HEMŞİRELERDE HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILAMASININ BELİRLENMESİ

Yıl 2012, Cilt: 15 Sayı: 2, 119 - 128, 16.06.2012

Seval Karaboğa Gündoğdu Nefise Bahçecik

Öz

Amaç: Araştırma, hemşirelerin hasta güvenliği kültürü algılamalarını belirlemek amacıyla tanımlayıcı
olarak planlanmıştır.
Yöntem: Araştırma, İstanbul ilinde yer alan iki özel hastane ile iki eğitim ve araştırma hastanesinde
çalışan 475 hemşire ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada “Bilgi Formu” ve “Hasta Güvenliği Kültürü Hastane
Anketi” kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, frekans, yüzde, aritmetik ortalama, Student t testi, tek
yönlü Anova analizi, Tukey HSD ve Ki-kare testi kullanılmıştır.
Bulgular: Hemşirelerin genel hasta güvenliği kültürü algısı puanının 49.81±22.34 (orta düzey) olduğu
tespit edilmiştir. Bu oran eğitim ve araştırma hastanelerinde 40.42±18.43, özel hastanelerde 62.52±20.96
bulunarak aralarında istatistiksel olarak çok ileri düzeyde anlamlı fark olduğu görülmüştür (p < 0.001). Eğitim
ve araştırma hastanelerindeki hemşirelerin %72’sinin, özel hastanelerdeki hemşirelerin %73.5’inin hatalı
olayları hiç rapor etmedikleri belirlenmiştir. Eğitim ve araştırma hastanelerinde çalışan hemşirelerin %48.7’si
çalıştıkları birimlerin hasta güvenliği derecesini kabul edilebilir, özel hastanelerde çalışan hemşirelerin ise
%51’i çok iyi olarak değerlendirmiştir.
Sonuç: Hemşireler hasta güvenliği konusunda sorumluluk almalı ve kurumların öncelikli konusu hasta
güvenliği kültürünü geliştirmek olmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Hasta güvenliği, hasta güvenliği kültürü, hemşire

