THE DEVELOPMENT OF TURKISH SOCIAL ANTHROPOLOGY

Yıl 1977, Cilt: 2 Sayı: 4, 241 - 275, 12.08.2010

Paul J. Magnerella Orhan Türkdoğan

Öz

T;his report traces the development of soci!al anthropology in Turkey from lts intellectual foundations to about 1972-73. The report has o number of Iimrtations which we would like to point out ot the start.
1. It deols olmest exclusively with "Turkish social ontıhrop'ology"; that İsı, it moinly covers studies conducted in Turkey by Turkish social sci.ent,ists who have exomined social, economic, politicol, educationa!, and/or religious institutions and the sacioculturol values, norms, and roles which structure the relotjons oH participants ,in these instituti'Ons. In preparing the report. we h,o:ve been pa-rticulorly inteTested in the work bf s'ocral scientists who have resided in their reseercıh si1es for an extended period and have employed the oharacteristic anthropologic:al resea.rch techınique of participant observation. We have treated' ooy studies conforming to the above topical and reseorch criteria os "social anthropologieal" studies, even thtlUg,h their authors moy deseribe themselves by other lobels, such os sociclogists or rurol sociolqgists.

Anahtar Kelimeler

DEVELOPMENT, SOCIAL, ANTHROPOLOGY

Kaynakça

• ABADAN. NERMiN. 1964. Batı Almanya'daki Türk işçileri ve sarunları (Turkısh workers in West Germany and their problemsı. Ankara : Devlet Planlama Teşkila11 Yayını [WE] - .
• ACıPAYAMLI. ORHAN. 1961. Türkiye'de doğu,mla ilgili adet ve inanmalann etnoloilk etüdü (An ethnologic study of customs and beliefs associated with birth in Turkey). Atatürk Üniversitesi Yaymları 15. j' - __.. 1962. Anadoluda nazarla ilgili bazı adet ve inonmafar (Some customs and beliefs associated with the evil eye in Anaıtolia). Ankora Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi ,Dergisi 20 : 1-42. --- . 1963. Türkiye'de yoğmur duası (The roin prayer in Turkey). Ankara Onlversilesi Dil ve' Tarih-Coğrafya Faküıtesi Dergisi 21 : 1·40.
• AHMAD, FEROZ. 1969. T,he Young Turks. Oxfortl : Clarendon Press. ARI. OGUZ. 1972. izmir'de kllle haberiaşması (Mass communicatiol) in izmirJ. Ses. yal Bilimler Demeğ.! Yayırıları A-2. .
• BARTLETI, F. C. 1923. PsychOlogy and prlm/tive culture.· Cambridge :. Cambridge University Press. . 1946. Psychologicaı. methods for the study of "hard" and "son" features of culture. Africa 16 : 145-55. BAŞGÖZ, iLHAN. 1968. Türk halk edebiyatı (Turkish folk Iiterature). istonbul : Ararot Yayınevi. [WE]
• BATES, DANIEL G. 1973. Nomands and formers: A study af the Yörük of southeastern Turkey. University of Michigan Museum of Anthropology Papers 52.
• BAYRi;" MEHMET HALiT. 1939. Halk adetleri ve inanmalan (Folk practices and beliefsı. Eminönü Halkevi Neşriyotı ·11. --- . 1947. istanbul falklaru. istanbul: Türkiye Basımevi.
• BEELEY. BRiAN W..1969. Rural Turkey: A blbliographic introduction. Ankara: Hacettepe University Publico1ions. BENEDICT, PETER. 1974. Ula : An Anatoılan tawn. Leiden : Brill.
• B'ERKES. NiYAZi. 1936. Sociology in Turkey. Americon Journal of 50ciology 42 : 238-46. --- . 1938-40. Birleşik Ameriko Devletlerinde sosyoloji (Sociology in the United Stotes). Olkü 11-14. --- . 1942. Bazı Ankara köyleri üzerinde bir araştırma (Research on some Ankara villagesJ. Dil ve Tarih-CoğrafYa Fakültesi'Felsefe Enstitüsü Neşriyatı Sosyoloji Serisi 2. .
• --- . 1964. The development of secularism in Turkey. Montreal : McGriIJ Uni· versity Press. BEŞiKCL. iSMAiL. 1969. Do~uda değişim ve yapısal sorunlar (Cueslioos concerning change and socia'l structure in the East). Ankara : Doğan Yayınevi.
• BONNAFOUS. MAX: 1928. Le cuicide <'ı Stamboul : ~tude sıatislique et alJssi d'inıerpretatiorı sociologiQue. R8vue Turque d'Anlhropologle 5 : 22-40. BORAN, BEHicE SADıK.
