KIRK İLE ELLİ BEŞ YAŞ ARASI KADINLARIN SERVİKS KANSERİ RİSK FAKTÖRLERİNE GÖRE SERVİKS KANSERİ TARAMASI YAPTIRMA DURUMLARI

Yıl 2020, Cilt: 23 Sayı: 1, 53 - 59, 19.03.2020

Büşra Altınel , Belgin Akın

https://doi.org/10.17049/ataunihem.522400

Cited By: 1

Öz

ÖZ

Amaç: Dezavantajlı bölgede yaşayan 40-55 yaş arası kadınların serviks kanseri risk faktörlerine göre serviks kanseri taraması yaptırma durumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: Tanımlayıcı olarak planlanan bu çalışma Kasım 2016-Şubat 2017 tarihleri arasında dezavantajlı bir bölgede bulunan Aile Sağlığı Merkezi’ne kayıtlı 40-55 yaş arası kadınlar üzerinde yürütülmüştür. Çalışmanın evrenini bir Aile Sağlığı Merkezi’ne kayıtlı 40-55 yaş arası 1016 kadın oluşturmuştur. Evrenin tamamına ulaşılması hedeflenmiş olup, kadınlardan 667'sine (%66) ulaşılmıştır. Veriler, araştırmacı tarafından literatür doğrultusunda hazırlanan veri toplama formu ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 21.0 istatistik paket programı kullanılmıştır. Tanımlayıcı istatistiklerde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma ve ki-kare değerleri hesaplanmıştır. 

Bulgular: Kadınların %51.4’ü serviks kanseri taramasına katılmış olup, serviks kanseri taramasına katılma durumları ile eğitim durumu, doğum sayısı ve oral kontraseptif kullanımı arasında anlamlı bir ilişki olduğu (p<0.05), ilk cinsel ilişki yaşının 16 ve öncesinde olması, ilk doğum yaşının 17 ve altında olması ve ailede serviks kanseri öyküsünün bulunması ile serviks kanseri taraması yaptırması arasında ise anlamlı bir ilişki olmadığı (p>0.05) belirlenmiştir.

Sonuç: Dezavantajlı bölgede yaşayan, serviks kanseri yönünden risk faktörlerine sahip kadınların serviks kanseri taramasına katılım oranlarının istenilen düzeyde olmadığı belirlenmiştir. Kadınların tarama programlarına daha fazla katılım sağlamaları için serviks kanseri ve taramasına yönelik eğitimlerin yapılması, farkındalıklarının artırılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Serviks Kanseri, tarama, risk faktörleri

Between 40-55 Years Women's the Situation of Cervical Cancer Screening Participation According to Cervical Cancer Risk Factors

Öz

ABSTRACT

Aim:The aim of this study was to determine the cervical cancer screening status of women between 40-55 years in the disadvantaged region according to cervical cancer risk factors.

Methods: The study was carried out between the dates of 15 November and February 2017 on women aged 40-55 who were registered to a Family Health Center in the disadvantaged region. The universe of the study consists of 1016 women aged 40-55 years, registered in a Family Health Center. It was aimed to reach the whole universe and 667 (66%) of the women were reached. The data were collected by the researcher by the data collection form prepared in accordance with the literature. SPSS 21.0 statistical package program was used to evaluate the data. In descriptive statistics, number, percentage, mean, standard deviation and chi-square values were calculated.

Results: It was found that there was a significant relationship between the cervical cancer screening status of the women included in the study and their educational status, number of births and oral contraceptive use (p <0.05). No significant relationship was found between the age of 16 and before the first sexual intercourse, the age of 17 and under the age of first birth and the presence of a cervical cancer history in the family (p> 0.05).

Conclusion: It has been determined that the participation rate of women living in the disadvantaged region with risk factors for cervical cancer is not at the desired level. It may be recommended to provide training and increase awareness on cervical cancer and screening in order for women to participate more in screening programs.

