KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN YAŞLILIK VE YAŞAM KALİTESİ

Yıl 2013, Cilt: 16 Sayı: 1, 65 - 71, 23.03.2013

Füsun Terzioğlu , Demet Aktaş , Ebru Şahin , Füsun Terzioğlu

Öz

Yaşlılık, birey açısından fiziksel ve ruhsal güçlerin bir daha yerine gelmeyecek şekilde kaybedildiği,
üreticilik rolünün azaldığı, sosyal izolasyon yaşadığı ve birçok sağlık sorununun başladığı bir dönemdir. Bu
nedenle yaşlı nüfusun yaşam kalitelerini sürdürmeleri önemlidir.
Yaşlılarda yaşam kalitesini etkileyen birçok faktör vardır. Bunlar; politik, sosyal, ekonomik faktörlerdir.
Bunun dışında yaşlının, yaşa bağlı yaşadığı sağlık sorunları (hipertansiyon, diyabet, görme ve işitme kaybı,
hareketsizlik) yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir. Sonuç olarak her insanın yaşayacağı, kaçınılması
mümkün olmayan yaşlılık döneminde gelişebilecek sorunların çözümlenmesi önemlidir. Bunun için, yaşlı sağlığı
ile ilgili bilgi ve deneyime sahip sağlık personellerine (hemşireler gibi) büyük ihtiyaç vardır. Yaşlı sağlığı ile
ilgili bilgi ve deneyime sahip hemşireler, yaşlı sağlığını koruma ve geliştirmede büyük rol ve sorumlulukları
yerine getireceklerdir.

