STRESLE BAŞETMEDE ÖNEMLİ BİR YOL: MİZAHIN KULLANIMI

Yıl 2010, Cilt: 13 Sayı: 1, 83 - 88, 28.06.2010

Fatma Öz Duygu Hiçdurmaz

Öz

Mizah; yaşamdaki durumların acayipliğini ya da uygunsuzluğunu şakacı biçimde keşfetme, ifade etme
ya da onaylama yoluyla sağlığı ve iyiliği geliştiren her türlü girişim olarak tanımlanmakta ve fiziksel, duygusal,
bilişsel, sosyal ve spiritüel anlamda iyileşme ya da baş etme için hastalığın tamamlayıcı bir tedavisi olarak
kullanılabileceği ifade edilmektedir. Mizah; stres yaratan durumlarda, bireyin kendisini stres yaratan bu
durumdan bilişsel olarak ayrıştırarak olaya uzaktan bakmasını, böylece eski olumsuz düşüncelerini bırakarak
yeni ve gerçekçi düşünce ve davranış seçenekleri oluşturmasını sağlar. Böylece birey, daha olumlu duygular
hissetmeye başlar, yaşanan bu duygu stresi daha baş edilir kılabilir. Bu etkileri nedeniyle hemşirelerin hem
kendileri hem de hastaları ya da hasta yakınları ile etkileşimlerinde mizahın kullanımını teşvik etmeleri uygun
olabilir. Bu makalede mizahın stresle başetme ile ilişkisi incelenmiş, hemşirelere ruh sağlığının korunmasında
yol gösterici olacağı düşünülmüş ve mizahı kullanma becerilerini geliştirmeleri için bazı öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Mizah, stresle baş etme, hemşirelik

Kaynakça

• ….. (2004). Association for Applied and Therapeutic Humor. Essence. http://www.aath.org/home_1.html. (Erişim: 31 Ocak 2005).
• Abel MH (2002). Humor, stress, and coping strategies. Humor: International Journal of Humor 15(4): 365-381.
• Astedt-Kurkı P, Isola A (2001). Humor between nurse and patient and among staff: analysis of nurses’ diaries. Journal of Advanced Nursing 35(3): 452-458.
• Astedt-Kurkı P, Lıukkonen A (1994). Humor in nursing care. Journal of Advanced Nursing 20: 183188.
• Aydın A (2005). Hemşirelik ve mizah. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 9(1): 15.
• Berk RA (2001). The active ingredients in humor: Psychophysiological benefits and risks for older adults. Educational Greontology 27: 323-339.
• Christie W, Moore C (2005). The impact of humor on patients with cancer. Clinical Journal of Oncology Nursing 9(2): 211-218.
• Facente A (2006). Humor in health care: İrreverent or invaluable? Nursing 36(4): 6-7.
• Fitch M (2007). Patient-initiated strategies for living with cognitive changes: implications for cancer nurses. Oncology Nursing Forum 34(2): 580.
• Frankl V (2000). İnsanın Anlam Arayışı, Öteki Yayınevi, İstanbul.
• Fry PS (1995). Perfectionism, humor, and optimism as moderators of health outcomes and determinants of coping styles of women executives. Genetic, Social, and General Psychology Monographs 121: 213–245.
• Galloway G, Cropley A (1999). Benefits of humor for mental health: Empirical directions for further research. Humor: International Journal of Humor Research 12(3): 301-314.
• Kershaw T, Northouse L, Kritpracha C et. al. (2004). Coping strategies and quality of life in women with advanced breast cancer and their family caregivers. Psychology and Health 19(2): 139-155.
• Kline LW (1907). The psychology of humor. American Journal of Psychology 18:421-441.
• Koç S (2006). Terapötik Mizahta Kullanılan Hastane Palyaçolarının Ameliyat Öncesi Dönemdeki Çocukların Anksiyete Düzeylerine Etkisinin Belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kuiper NA, Martin RA (1998). Is sense of humor a positive personality characteristic? Editor: W. Ruch, The Sense of Humor: Explorations of a Personality Characteristic. Mouton de Gruyter, Berlin/ New York.
• Kuiper NA, McKenzie SD, Belanger KA (1995). Cognitive appraisals and individual differences in sense of humor: Motivational and affective implications. Personality and Individual Differences 19: 359–372.
• Kuiper NA., Martin RA, Olinger LJ (1993). Coping humor, stress, and cognitive appraisals. Canadian Journal of Behavioural Science 25: 81–96.
• Lazarus RS, Folkman S (1984). Stress, Appraisal, and Coping, Springer, New York.
• Lefcourt HM, Davidson K, Shepherd R et al. (1995). Perspective-taking humor: Accounting for stress moderation. Journal of Social and Clinical Psychology 14: 373–391.
• Martin RA (2006). The Psychology of Humor: An Integrative Approach, Elsevier, London.
• Martin RA, Lefcourt HM (2004). Sense of humor and physical health: theoretical issues recent findings, and future directions. Humor 17(1): 1–20.
• May R (1953). Man’s search for himself, Norton, New York.
• Moran CC, Massan MM (1999). Differential influences of coping humor and humor bias on mood. Behavioral Medicine 25: 36–42.
• Price SL, Storey S, Lake M (2007). Menopause experiences of women in rural areas. Journal of Advanced Nursing 61(5): 503–511.
• Scott T (2007). Expression of humour by emergency personnel involved in sudden deathwork. Mortality 12(4): 350-364.
• Sultanoff S (2001). Levity defies gravity: Using humor in crisis situations. AATH. http://www.aath.org/art_ sultanoff02.html. (erişim: 01 Şubat 2002).
• Talbot LA (2000). Burnout and humor usage among community college nursing faculty nursing members. Community College Journal of Research and Practice 24: 359-373.
• Wanzer M, Booth-butterfield M, Booth-butterfield S (2005). If we didn’t use humor, we’d cry: humourous coping communication in health care settings. Journal of Health Communication 10: 105– 125.