YOĞUN BAKIM HASTALARININ DUYUSAL GİRDİ SORUNLARINDA TAMAMLAYICI TEDAVİLER

Yıl 2010, Cilt: 13 Sayı: 2, 68 - 75, 28.06.2010

Sevban Arslan Nadiye Özer

Öz

Yoğun bakım hastalarının, çevreden gelen uyarıları seçme şansları ve bunları kontrol etme yetenekleri
yoktur. Bu nedenle, yoğun bakım hastaları, duyusal yüklenme ve duyusal yoksunluk gibi duyusal girdi
sorunlarıyla karşı karşıyadırlar. Duyusal girdi sorunları yoğun bakım sendromuna neden olduğu için kontrol
altına alınması önemlidir. Duyusal girdi sorunlarını kontrol altına almada tamamlayıcı tedavi yöntemlerine
başvurulabilir. Tamamlayıcı tedavi yöntemleri duyusal algıları harekete geçirip gevşeme etkisi oluşturarak
nabız, kan basıncı ve solunum gibi fizyolojik göstergeleri düşürmenin yanı sıra, uyku bozukluğu, ağrı ve
anksiyeteyi içeren yoğun bakımla ilgili komplikasyonları kontrol altına alma ya da önlemede etkili olabilir.
Hemşirelik bakımı içinde; ekspresif dokunma, müzik terapi ve aromaterapi gibi tamamlayıcı tedavi yöntemleri
duyusal girdi sorunlarına yönelik uygulanabilecek girişimlerdir.

Anahtar Kelimeler

Yoğun bakım ünitesi, müzik terapi, aromaterapi, ekspresif dokunma, tamamlayıcı tedavi yöntemleri