Anahtar Kelimeler

Yaşlılık, yaşam kalitesi, sağlık sorunları

Kaynakça

• Akça F, Şahin G. Huzurevinde Yaşayan Yaşlılar İle Aile ortamında Yaşayan Yaşlılar Psikolojik Belirtilerinin Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Turkish Journal of Geriatrics 2008;11(4):190-199.
• Akhtar AJ, Padda M. Fecal incontinence in older patients. Journal of American Medical Directors Association 2005;6(1):54-60.
• Aksoydan E. Yaşlılık ve Beslenme. I. Baskı. Ankara: Sinem Matbaacılık; 2006.p.15-25.
• Allen FP. Assessment of oral healht related quality of life. Healht Qual Life Outcomes 2003;1(40):1-8.
• Anderson CS, Carter KN, Hackett ML, Broad JB, Bonita R. Very Long-term outcome after stroke in Auckland. Stroke 2004;35:1920-7.
• Andreia AB, Ligia AP, Laiza MG. Quality of Life and Oral Hygiene in Older People with Manual Functional Limitations. American Journal of Dental Education Association 2006;70(12):1261-1262.
• Arif AA, Rohrer JE, Delcles G . A populatıon based study of asthma, quality of life and occupatıon among elderly Hispanic and Nonhispanic whites: Across sectional investigation. BMC Public Health 2005;21(5):97.
• Bahar A, Parlar S. Yaşlılık ve Evde Bakım. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2007;2(4):33-39.
• Bakoğlu E, Yetkin A. Hipertansiyonlu hastaların özbakım gücünün değerlendirilmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2000;4(1):41-49.
• Bayraktar R. Yaşamın İkinci Yarısına Farklı Bakış Açıları. Editör: Kutsal YG, 1. baskı, İstanbul: Turgut Yayıncılık; 2002. p. 123-131.
• Beilin LJ, Puddey IB, Burke V. Lifestyle and hypertension. Am J Hypertens 1999;12(9):934-45.
• Bor S, Dedeli Ö, Fadıloğlu Ç, Turan İ . İzmir Huzurevlerinde Yaşlılarda Fekal İnkontinans Sıklığı ve Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi. Turkish Journal of Geriatrics 2008;11(1): 33-41.
• Bruce DG, Devine A, Prince RL. Recreational physical activity levels in healthy older women: the importance of fear of falling. J Am Geriatr Soc 2002;50(1):84-89. Cankurtaran M. Çok Yönlü Geriatrik Değerlendirme. J Gastroenterol 2005;40(1):980-6.
• Carter ND, Khan KM, Mallinson A, Janssen PA, Heinonen A, Petit MA et al . Knee extension strength is a significant determinant of static and dynamic balance as well as quality of life in older community-dwelling women with osteoporosis. Gerontology 2002;48(6):360-8.
• Cumming RG, Salkeld G, Thomas M, Szonyi G. Prospective study of the impact of fear of falling on activities of daily living and quality of life in older people, SF-36 score, and nursing home admission. The Journals of Gerontology Series A: Biological Sciences and Medical Sciences 2000;55(5): M29930
• Dedeli Ö, Fadıloğlu Ç, Bor S. Fekal inkontinans yaşam kalitesi ölçeği’nin Türkçe uyarlaması ve geçerlilik güvenilirlik çalışması. Turk Journal of Gastroenterology 2006;1(1):17.
• Dişcigil G. Geriatride Sık Karşılaşılan Sorunlar. Sağlıklı Yaşam Tarzı Dergisi 2009;3(1):7-13.
• Dönmez L, Gökkoca S, Dedeoğlu N. Disability and its effects on quality of life among older people living in Antalya city center. Arch Gerontol Geriatr 2005;40(1):213-223.
• Erdem M, Emel FH. Yaşlılarda mobilite düzeyi ve düşme korkusunun belirlenmesi. Atatürk üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004;7(1):1-10.
• Groessl EJ, Kaplan RM, Rejeski WJ, Katula J, King AC, Frierson G et al. Health-related quality of life in older adults at risk for disability. Am J Prev Med 2007;33(1): 214-8.
• Gülseren Ş, Koçyiğit H, Erol A. Huzurevinde yaşamakta Olan Bir Grup Yaşlıda Bilişsel İşlevler, Ruhsal Bozukluklar, Depresif Belirti Düzeyi ve Yaşam Kalitesi. Turkish Journal of Geriatrics 2000;3(4):133-140.
• Kaya M, Aslan D, Vaizoğlu S, Doruk C, Dokur U, Biçici V ve ark. Ankara’da bir Sağlık Ocağı Bölgesi’nde yaşayan 65 yaş ve üzeri kişilerin yaşam kalitesi ve ilişkili faktörler. Turkish Journal of Geriatrics 2008;11(1):12-17.
• Karabulut Ö, Başalan F. Yaşlılarda Yaşam Kalitesi. Hemşirelik Forumu 2002;5(6):51-53.
• Keister KJ, Blixen CE. Quality of life and aging. J Gerontoll Nurs 1998;24(1);22-7.
• Keskin D, Borman P, Eser F , Bodur H, Köse K. Yaşlılarda Fiziksel Aktivite, Mineral Yoğunluğu ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. Turkish Journal of Geriatrics 2008;11(3):113-118.