Anahtar Kelimeler

cancer of servix, risk factors, screening

Kaynakça

• Akinyemiju TF. Socio-economic and health access determinants of breast and cervical cancer screening in low-income countries: analysis of the World Health Survey. PLoS One 2012; 7, 11.
• Akyüz A, Güvenç G, Yavan T, Çetintürk A, Kök G. Kadınların Pap smear yaptırma durumları ile bunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Gülhane Tıp Dergisi 2006; 48, 1, 25-9.
• Altınel B. Serviks kanseri yönünden riskli kadınlara yönelik çoklu girişimlerin sağlık sorumluluğu, serviks kanserine ilişkin inanç ve tarama yaptırmasına etkisi: randomize kontrollü deney, 2018; Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Arbyn M, Fabri V, Temmerman M, Simoens C. Attendance at Cervical Cancer Screening and Use of Diagnostic and Therapeutic Procedures on the Uterine Cervix Assessed from Individual Health Insurance Data (Belgium, 2002-2006). PLOS ONE 2014; 9, 4.
• Bal M. Evaluation of Women Having Pap Smear Test by Health Belief Model Scale. Journal of Marmara University Institute of Health Sciences 2014; 1.
• Bodur S, Eryılmaz MA, Civcik S, Durduran Y. Kanserlerin toplumdaki dağılımının belirlenmesi ve insidansın tahmininde KETEM kayıtlarının katkısı: Konya örneği. Genel Tip Dergisi 2011; 21, 4.
• Campos NG, Tsu V, Jeronimo J, Mvundura M, Kim JJ. Evidence‐based policy choices for efficient and equitable cervical cancer screening programs in low‐resource settings. Cancer medicine 2017; 6, 8, 2008-14.
• Chen HY, Kessler CL, Mori N, Chauhan SP.Cervical cancer screening in the United States, 1993-2010: characteristics of women who are never screened. J Womens Health (Larchmt) 2012; 21, 11, 1132-8.
• Coronado Interis E, Anakwenze CP, Aung M, Jolly PE. Increasing Cervical Cancer Awareness and Screening in Jamaica: Effectiveness of a Theory-Based Educational Intervention. Int J Environ Res Public Health 2015; 13, 1.
• Ekechi C, Olaitan A, Ellis R, Koris J, Amajuoyi A, Marlow LA. Knowledge of cervical cancer and attendance at cervical cancer screening: a survey of Black women in London. BMC Public Health 2014; 14, 1096.
• Esin MN, Bulduk S, Ardic A. Beliefs about cervical cancer screening among Turkish married women. Journal of Cancer Education 2011; 26, 3, 510-5.
• Everett T, Bryant A, Griffin MF, Martin-Hirsch PP, Forbes CA, Jepson RG. Interventions targeted at women to encourage the uptake of cervical screening. Cochrane Database Syst Rev 2011; 5.
• Isikli B, Ozalp S, Oner U, Kalyoncu C, Yalcin OT, Kucuk N, Ardiç N, Çiftçi E. Pap smear screening among married women living in Osmangazi University ALPU training area. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention 2007; 8, 1, 60.
• Kaya M, Akın A. Serviks Kanseri Tarama Programları, Halk Sağlığı Yaklaşımı ile Servikal Kanser Ankara, Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları 2009; p. 6-15.
• Köse M. Sağlık istatistikleri yıllığı 2014. 2015; Ankara, Sağlık Bakanlığı.
• Kösebay D, Demirkıran F. İnvaziv Serviks Kanseri, Temel Kadın Hastalıkları ve Doğum Bilgisi, Ankara, Güneş Tıp Kitap Evleri 2008; p. 1193-1219.
• Kurt A, Canbulat N, Savaşer S. Adolesan Dönem Cinselliğiyle Öne Çıkan Serviks Kanseri ve Risk Faktörleri. Medical Journal of Bakırköy 2013; 9, 2, 59-63.
• Luke K. Cervical cancer screening: meeting the needs of minority ethnic women. Br J Cancer Suppl 1996; 29, S47-50.
• Oscarsson MG, Benzein EG, Wijma BE, Carlsson PG. Promotion of cervical screening among nonattendees: a partial cost-effectiveness analysis. Eur J Cancer Prev 2007; 16, 6, 559-63.
• Özçam H, Çimen G, Uzunçakmak C, Aydın S, Özcan T, Boran B. Kadın Sağlık Çalışanlarının Meme Kanseri, Serviks Kanseri ve Rutin Tarama Testlerini Yaptırmaya İlişkin Bilgi Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi. Istanbul Medical Journal 2014; 15, 3.
• Pınar G, Topuz Ş, An Ş, Doğan N, Kaya N, Algıer L. Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniğine Başvuran Kadınların HPV Aşısı ve Serviks Kanseri ile İlgili Bilgi Düzeyleri. Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi 2010; 1, 11-8.
• Richard A, Rohrmann S, Schmid SM, Tirri BF, Huang DJ, Guth U, Eichholzer M. Lifestyle and health-related predictors of cervical cancer screening attendance in a Swiss population-based study. Cancer Epidemiol 2015; 39, 6, 870-6.
• Siahpush M, Singh GK. Sociodemographic predictors of pap test receipt, currency and knowledge among Australian women. Preventive medicine 2002; 35, 4, 362-8.
• Stewart B, Wild CP. World cancer report 2014.
• Tseng DS, Cox E, Plane MB, Hla KM. Efficacy of patient letter reminders on cervical cancer screening. Journal of general internal medicine 2001; 16, 8, 563-8.
• Tuncer A. Türkiye’de Kanser Kontrolü, Ankara, Koza Matbaacılık 2009; p. 86-92.
• Wellensiek N, Moodley M, Moodley J, Nkwanyana N. Knowledge of cervical cancer screening and use of cervical screening facilities among women from various socioeconomic backgrounds in Durban, Kwazulu Natal, South Africa. International Journal of Gynecological Cancer 2002; 12, 4, 376-82.
• Wright TC, Jr., Kuhn L. Alternative approaches to cervical cancer screening for developing countries. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol 2012; 26, 2, 197-208.