Kaynakça

• Akın A, Şen Üçel A, Doğan N. Göztepe Eğitim Araştırma Hastanesinde Hasta Güvenliği Kültürünün Algılanması ve Çalışan Uzman Hekim, Asistan Hekim ve Hemşirelerin Hasta Güvenliği Kültürüne Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi. II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Kitabı. 2010; 1:98-104.
• Al-Ishaq M Nursing perceptions of patient safety at hamad medical corporation in the state of Qatar. Doctor of Philosophy School of Nursing, İndiana University, Qatar 2008.
• Altındiş S. Sağlık Hizmetlerinde Olay Raporlama ve Hasta Güvenliğine Etkileri. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi 2010;1:18-32.
• Bakır Doğru F, Sanin AS, Turgut S. Kamu Hastanelerinde Kalite Yönetim Çalışmalarının Hasta Güvenliğine Etkileri ve Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği. II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Kitabı. 2010; 1:525- 540.
• Bal A, Çalış A, Tosun F, Yılmaz H, Memiş R, Yıldız A. ve ark. Giresun Prof. Dr. A. İlhan Özdemir Eğitim ve Araştırma Hastanesinde çalışanların hasta güvenliği algısı. II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Kitabı. 2010; 1:551-563.
• Bodur S, Filiz E. Validity and Reliability of Turkish version of ‘Hospital Survey on Patient Safety Culture’ and Perception of Patient Safety in Public Hospitals in Turkey. BMC Health Servives Research 2010; 10:28.doi:10.1186/1472-6963-10-28
• Bonner AF, Castle NG, Perera S, Handler SM. Patient Safety Culture: A Review of the Nursing Home Literature and Recommendations for Practice. Ann Longterm Care 2008;16(3):18-22.
• Castle NG, Wagner LM, Perera S, Ferguson JC, Handler SM. Assessing Resident Safety Culture in Nursing Homes: Using the Nursing Home Survey on Resident Safety. Journal of Patient Safety 2010; 6(2):59-67.
• Çakır A, Tütüncü Ö. İzmir İli Hastanelerinde Hasta Güvenliği Algısı. I. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Kitabı. 2009; 2:189-204.
• Çınar F, Yılmaz Yalçınkaya E, Soy D ve ark. Rehabilitasyon Hastanelerinde Hasta Güvenliği Kültürü. II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Kitabı. 2010; 1:432-441.
• Çırpı F, Doğan Merih Y, Yaşar Kocabey M. Hasta Güvenliğine Yönelik Hemşirelik Uygulamalarının ve Hemşirelerin bu Konudaki Görüşlerinin Belirlenmesi. I. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Kitabı. 2009; 2:85-94.
• Dang D, Johantgen ME, Pronovost PJ, Jenckes MW, Bass EB. Postoperative Complications: Does Intensive Care Unit Staff Nursing Make a Difference. The Journal of Acute and Critical Care 2002; 31(3):219-228.
• Filiz E. Hastanede hasta güvenliği kültürü algılamasının ve sağlık çalışanları ile toplumun hasta güvenliği hakkındaki tutumunun belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya 2009.
• Gallagher TH, Waterman AD, Garbutt JM, Kapp JM, Chan DK, Dunagan WC et al. Us and Canadian Physicans Attitudes and Experiences Regarding Disclosing Errors to Patients. Arch Intern Med. 2006;166:1605-1611.
• Gökdoğan F, Yorgun S, Yapıcı M, Yıldırım Y, Özdener S, Mısırlıoğlu N. ve ark. Sağlık Hizmetlerinde Hasta Güvenliği ve Hemşireler. I. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Kitabı. 2009; 2:95-104.
• Hellings J, Schrooten W, Klazinga N, Vleugels A. Challenging Patient Safety Culture: Survey Results. International Journal of Health Care Quality Assurance 2007; 20(7):620-632.
• Hughes RG, Clancy CM. Nurse’s Role in Patient Safety. Journal of Nursing Care Quality 2009; 24(1):1-4.
• Kaya S. Hasta Güvenliği Kültürü Nedir ve Nasıl Geliştirilebilir? Hasta Güvenliği Dergisi 2009; 1:32- 34.
• Kim J, An K, Kim MK, Yoon SH. Nurses’ Perception of Error Reporting and Patient Safety Culture in Korea. Western Journal of Nursing Research 2007; 29:827-844.
• Koraşlı D, Torun E, Yüzden GE. Sağlık Çalışanlarının Hasta Güvenliği Kültürü Algılamasının Değerlendirilmesi: Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği. II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Kitabı. 2010; 1:442-453.
• Oğuz Ö. İlaç hataları ve hataların raporlanmasına yönelik hemşirelerin alışkanlık ve deneyimlerinin belirlenmesi ve ilaç hatalarının önlenmesine ilişkin stratejilerin geliştirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2007.
• Öğün B. Ameliyathanede hasta güvenliğinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2008.
• Özata M, Altunkan H. Hemşirelikte Tıbbi Hataya Eğilim Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Geçerlilik Güvenilirlik Analizinin Yapılması. II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Kitabı. 2010; 1:417-419.
• Özmen S, Başol O. Hasta Güvenliği Kültürü: Bursa’da Özel bir Hastane Uygulama Örneği. II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Kitabı. 2010; 1:81-97.
• Phillips J, Barnsteiner JH. Clinical Alarms: Improving Efficiency and Effectiveness. Crit Care Nurs Q 2005;28(4):317-323.
• Rich VL. Creation of a Patient Safety Culture: A Nurse Executive Leadership Imperative: Patient Safety and Quality: An Evidence-Based Handbook for
• http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK2642/.)
• ;2:2-45. Singer SJ, Gaba DM, Geppert JJ. The Culture of Safety: Results of an Organization-Wide Survey in 15 California Hospitals. Qual. Saf. Health Care 2003;12:112-118.
• Sorra J, Nieva V, Famolaro T, Dyer N, Nelson D, Khanna K. Hospital Survey on patient safety culture: 2008 comparative database report. Part II, III. Rockville MD: AHRQ Publ. No. 08-0039. 2008.
• Sorra JS, Nieva VF. Hospital survey on patient safety culture. Rockville, MD: AHRQ Publ. No.04- 0041. 2004.
• Soydan H, Arslanoğlu A. Bir Eğitim Hastanesinde Görev Yapan Hemşirelerin Birimlerindeki Hasta Güvenliği Değerlendirmeleri.
• Performans ve Kalite Kongresi Kitabı. 2010;1:329- 341.
• Uygulamaları Uluslararası Sağlıkta