• Keysor JJ, Jette AMJ. Have we oversold the benefit of late-life exercise? J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2001;56(7):412-23.
• Kılıçoğlu A, Yenilmez Ç. Huzurevindeki Yaşlı Bireylerde Yaşam Kalitesi ve Bireye Özgü Etkenler İle İlişkisi. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 2005;18(4):187-195.
• Knudtson MD, Klein ME, Klein R. Age related eye disease, quality of life and functional activity. Arch Ophthalmol 2005;123(6):807-14.
• Kressig RW, Wolf SL, Sattin RW, O'Grady M, Greenspan A, Curns A et al . Associations of demographic, functional, and behavioral characteristics with activity-related fear of falling among older adults transitioning to fragility. J Am Geriatr Soc 2001;49(1):1456-62.
• Kurtuluş Z, Yıldız H, Pınar R. Sağlıkla İlgili Yaşam Kalitesinin Geriatride Kullanımı. Sağlıkta Birikim 2005;1(2): 21-26.
• Miyabayashi I. Depression and suicidal beharior in the elderly: a literature review. Yonogo Acta Med 2002;45(1):69-73.
• Özerkan F. Yaşlılarda hipertansiyon. Türkiye Klinikleri Kardiyoloji Dergisi 2000;13(5):395-97.
• Özkan H, Yalvarmış F, Güler M, Çalışkan T. Sociodemographic Characteristics of the Geriatric Population. Sted dergisi 2006;15(11):199.
• Öztürk H, Oran N. Yaşlanmayla Birlikte Sık Görülen ve Yaşam Kalitesini Etkileyen Vulva Problemleri. Türk Geriatri Dergisi 2004;7(4):2372
• Özyurt B, Eser E, Çoban G, Akdemir SF, Karaca İ, Karakoç Ö. Ö . Manisa Muradiye Bölgesinde Yaşayan Yaşlıların Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi. Turkish Journal of Geriatrics 2007;10(3):117-123.
• Parry SW, Steen N, Galloway SR, Kenny RA, Bond J . Falls and confidence related quality of life outcome measures in an older British cohort. Postgrad Medical Journal 2001;77(904):103-8.
• Pınar R, Çınar S. İstanbul ilinde huzurevi ve huzurevi dışında yaşayan yaşlıların yaşam kaliteleri farklı mıdır? Hemşirelik Dergisi 2001;51(4):10-18.
• Rolland Y, Pahor M, Grandjean H, LauwersCances V, Fillaux J, Vellas B . Muscle strength in obese elderly women: effect of recreational physical activity in a cross-sectional study. American Society for Clinical Nutrition 2004;79(1):552–7.
• Serby M, Yu M. Overview: depression in the elderly. Mt Sinai J Med 2003; 70(1): 38-44.
• Soyuer F, Ünalan D, Öztürk A. Kronik Beyin Damar Hastalıklarında Yaşam Kalitesi Ve Etkileyen Faktörler. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2006;13(3):157-162.
• Soyuer F, Soyuer A. Yaşlılık ve Fiziksel Aktivite. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2008; 15(3):219-224.
• Steffens DC, Skoog I, Norton MC, Hart AD, Tschanz JT, Plassman BL et al . Prevalence of depression and its treatment in an elderly population: the Cache County study. Arch Gen Psychiatry 2000;57(1):601-607.
• Suzuki M, Ohyama N, Yamada K, Kanamori M. The relationship between fear of falling, activities of daily living and quality of life among elderly individuals. Nurs Health Sci 2002;4(1):155-161.
• Trief P, Wade M, Pine D, Weinstock RS . A comparison of health-related quality of life of elderly and younger insulin-treated adults with diabetes. British Geriatrics Society Age and Ageing 2003;32(1):613-618.
• Tsai JC, Yang HY, Hans Wang WH, Hsieh MH, Chan P . The beneficial effect of regular endurance exercise training on blood pressure and quality of life in patients with hypertension. Clin Exp Hypertens 2004;26(3):255-66.
• Wada T, Ishine M, Sakagami T, Okumiya K, Fujisawa M, Murakami S et al Depression in Japanese community-dwelling elederly-prevalence and association with ADL and QOL. Arch Gerontol Geriatr 2004;39(1):15-23.
• Wandell P. The quality of life of elderly diabetic patients. J Diabetes Complications 2009;14(1):25-30. Yeşilbalkan Ö, Karadakovan A. Narlıdere Dinlenme ve Bakımevinde yaşayan yaşlı bireylerdeki düşme sıklığını ve düşmeyi etkileyen faktörlerin incelenmesi. Türk Geriatri Dergisi 2005;8(2):0720
• Yıldırım Y, Karadakovan A. Yaşlı Bireylerde Düşme Korkusu ile Günlük Yaşam Aktiviteleri ve Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki. Türk Geriatri Dergisi 2004;7(2):78-83.
• Zorba, E, Babayiğit G, Saygın Ö. Investigate the Effect of Some Physical Fitness Parameters of Older People Ages Between 65–85 Who Are Participating 10 Weeks Exercise Programs. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2004;18(4):229-234.