• 1945. Taplumsal yapı araştırmalan (Studies of socIal &tructure). Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-CaOrafya FakültElsi Enstitüsü Sosyo· loii Serisi 3. BORATAV, PERTEV NAiLi.
• 1975. Türklsehe Volksersahlungenund die ErzahleJ'kunst. Taipei : Orient CuJtu raL Service. [WE]
• DAVISON, RODERIC H. 1963. Reform In the Oltoman Emplre 1856-1876. Prlncelon : Princeton University Press.
• DEMiRKAN, SALAHADDiN. 1941 a. Küçük Cekmece köyü (Kücük Cekmece viIIage). Islanbul : Kül·tür Basımevi. --- . 1941 b. Celoliye Köyü (Celaliye viIIage). istanbul:
• Bur.haneddin Basımevi. DE PLANHAL, XAVIER. 1958. De la plalne Pamphyllenne ou.x Laes Pisidens ı No· madisme et vle paysanne, Paris: Adrien-Maisonneuve (Blbliotheque Archeo10giQue i et Historique de l'lnstitut Froncais de'Archeologie d'lstanbul).
• DUMEZIL, GEORGE. 1928. Une survivance du Manicheisme dans le folklore siberien. Revue Turque d'Anthropologle 5 : 15-21.
• EMiN, AHMET. 1931. "Gökalp, Ziya" in Encyelopaedia of the Soclol Sclences, vol. 6, pp. 687-BS. ---. 1932. "Kornal Mahmad Namuk," In Encyclopoedlo of the Saclol ScIences, vol. 7. pp. 535-36. EMiROGLU, VEDiA.1972. Edllli köyünün (A!tçokoco) kültür değişmesI bakımından incelenmesi (A study Of culture change In EdiiII village[ Akcokoca]). Ankara : Varol Matbaası.
• ERDENTUG. NERMiN. 1956. Hal köyü,'nün etnolollk tetkiki (An ethnologlcal study of Hal viIIage). Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları 1Q9. --~--. 1959. Sün. köyü'nün etnotojlk tetkikl (An ethnotogical study of SOn villoge). Ankara Üniversitesi Djl ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları 132. ---. 1969. Cultaral chang~ In Turkısh tradlt40nal soclety. Vienna : International Committee on Urgen.t Anthropologicol and Ethnolagical Researcb. [NE] -~~ , 1972 a. "Türkiye, Pakistan ve iranköykır toplumıraının karşılaştırmalı etnoloiik incelem'esi (A comparative ethnologlcal study of rural society in Turkey. Pakistan, and Ira.n):' in Türkıiye Türk toplumlarındo kültürel anthropolol.lk (ethnolollk) 'ıncelemeler (Cuıturoı arı1thropologicol (ethnological) stud,ies of Turkish societies). Ankara Üniversitesi Eğilim Fakültesi Yayınları 29. .....;..-- . 1926 b. "Türk ve Japon küıtürleri arasında bazı benzerlikler (Same similorities between Turkish and Japanese culture')," in Türkıye Türk toplumlonnda küııürel a'ltropolollk (ethnololik) Incelemeler (Culıural anthrop.ological (etnoloiik) studies of Turkish societies). Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları 29. . --~. 1972 a. The basic poinls ıo be taken into consideration in the ef·forts to modernize..Annales de l'Universite d'Ankara 12. [NE] ---.~ 1975. Türk köylerinde Öğretmen-imom..ve muhtar .ılişkilerinın eğitim oÇIsından deoerlendlrllmesl (An evalualion' of teacher-IıTKım-headman relations from the sııandpoint of educatlon). Ankara Üniversitesi Eğilim Fakültesi D.ergisi 1 (1-4). [NE]
• ERMI. LAURA. 1971. 2d revised edition. IlIustrious immigr:ants. Chicago : Unlversity af Chicago Press. GENÇLER. AHMET. 1974. Diyarbakır ve çevresinde sosyalleştiriimiş soğlık hizmetlerini etkiliyen toplumsal ve kültürel faktörler, Unpublished doctorol disser. talian, Ankara University, Ankara, Turkey. ERAY, CEV,o.T. 1966. Şehirsel toplum kalkınması (Urban social development). Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fa'kültesl Dergisi 2'1. --- . 1967. Toplum kalkınması deneme çalışmaları Bunyan ömeğr (Test activities in cammunity development ; The Bunyan case). Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları 228-210.
• GÖKALP, ZiYA. 1959 (1911-23). Tur1tish nationalism and Weslem civlllzat!on : Se· lected essays. Trans/ated and edited by Niyazi Berkes. New York : Calumbio< University Press. ~-- . 1968 (1920) The principles of Turkism. Translated and annotated by Robent Devereux. Leiden': Bril!. HiçBILMEZ, ERDO~AN. 1972. Yenimahalle ve Kayadibl karşılaştımalı bir köy araştırması (A comparalive viIIage study of Yenimahalle and Kayadibi). Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları 327.
