EBELİK ÖĞRENCİLERİNİN KLİNİK UYGULAMALARDA ŞİDDETE MARUZ KALMA DURUMLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 21 Sayı: 3, 171 - 177, 11.10.2018

Zehra Üst , Ayla Çapık Ayşe Aydın , Sultan Tedik Hakikat Gök Sülbiye Sarı

Öz

Amaç: Şiddet, çalışanların üretkenliğine,
örgütsel verimliliğe ciddi zararları olan bir durumdur. Çalışma alanlarındaki
şiddetin %60’ının sağlık sektöründe gerçekleştiği ve şiddete en fazla ebe ve
hemşirelerin maruz kaldığı bildirilmektedir. Uygulamalı eğitim gören ebelik ve
hemşirelik öğrencileri de bu durumdan olumsuz etkilenebilmektedir. Bu
araştırma, ebelik bölümünde okuyan öğrencilerin klinik uygulamalarda şiddete
maruz kalma durumlarını belirlemek amacıyla yapıldı.

Yöntem: Tanımlayıcı nitelikte olan araştırma,
22-26 Şubat 2016 tarihleri arasında Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Fakültesi Ebelik Bölümünde öğrenim gören 163 öğrenci ile yapıldı. Verilerin
toplanmasında sosyo-demografik özellikleri ve şiddete yönelik ifadeleri içeren
soru formu kullanıldı.

Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin %62’si şiddete uğradığını ifade etmiş olup,
şiddete uğrama sayısı ortalama 5.17±3.23 olarak bulundu. Şiddete uğrayan
öğrencilerin %45.5’inin sözel şiddete uğradığı ve %85.1’inin ebe/hemşire
tarafından şiddet gördüğü belirlendi. Öğrencilerin sınıf ve yaşları arttıkça
şiddete daha fazla maruz kalmaktadırlar.

Sonuç: Öğrencilerin
çoğunluğunun şiddete maruz kaldığı ve şiddet uygulayanların büyük bir kısmının
ebe/hemşireler olduğu saptandı. Öğrencilerin şiddete maruz kalma durumlarını
önlemek/azaltmak amacıyla; bu konuda eğitimler artırılmalı, öğrenci
eğitimlerinde ebe/hemşirelerin sorumlulukları gözden geçirilmeli ve gerekli
düzenlemeler yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Ebe, öğrenci, şiddet, klinik

Kaynakça

• Annagür B. Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet risk faktörleri, etkileri, değerlendirilmesi ve önlenmesi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2010;2:161–73.
• Arslantaş H, Adana F, Bağcı S, Ayva E. Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin klinik uygulamalarında karşılaştıkları şiddetin boyun eğici davranışlar ve bazı değişkenlerle ilişkisi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi 2012;20(1):53-61.
• Aydın M. Isparta-Burdur sağlık çalışanlarına yönelik şiddet ve şiddet algısı. Türk Tabipler Birliği, Isparta Burdur Tabip Odası Başkanlığı, 2008.
• Aydoğan Y, Özyürek A. Okul öncesi çocuklarda şiddet davranışları. Uluslararası Aile Çocuk ve Eğitim Dergisi 2013;1(2):1-17.
• Çelebioğlu A, Akpınar RB, Küçükoğlu S, Engin R. Violence experienced by Turkish nursing students in clinical settings: Their emotions and behaviors. Nurse Education Today 2010;30(7):687–91.
• Çelik SS, Bayraktar N. A study of nursing student abuse in Turkey. Journal of Nursing Education 2004;43(7):330-6.
• Ergöl Ş, Kürtüncü M. Hemşirelik öğrencilerinin uygulama alanlarında karşılaştıkları şiddet. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi 2013;3(1):65-9.
• Eskimez Z, Alparslan N, Öztunç G, Torun S. Hemşirelerin adana sağlık yüksekokulu öğrencileri ve öğretim elemanlarının klinik uygulamalarına ilişkin görüşleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005;8(3):30-9.
• Farrell GA. From tall poppies to squashed weeds: Why don’t nurses pull together more? Journal of Advanced Nursing 2001;35(1):26–33.
• Ferns T, Meerabeau L. Verbal abuse experienced by nursing students. Journal of Advanced Nursing 2007;61(4):436-44.
• Finnis S, Robbins I. Sexual harassment of nurses: an occupational hazard? Journal of Clinical Nursing 1994;3(2):87-95.
• Hinchberger PA. Violence against female student nurses in the workplace. Nursing Forum 2009;44(1):37-56.
• Lash AA, Kulakaç Ö, Buldukoğlu K, Kukulu K. Verbal Abuse of nursing and midwifery students in clinical settings in Turkey. Journal of Nursing Education 2006;45(10):396-403.
• Leiper J. Nurse against nurse: How to stop horizontal violence. Nursing 2005;35(3):44-5.
• Lin Y, Liu H. The impact of workplace violence on nurses in South Taiwan. International Journal of Nursing Studies, 2005;42(7):773-8.
• Longo J. Horizontal Violence Among Nursing Students. Archives of Psychiatric Nursing, 2007;21(3):177-8.
• Longo J, Sherman RO. Leveling horizontal violence. Nursing Management 2007;38(3): 34-51.
• Martin MM, Stanley KM, Dulaney P, Pehrson KM. Perspectives in psychiatric consultation liaison nursing: The role of the psychiatric consultation liaison nurse in evidence-based approaches to lateral violence in nursing. Perspectives in Psychiatric Care 2008;44(1):58–60.
• McCrory E, De Brito SA, Viding E. The link between child abuse and psychopathology: A review of neurobiological and genetic research. Journal of the Royal Society of Medicine 2012;105(4):151-6.
• McKenna L, Boyle M. Midwifery student exposure to workplace violence in clinical settings: An exploratory study. Nurse Education in Practice 2016;17:123-7.
• Özcan NK, Bilgin H. Türkiye’de sağlık çalışanlarına yönelik şiddet: Sistematik derleme. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi 2011;31:1442-56.
• Patrick CJ. Psychophysiological correlates of aggression and violence: an integrative review. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences 2008; 363(1503):2543–55.
• Saines JC. Violence and aggression in A&E: Recommendations for action. Accident and Emergency Nursing 1999;7(1):8-12.
• Senuzun EF, Karadakovan A. Violence towards nursing staff in emergency departments in one Turkish city. International Nursing Review 2005;52:154–60.
• T.C. Başbakanlık Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu (Türk Dil Kurumu)/Şiddet. http://www.tdk.org.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.584953c25dd128.24843221 Erişim: 08.12.2016.
• Tee S, Üzar Özçetin YS, Russell-Westhead M. Workplace violence experienced by nursing students: A UK survey. Nurse Education Today 2016;41:30-5.
• Villiers T, Mayers PM, Khalil D. Pre-registration nursing students' perceptions and experiences of violence in a nursing education institution in South Africa. Nurse Education in Practice 2014;14(6):666-73.
• Vollmayr B, Henn FA. Stres models of depression. Clinical Neuroscience Research 2003; 3:245-51.
• World Health Organization "Violence Prevention: The evidence", Series of briefings on violence prevention, 2010. http://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/overview.pdf Erişim: 08.12.2016.
• World Health Organization Violence Health Topic (2014). http://www.who.int/topics/violence/en/ Erişim: 08.12.2016.