481-486.
• Karakoyunlu FB, Öncel S (2007). Evli kadınlarda cinsel fonksiyon bozukluğu görülme sıklığı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üni. Sağl. Bil. Enst. Antalya.
• McGahuey CA, Gelenberg AJ, Laukes CA et al. (2000). The Arizona sexual experience scale (ASEX): reliability and validity. Journal of Sex & Marital Therapy 26: 25-40.
• Nappi R, Salonia A, Traish AM et al. (2005). Clinical, biologic, pathophysiologies of womens sexual dysfunction. Journal of Sex Medicine (2):2-25.
• Öksüz E, Malhan S (2006). Prevalance of risk factors for female sexual dysfunction in Turkish women. Journal of Urology 175 (2): 654-658.
• Perry GA, Potter PA (2003). Self Concept and Sexuality. Basic Nursing, Fifth Edition, Mosby Company. St. Louis. 461-478.
• Ponholzer A, Roechlich M, Racz U et al. (2005). Female sexual dysfunction in a healthy Austrian cohort: Prevalence and risk factors. European Urology 47: 366-375.
• Rosen R, Brown C, Heiman J et al. (2000). The Female sexual function ındex (FSFI): a multidimensional self-report instrument fort he assessment of female function. Journal Sex & Marital Therapy 25: 393-99.
• Rosen RC, Taylor JF, Leiblum SR et al. (1993). Prevalence of sexual dysfunction in women. Journal of Sex & Marital Therapy 19: 171-188.
• Rust J, Golombok S (1983). The Handbook of the Golombok Rust Inventory of Sexual Satisfaction (GRISS). Scotland, City Press of Glasgov.
• Saferinejad MR (2006). Female sexual dysfunction a population based study in Iran prevalence and associated risk factors. International Journal of Impotence Research 18: 382-395.
• Şahin D, Kayır A (2001). Sık Görülen İki Cinsel İşlev Bozukluğu. Roche Yayınları, İstanbul.
• Taylor C, Carol L, Lemone P (2001). Sexuality. Fundamentals of Nursing. Lippincott Company, Fourth Edition, Philadelphia, 779-816.
• Volpe E, Wertheimer J (2004). Exploring Sexuality Attitudes and Knowledge in Nursing: An Education Program. Doctor of Philosophy in Clinical Sexology, Florida.
• Yadav J, Genaralli L, Ratakonda U (2001). Female sexuality and common sexual dysfunctions: evaluation and management in a primary care setting. Primary Care Update For Obstetrics and Gynecology 8(1): 5-11.
• Yaniv H (2000). Kanser Hastalarında Seksüalite. Onkoloji Hemşireliği Derneği Kurs Kitabı, İsrail Kanser Derneği. 21-22 Eylül, Ankara