SUBKUTAN HEPARİN UYGULAMASINA BAĞLI GELİŞEN EKİMOZ HEMATOM VE AĞRININ ÖNLENMESİ İÇİN HEMŞİRELERİN ALDIKLARI ÖNLEMLER

Yıl 2010, Cilt: 13 Sayı: 4, 19 - 25, 04.01.2011

Reva Balcı Akpınar Hilal Türkben Polat Seyhan Yaman Nadiye Özer

Öz

Subkutan heparin uygulamasına bağlı enjeksiyon bölgesinde gelişebilen ekimoz, hematom ve ağrı
sonraki enjeksiyonlarda kullanılabilecek bölgelerin sınırlanmasına, hastanın endişelenmesine, tedaviyi
reddetmesine, beden imajının bozulmasına, hemşire ve hasta arasındaki güven ilişkisinin azalmasına ve yol
açabilmektedir
Bu araştırma, subkutan yolla heparin uygulamasına bağlı enjeksiyon bölgesinde gelişen ekimoz,
hematom ve ağrı oluşumunun ortadan kaldırılması yada azaltılması için hemşirelerin aldıkları önlemleri
belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Tanımlayıcı olan araştırmaya 50 hemşire alınmıştır. Hemşireler subkutan heparin uygulaması yaparken
araştırmacı tarafından gözlenmiştir. Hemşirelerin %54’ünün enjeksiyon için üst kol bölgesini, %50 sinin daha
önceden kullanılan enjeksiyon alanını tercih ettiği, %36.0’ının kanama kontrolü için aspirasyon yaptığı,
%78.0’ının hava kilidi tekniği uyguladığı, %48.0’ının ilacı dokuya 2-4 saniye içinde verdiği, %6.0’ının iğneyi
geri çekerken dokuyu kuru pamukla desteklediği bulunmuştur. Hemşirelerin hiçbiri işlem öncesinde ya da
sonrasında uygulama alanına soğuk uygulama yapmamışlardır

Anahtar Kelimeler

Subkutan heparin, ekimoz, hematom, ağrı

Kaynakça

• …….. (2010). 6000 anti-Xa / 0.6 ml kullanıma Hazır Enjektör Kullanma Talimatı http://www.health.gov.il/units//pharmacy/trufot/aloni m/1853.pdf. (erişim:05 Şubat 2010)
• Akça Ay F. (2008). İlaç Uygulamaları. Temel Hemşirelik Kavramlar, İlkeler ve Uygulamalar. Editör: Fatma Akça Ay, 2. Baskı, İstanbul Medikal Yayıncılık, İstanbul.
• Balcı Akpınar R, Çelebioğlu A (2008). Effect of injection duration on bruising associated with subcutaneous heparin: A quasi-experimental withinsubject design. International Journal of Nursing Studies 45:812-817.
• Chan H (2001). Effects of injection duration on site pain intensity and bruising associated with subcutaneous heparin. Journal of Advanced Nursing 35:882–892.
• Fahs PS, Kinney MR (1991). The abdomen, thigh, and arm as sites for subcutaneous sodium heparin injections. Nursing Research 40(4): 204-207.
• Hadley S, Chang M, Rogers K (1996). Effect of syringe size on bruising following subcutaneous heparin injection. American Journal of Critical Care 5:271–276.
• Harkreader H (2000). Fundamentals of Nursing. W.B. Saunders Company. United States of America.
• Karabacak BG (2010). Parenteral İlaç Uygulamaları. Klinik Beceriler Sağlığın Değerlendirilmesi, Hasta Bakım ve Takibi. Editörler: Necmiye Sabuncu, Fatma Akça Ay,1. Baskı, Nobel Matbaacılık, İstanbul.
• Kuzu N (1999). Subkutan heparin enjeksiyonu: ekimoz, hematom ve ağrı gelişimi nasıl önlenir? Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 3 (2): 40–46.
• Kuzu N, Uçar H (2001). The effect of cold on the occurrence of bruising, hematoma and pain at the injection site in subcutaneous low molecular weight heparin. International Journal of Nursing Studies 38:51–59.
• McConnell EA (2000). Do's & don'ts: Administering subcutaneous heparin. Nursing 30(6):17.
• McGowan S, Wood A (1990). Administering heparin subcutaneously: an evaluation of techniques used and bruising at the injection site. The Australian Journal of Advanced Nursing 7(2): 30-39.
• Özdilli K, Özhan F (2008). İlaçların Veriliş Yolları. Hemşirelik Bakımında İlke ve Uygulamalar. Editör: Necmiye Sabuncu, 2. Baskı, Alter Yayıncılık Ltd. Şti., Ankara.
• Potter PA, Perry AG (2005). Fundamentals of Nursing Conceps Process and Practice, Sixth Edition, Mosby Company, St Louis.
• Rızalar S, Güner T, Kitap T ve ark. (2007). Subkütan antikoagülan uygulanan hastalarda ekimoz oluşma sıklığı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Dergisi 24(3): 95–99.
• Ross S, Soltes D (1995). Heparin and haematoma: does ice make a difference? Journal of Advanced Nursing 21:434–439.
• Sabuncu N, Ecevit Alpar Ş, Karabacak Ü ve ark. (2008). Hemşirelik Esasları Temel Beceriler Rehberi. 1.Baskı, İstanbul Tıp Kitabevi, İstanbul.
• Şenturan L, Karabacak Ü, Ecevit Alpar Ş ve ark. (2008).Hemşirelerin Kullanıma Hazır Enjektörlerle Subkutan Yolla Heparin Uygulamaları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 1(2):30-42.
• Ulusoy S, Görgülü S (2001). Hemşirelik EsaslarıTemel Kuram Kavram, İlke ve Yöntemler. 5. Baskı, Cilt 1. TDFO Ltd. Şti, Ankara.
• Wooldridge JB, Jackson JG (1988). Evaluation of bruises and areas of induration after two techniques of subcutaneous heparin injection. Heart and Lung 17(5):476–482.
• Zaybak A, Khorshid L (2008). A study on the effect of the duration of subcutaneous heparin injection on bruising and pain. Journal of Clinical Nursing 17(3):378–385.
• Zeraatkari K, Karimi M, Shahrzad MK et al. (2005). Comparison of heparin subcutaneous injection in thigh, arm and abdomen. Canadian Journal of Anesthesia 52(1):60.