Kaynakça

• ………http://www.tumata.com/makamlar.html
• (erişim 10 Mayıs 2008).
• Adomat R, Killingworth A (1994). Care of the critically ill patient: the impact of stres on the use of touch in intensive therapy units. Journal of Advanced Nursing 19: 912-922.
• Ak Ş (1997). Avrupa ve Türk İslam Medeniyetinde Müzikle Tedavi Tarihi Gelişim ve Uygulamaları, Konya Öz Eğitim Yayınevi. Konya
• Akdemir N, Birol L (2003). İç Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı. Vehbi Koç Vakfı. Sanerc Yayın No:2.1. Baskı. İstanbul. 23–24.
• Almerud S, Petersson K (2003). Music therapy-a complementary treatment for mechanically ventilated intensive care patients. Intensive and Critical Care Nursing 19 (1): 21-30.
• Arslan S (2007). Dokunma, müzik terapi ve aromaterapinin yoğun bakım hastalarının fizyolojik durumlarına etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Buckle J (1998). Clinical Aromatherapy and touch: complementary therapies for nursing practice. Critical Care Nurse 18(5): 54-61.
• Buckle J (1999). Use of aromatherapy as a complementary treatment for chronic pain. Alternative Therapies in Health and Medicine 5(5): 42 - 51.
• Buckle J (2001). The role of aromatherapy ın nursing care. Nursing Clinics of North America 36(1): 57-72. Chan MF, Wong OC, Chan HL et al. (2006). Effects of music on patients undergoing a C-clamp procedure after percutaneous coronary interventions. Journal of Advanced Nursing 53(6): 669-679.
• Chlan L (1998). Effectiveness of a music therapy intervention on relaxation and anxiety for patients receiving ventilatory assistance. Heart & Lung 27(3): 169-176.
• Chlan L, Tracy MF (1999). Music therapy in critical care: indication and guidelines for intervention. Critical Care Nursing 19(3): 35–41.
• Cole A, Shanley E (1998). Complementary therapies as a means of developing the scope of professional nursing practice. Journal of Advanced Nursing 27(6): 1171-1176.
• Cooke B, Ernst E (2000). Aromatherapy: a systematic review. British Journal of General Practice 50: 493-496.
• Çınar Ş, Khorshid L (2003). Yoğun bakım hastasında terapötik dokunma. Yoğun BakımHemşireliği Dergisi 7 (1): 15-18.
• Dedeli Ö, Akyol Durmaz A (2005). Yoğun bakım sendromu. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 9(1-2): 20-27.
• Demir F, Dramalı A (2002). Yoğun bakım ünitelerinin tasarımı. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 6 (1): 8-15.
• Dunn C, Sleep J, Collett D (1995). Sensing an improvement: an experimental study to evaluate the use of aromatherapy, massage and periods of rest in an intensive care unit. Journal of Advanced Nursing 21(1): 34-40.
• Engle FV, Graney JM (2000). Biobehavioral effects of therapeutic touch. Clinical Scholarship 32(3): 287- 293.
• Fontaine DK, Briggs LP, Pope-Smith B (2001). Designing humanistic critical care environments. Critical Care Nursing Quarterly 24(3): 21-14.
• Güngör Ş (1999). Cerrahi girişim yapılacak vakalarda: preoperatif dönemde müzik terapi ve dokunma terapisi içeren hemşirelik uygulamalarının hasta üzerindeki etkilerinin araştırılması. Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı Programı Yükseklisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Heuberger E, Hongratanaworakit T, Bohm C et al. (2001). Effects of chiral fragrances on human autonomic nervous system parameters and self- evaluation. Chemical Senses 26(3): 281-292.
• Johnson G (2000). Should nurses practise complementary therapies? Complementary Therapies in Nursing & Midwifery 6: 120-123.
• Kaçmaz N (2002). Yoğun bakım hastalarının psikolojik sorunları ve hemşirelik yaklaşımları. Yoğun Bakım Hemşireleri Dergisi 6 (2):75-81.
• Kemper KJ, Danhauer SC (2005). Music as therapy. Southern Medical Journal 98(3): 282-288.
• Kim KB, Lee MH, Sok SR (2006). The effect of music therapy on anxiety and depression in patients undergoing hemodialysis. Taehan Kanho Hakhoe Chi 36(2): 321-329.
• Kutlu L, Yıldırım A (2001). Hastalarda duyusal yoksunluk.Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 5(2): 83-86.
• Lee OKA, Chung YFL, Chan MF et al. (2005). Music and its effect on the physiological responses and anxiety levels of patients receiving mechanical ventilation: a pilot study. Journal of Clinical Nursing 14(5): 609-620.
• Lehrner J, Eckersberger C, Walla P et al (2000). Ambient odor of orange in a dental office reduces anxiety and improves mood in female patients. Physiology Behavior 71(1-2): 83-86.
• Louis M, Kowalski SD (2002). Use of aromatherapy with hospice patient to decrease pain,anxiety, and depression and to promote an increased sense of well- being. American Journal of Hospice and Palliative Medicine 19(6):381-386.
• Maddocks-Jennings W (2004). Critical incident: idiosyncratic allergic reactions to essential oils. Complementary Therapies in Nursing & Midwifery 10(1): 58-60.
• McCaffrey R, Locsin CR (2002). Music listening as a nursing intervention: A symphony of practice. Holistic Nursing Practice 16(3): 70-77.
• Meehan TC (1998). Therapeutic touch as a nursing intervention. Journal of Advanced Nursing 28(1): 117-125.
• Mollaoğlu M (1997). Kritik bakım ünitelerinin duyusal girdilere etkileri ve hemşirelik girişimleri. Yoğun Bakım Hemşireleri Dergisi 1 (2): 86-90.
• Morris N (2002). The effect of lavender (Lavendula angustifolium) baths on psychological well-being: two exploratory randomised control trials. Complementary Therapies in Medicine 10(4): 223- 228.
• Movaffaghi Z, Hasanpoor M, Farsi M et al. (2006). Effects of therapeutic touch on blood hemoglobin and hematocrit level. Journal of Holistic Nursing 24 (1): 41-48.
• Öz F (2004). Sağlık alanında temel kavramlar. İmaj İç ve Dış Ticaret AŞ. Ankara. 15 -21.
• Özer N, Çıtlık S (2007). Ekspresif dokunmanın yoğun bakım hastalarının fizyolojik ve psikolojik durumlarına etkisinin incelenmesi. T.S.K. III.Ulusal- Uluslar arası Katılımlı Hemşirelik Kongresi 8-11 Mayıs, Erzurum.
• Park S, Yeom JH, Shin HJ (2006). The effect of music therapy on postoperative pain in patients with total hip replacement. J Korean Acad Adult Nurs 18 (2):183-193.
• Post-White J, Kinney H, Savik K et al. (2003). Therapeutic massage and healing touch improve symptoms in cancer. Integrative Cancer Therapies 2(4):322-344.
• Routasalo P (1999). Physical touch in nursing studies: a literature review. Journal of Advanced Nursing 30(4):843-850.
• Smolen D, Topp R, Singer L (2002). The effect of self-selected music during colonoscopy on anxiety, heart rate, and blood pressure. Applied Nursing Research 15(3):126-136.
• Straneva Jo A (2000). Therapeutic touch coming of age. Holistic Nursing Practice 14(3):1-13.
• Updike P (1990). Music Therapy Results for ICU patients. Dimensions of Critical Care Nursing 9(1): 39-45.
• Wilkinson JM, Simpson MD (2002). Personal and professinol use of complementary therapies by nurses in NSW, Australia. Complementary Therapies in Nursing & Midwifery 8(3): 142-147.
• Wilkins MK, Moore ML (2004). Music intervention in the intensive care unit: a complementary therapy to improve patient outcomes.Evidence- Based Nursing 7:103-104.
• Woolfson A, Hewitt D (1992). Intensive aromacare. International Journal of Aromatherapy 4(2): 12-13.
• Wong HLC, Lopez-Nahas V, Molassiotis A (2001). Effects of music therapy on anxiety in ventilator-dependent patients. Heart & Lung 30(5): 376-87.