• GELENSOY, TUNCER. 1969. Prof. Dr. Mümtaz Turhan. Türk Kültürü 75 ; 244_ GÜNGÖR, KEMAL. 1940-41. Cenubi Anadolu Yörüklerinin etno-antropoloıık lelkiki (Ethna-anthrapolagical study of the South Ana1aHan Yuruks). Ankara : Ankoro Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları. GÜVENÇ, BOZKURT. 1971. "Etnolaj.ik ve sosyal (kültürel) antropalojik araştırma· lar (Ethnoiagical and social [cultural] anlhrapolagical research)." in Türkiye'de sosyal araştımaların gelişmesi The development af social research in Turkey). Hacet{epe Üniversitesi Yayınları 0-11 . . 1972. insan ve kültür: Antropolollye giriş (Mankind 000 culture: An introduction ta anthrapalogy). Ank.c:ıra : Sosyal Bilimler Derneği Yayınlarr.
• KONGAR, EMRE. 1972. izmir'de kentsel aile (Urban family in izmir). Türk Sosyal Bilimler Derneği Yayınları A-3. KOŞAY. HAMIT Z. 1944. Türkiye türk düğünleri iizerine mukayeseli malzeme (Camparotive materjais on Turkish weddings). Eski Eserler ve Müzeler Umum Müdürlüğü Yayınlarından 2(4).
• LEWiS. BERNARO. 19ô1. The emergence of modern Turkey. London: Oxfard Uni· versity Press.
• MAGNARELLA. PAUL J. 1970. From villager to tawnsman in Turkey. Mlddle East Journal 24 : 229-40. 1973. The reception af 8wiss fomily law in Turkey. Anthropaloglccl Quarterly 46 : 100-16.
• --- . 1974. Tradition and change In a Turkish lawn. Cambridge: Schenkman/ Wiley. MANSUR, FATMA. 1972. Bodrum, a lawn in the Aegeon. Leiden : Brnl. MARDIN, ŞERiF A.
• 1962. The genesis of young OUomon- thought. Princeton : Princetan University Press. . MORRISON, JOHN A. 1939. Alişar : A unit of land oecupcnce in the Konak Su Basin of central Analolla. Chicago: Univers;ıty of Chicago Libraries (private publication).
• OZANKAYA, IZER. 1971. Köyde toplumsal yapı ve siyasal kültür (Sociol struclure and palitical cultııre in the viIIage). Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fokültesl Yayınları 322.
• OGEL, BAHAEDDiN. 1962. islamiyetten önce Türk kültür tarihi (Pre-Islamic Türkish cu~ure). Ankara: Türk Torih Kurumu Basımevi. ÖRNEK, SEDAT VEyjS. 1966. Slv·as ve çevresinde hayatın çeşilli safhalariyle ,ilgili batıl inançların ve büyüsel işlemlerin etnolojik tetkikll (An ethnalogical study of superstilians ·and sorcary associoted with variaus slages of the life cycle In Sivas ~nd its envirans'). Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fokültesi Yayınlorı 174. --- . 1971 a. Anadolu folklorunda ölüm' (Dea~h in Anatolion folklore). Ankora ÜniverSitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınlan 218. --- . 1971 b. Etnololi sözlüğü (Ethnologic dictionory). Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fa kü!tesi Yayınlorı 200. .
• RAMSAUR, ERNEST E. 1957. The Young Turks : Prelude to the Revolution of 1908. Princeton : Princelon University Press.
• RATHBURN, CAROLE. 1972. The viIIage in the Turkish novel gnd short story, 1920 to '1955. The Hague : Moulon.
• SABAHADDIN, PRENS. 1965. Türkıye nasıl kurtarılabilir (How con Turkey be sa· ved?). istanbul : Elif.
• SARAN, NEPHAN. 1968. istanbul şehrinde polisle ılgıili olan onsekiz yaşından küçük çocukların sosyo-kültürel özellikleri hakkında bır araştırma (Reseorch on the socio-culturol charocteristics of chitdren under eighteen years of age with Istanbul police records). isternbuı Üniversitesi S.osyol Antropoloji ve Etnoloii Bölümü Yayını 1. ---. 1971. "i~anbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Antropcloii Bölümü araştırma faaliyeti (Social reseorch activities of the Social Anthropology Division of Istanbul University's Literature Foculty):' Türkiye'de sosyal oraştırmaların gelışmesı (The development af social research in Turkeyl. Hacettepe Üniversitesi Yayınları D-11.
