DİYALİZ HASTALARININ BÖBREK NAKLİ KONUSUNDAKİ BİLGİ VE TUTUMLARI

Yıl 2010, Cilt: 13 Sayı: 4, 59 - 64, 04.01.2011

Mehtap Cürcani Mehtap Tan

Öz

Tanımlayıcı türdeki araştırma diyaliz hastalarının böbrek nakli konusundaki bilgi ve tutumlarını
belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Araştırma Nisan - Mayıs 2007 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinin diyaliz ünitesinde tedavi
gören ve araştırmaya katılmayı kabul eden 112 hastayla yürütülmüştür. Veriler, hastaların sosyo-demografik ve
hastalığa ilişkin özelliklerini, böbrek nakli hakkındaki tutumlarını ve bilgi düzeylerini değerlendiren literatür
doğrultusunda araştırmacı tarafından hazırlanan anket formuyla toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde
yüzdelik hesaplar kullanılmıştır.
Araştırmadan elde edilen sonuçlar genel olarak incelendiğinde; hastaların %51.8’inin böbrek nakli
yaptırmayı düşündüğü %48.2’sinin böbrek nakli yaptırmayı düşünmediği ve bunun sebepleri arasında ilk sırada
uygun canlı donörün olmayışının yer aldığı görülmektedir. Hastaların kadavradan donör için bekleme listesine
isim yazdırma oranları incelendiğinde %83’ünün böyle bir listeden haberlerinin olmadığı saptanmıştır. Ayrıca
araştırma sonuçlarına göre hastaların böbrek nakli konusunda bilgi düzeyleri düşük bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Diyaliz, böbrek nakli, bilgi, tutum

Kaynakça

• ……. (2007) Türkiyede Nefroloji-Diyaliz ve transplantasyon http://www.tsn.org.tr/documents/registry/registry_2007_tr-en.pdf (Erisim: 19.02.2010)
• Akgün HS, Bilgin N, Tokalak I et al. (2003). Organ donation: a cross-sectional survey of the knowledge and personal views of Turkish health care professionals. Transplantation Proceeding 35(4):1273-5.
• Akis M, Katirci E, Uludag HY ve ark. (2008). Süleyman Demirel Üniversitesi personelinin organdoku bagisi ve nakli hakkindaki bilgi ve tutumlari. Süleyman Demirel Üniversitesi Tip Fakültesi Dergisi 15(4):28-33.
• Aksoy S (2003). Kadavradan organ bagisini artirmaya yönelik bir öneri. Türkiye Klinikleri Tip Etigi-Hukuku-Tarihi Dergisi 11(3):189-194.
• Alat I, Akpinar B, Egri M ve ark. (2007). Doku ve organ naklinde hasta ve yakinlarinin görüsleri. Anadolu Kardiyoloji Dergisi 7(3):316-317.
• Bal C, Hamarat B, Çolak E (2000). Usak ilinde organ bagisi hakkindaki bilgi, tutum ve davranislar. I. Istatistik Kongresi Bildiri Kitabi Antalya.
• Dalgiç A (1999). Organ Transplantasyonlari. Sürekli Tip Egitimi Dergisi 8(1):10-12.
• Dew MA, Goycodea JM, Switzer GE et al. (2000) Quality of life in organtransplantation: Effects on adult recipients and their families. The Transplant Patient. Biological, Psychiatric and Ethical Issues in Organ Transplantation, Trzepacz P, Dimartini A (Ed), Cambridge University Press, 67-145
• Donutlu AC (2004). Organ bagisi ve naklinde etik, dinsel ve yasal yaklasimlar. Diyaliz, Transplantasyon ve Yanik 15(2):69-76.
• Gabel H, Ahonen J, Södal G, Lamm L (1990).The Procurement of kidneys for transplantation in Scandinavia. Transplantation Proceeding 22 (2): 330-332.
• Gabel H, Ahonen J, Södal G, Lamm L (1994). Cadaveric organ donation in Scandinavia. 1992. Transplantation Proceeding 26(3): 1715-1716.
• Gül A, Gençtürk N, Yürügen B (2004). Sürücü kursuna basvuran adaylarin organ bagisi konusundaki düsünceleri. Nefroloji Hemsireligi Dergisi 1(1):51-55.
• Hunter F, Peneau M, Mamoud D et al. (1984). Organ donors: survey of 1000 persons. Journal d’Urologie (Paris) 90(5):325-330.
• Naçar M, Çetinkaya F, Karayilmaz D ve ark. (2001). Hekim adaylarinin organ nakline bakis açilari. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi 10(2):123-128.
• Keçecioglu N, Tuncer M, Sarikaya M et al. (1999). Detection of targets for organ donation in Turkey. Transplantation Proceeding 31(8):3373-3374.
• Keçecioglu N, Tuncer M, Yucetin L et al. (2000). Attitudes of religious people in Turkey regarding organ donation and transplantation. Transplantation Proceeding 32(3):629-630.
• Kutlay N (1994). Yasayanla Yasayan Etik Açidan Organ ve Doku Aktarimi. Türkiye Organ Nakli Dernegi II. Bilimsel Transplantasyon Kongresi Bildiri Kitabi Ankara, 245-255.
• Odell J, Boyce S, Siddall S (1998). Tissue donation: the benefit of a positive approach. Nursing Standard 13(3): 668-701
• Özdag N (2001). Organ nakli ve bagisina toplumun bakisi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemsirelik Yüksekokulu Dergisi 5(2): 46-55.
• Özer FG, Karamanoglu YA, Beydag KD ve ark. (2008). Saglik yüksekokulunda ögrenim gören bir grup ögrencinin organ nakli/bagisina yönelik görüsleri ve bilgi düzeylerine egitimin etkisi. Türk Silahli Kuvvetleri Koruyucu Hekimlik Bülteni 7(1):39-46.
• Prottas J (1994). The public and the organ donation:The Most Useful Gift: Alturism and the Public Policy of Organ Transplants. San Fransisco A Twentieth Century Fund Book, Jossey- Bass Publishers 49-77.
• Sanner M (1994). A comparison of public attitudes toward autopsy, organ donation, and anatomic dissection. A Swedish survey. The Journal of the American Medical Association 271(4): 284- 288.
• Siminoff LA, Leonard MD (1999). Financial incentives: Alternatives to the altruistic model of organ donation. Journal of Transplant Coordination 9 (4): 250-256.
• Tokalak I (2004). Transplantasyon koordinatörünün görev tanimi: Organ bagisi ve transplantasyondaki yeri. Diyaliz Transplantasyon ve Yanik 15(1):1-6.
• Whyte A (1997). The Ultimate Gift. Nursing Times 9 (6): 26-30.
• Yücetin L, Keçecioðlu N, Ersoy F (2003). Türkiye’de Kadavra Kaynakli Organ Teminindeki Sorunlarin Çözümü: Egitimli Organ Nakil Koordinatörleri. SSK Tepecik Hastanesi Dergisi 13(1):7-10.