BAKIM DAVRANIŞLARI ÖLÇEĞİ-24’ÜN TÜRKÇEYE UYARLANMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2012, Cilt: 15 Sayı: 4, 229 - 235, 27.01.2012

Şerife Kurşun , Nevin Kanan

Öz

Amaç: Bu çalışma, hemşirelik bakım kalitesinin hasta ve hemşireler tarafından değerlendirilmesi
amacıyla geliştirilen Bakım Davranışları Ölçeği-24’ün Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliğinin belirlenmesi
amacıyla yapıldı.
Yöntem: Metodolojik araştırma tipinde yürütülen çalışma, İstanbul’da iki tıp fakültesi hastanesi genel
cerrahi servisinde ameliyat olan 240 hasta ve bu servislerde çalışan 103 hemşire ile gerçekleştirildi. Veri
toplama aracı olarak hasta ve hemşireler için tanıtıcı bilgi formu ve hemşirelik bakım kalitesinin
değerlendirilmesini sağlayan Bakım Davranışları Ölçeği-24 kullanıldı. Verilerin geçerlik analizinde; kapsam
geçerlik indeksi, doğrulayıcı faktör analizi, güvenirlik analizinde; pearson momentler çarpımı korelasyonu ve
Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı kullanıldı.
Bulgular: Ölçeğin kapsam geçerlik indeksi 0.95 bulundu. Ölçeğin yapı geçerliğini değerlendirmek
amacıyla kullanılan doğrulayıcı faktör analizinde ölçeğin 4 faktörlü yapısı doğrulandı. Ölçeğin toplamı için
Cronbach alfa değeri hastalarda 0.97, hemşirelerde 0.96; alt boyutlar için ise hastalarda 0.89-0.93
hemşirelerde 0.81-0.94 arasında olduğu belirlendi. 24 maddelik ölçeğin madde-toplam puan korelasyonu
hastalarda 0.59-0.84 arasında, hemşirelerde ise 0.53-0.85 olarak saptandı.
Sonuç: Çalışmanın sonucunda, Bakım Davranışları Ölçeği-24’ün Türkçe formunun, hastanelerin farklı
birimlerinde, hemşirelik bakım kalitesinin hasta ve hemşireler tarafından değerlendirilmesi amacıyla
kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir araç olduğu belirlendi.

Anahtar Kelimeler

Hasta, hemşire, hemşirelik bakımı, geçerlik, güvenirlik

Kaynakça

• Aksayan S, Gözüm S. Kültürlerarası Ölçek Uyarlaması için Rehber I: Ölçek Uyarlama Aşamaları ve Dil Uyarlaması. Hemşirelik Araştırma Dergisi 2002;4(1):9-14.
• Birol L. Hemşirelik Süreci. 8. Baskı. İzmir: Etki Matbaacılık Yayıncılık Ltd. Şti; 2007. p. 21-8.
• Ercan İ, Kan İ. Ölçeklerde Güvenirlik ve Geçerlik. Uludağ 2004;30(3):211-6.
• Erefe İ. Veri Toplama Araçlarının Niteliği. Erefe İ, editör. Hemşirelikte Araştırma İlke Süreç ve Yöntemleri. 1. Baskı. Ankara: Odak Ofset; 2002. p.171-87.
• Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası Ölçek Uyarlaması için Rehber II: Psikometrik Özellikler ve Kültürlerarası Karşılaştırma. Hemşirelik Araştırma Dergisi 2003;1(5): 3-14.
• Harrington D. Confirmatory Factor Analysis. 1.edition. Newyork: Oxford University Press; 2009. p. 21-100.
• Hegedus KS. Providers’ and Consumers’ Perspective of Nurses’ Caring Behaviours. J Adv Nurs 1999;30(5):1090-6.
• Karasar N. Bilimsel Araştırma Yöntemi, 7 Baskı. Ankara: 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık; 1995. p.116-29.
• Larrabee JH, Ostrow CL, Withrow ML, Janney MA, Hobbs GR, Burant C. Predictors of Patient Satisfaction with Inpatient Hospital Nursing Care. Res Nurs Health 2004;27(4):254-68. Fakültesi
• Dergisi Papastavrou E, Karlou C, Tsangari H, Efstathiou G, Sousa VD, Merkouris A, et al. Cross-culturel Validation and Psychometric Properties of the Greek Version of the Caring Behaviors Inventory: A Methodological Study. Journal of Evaluation in Clinical Practice 2011;17(3):1-9.
• Swan BA. Preoperative Nursing Care Contributions to Symptom Distress and Functional Status After Ambulatory 1998;7(3):148-58.
• Şencan H. Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik. 1. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık; 2005. p. 356-415.
• Şimşek ÖF. Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları. 1.Baskı. Ankara: Cem web Ofset; 2007. p. 12-8.
• Wolf ZR, Giardino, ER, Osborne PA, Ambrose MS. Dimensions of Nurse Caring. Image J Nurs Sch 1994;26(2):107-11.
• Wu Y, Larrabee JH, Putman HP. Caring Behaviors Inventory: a Reduction of the 42-Item Instrument. Nursing Research 2006;55(1):18-25. Nursing