• STIRLlNG, PAUL. 1965. Turkish viIIage. New Yark : Wiley. (IY]
• STONE, FRANK A. 1973. The rub of cultures in modern Turkey. Blooming1ton ! indiana University Press.
• ŞAHiNKAYA, REZAN. ,1966. Orta Anadolu köylerinde aıle strüktürü (Family structure incentral Anatolian viIIages). Anka ra Oniversitesi Ziraat Fakültesi Ya yınları 255.
• --- . 1970. Hatay bölgesinde köy ve şehirde aııe mutluluğu ve çocuk ölümü (Family hoppiness and child mortality in the villages and ci1ty of the Ha lay region). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları 425. ŞENYÜREK, MUZAFFER SÜLEYMAN. 1953. "Scuthwest Asia," in Intematlonal directory of anthropological instıitutlons. Edited by W.
• L. Thomas and A. M. Pikelis. New York : Wenner-Gren Foundation for Anıthrapological Reseorch. ŞEVKi, MEHMET ALI. 11;168. Osmonlı tarihinin sosval bilimle açıklanması ve öteki makalelerI (An explanation of Otloman histary through social science, and other articles). Translated into modern Turkish by Muzaffer Sencer. istanbul: Elif.
• SZYLlOWICZ, JOSEPH S. 1966. Polltical change in nıral Turkey. The Hague: Mauton. TEZCAN, MAHMUT. 1969. Türk sosyoloji bibliyografyası 1928·1968. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakmtesi Yayınları 6. --- . 1972. Kan gülme olayları sasyolojisi (The sacialogy af blood feud events). Ankara Üniversitesi. Eğitim Fakültesi Yayınları 24. TURHAN.
• MÜMTAZ. 1950. Analysis of the culturol changes.. Sosyoıciil Dergisi 6 : 57-68 ---- . 1951. Kültür değişmeleri: Sosyal psikoloji bakımından bir tetkik (Culture change: A socioı psychological investigatian). istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınlarından 479. ---. 1957. Köy tetkiklerinde kullanılacok metodlar hakkında bazı düşünceler (Same thoughts on viiiage research methods}. Sosyoloji Dergisi 12: 98· 103. TÜRKDOGAN, ORHAN. 1005. Erzurum ve cevres·j·nde sosyal araştınmalar (Social research in_ Erzurum and its environs). Ankara Üniversitesi Yayınları 40. · 1969. Toplum kalkınması (Community development). Atotürk Üniversitesi Yayınları 68. --- . 1970 a. Türkiye'de köy sosyolojılslnin lemel sorunla" (Basic questians' an rural sociology in Turkey). Atatürk Üniversitesi Yayınları 76. --- .,1970 b. Ziya Gökalp sosyolojlsinde bazı kavra~ların değerlendirilmesi (An evaluation of some concepts in Ziya Gökalp's sociology). Erzurum: Atatürk Üniversitesi ışletme Fakültesi Araştırmo Enstitüsü Yayınları. ---- . 1971. Malankanlar'ın toplumsal yapısı (The Malokans' social structure). Atatürk Üniversitesi Yayınları 137. · 1972. Doğu Anadolu'da sağlık-hastalık sisteminin toplumsol araştırması (A community health system study in East Anatolia). Atatürk Üniversitesi Yoyınları 161. · 1974 Yoksulluk kültürü (Culture of poverty). Atatürk Üniversitesi Yayınlan 336. Türkıiye'de sosyal araştırmaların gelişmesi (The development of social research in Turkey). 1971. Hacettepe Üniversitesi Yayınları D-n
• WEBSTER, DONALD E. 193'9. The Turkey of Atatürk. Philadelphia : American Academy of Political and Social Science.
• WEII<ER, WALTER F. 1969. Modern Turkish studies. Mlddle East Studies Assoelalion Bullelin 3(3) : 1-16. YASA, jBRAHiM. 1955. Hasanoğlon köyü'nün içtimai-iktisadi yapısı (The socio-econamic structure of Hasanoğlan viIIage). Ankara: Tür.kiye ve Orta Doğu Amme idaresi Enstitüsü. --- . 1957. Hasonoğlan : 50elo-economlc slrueture of o Turkish viIIage. Ankoro: Türkiye ve Onta Doğu Amme idaresi Enstitüsü. --- . 1959 a. -Köylerin sosyolojik bakımdan incelenmesinde bazı esasl,Or. An· kara Üniversitesi Siyasal Bilgiler
• Fakültesi Dergisi 14 (1). (tY] ---. 1959 b. örnekolay' araştırmalarında gözlem ve mülakat metodlarının önemi. Ankara Üniversitesi Siyasol Bilgiler Fakültesi Dergisi 15(2). [IY] --- . 1960. Sindel Köyü (Sindel viIIage). Ankara : Türkiye ve Orta Doğu Amme jdaresi Enstitüsü.