TÜRKİYE VE AVRUPA BİRLİĞİ ŞEKER SANAYİLERİNİN ETKİNLİK KARŞILAŞTIRMASI 1990-2005

Yıl 2008, Cilt: 22 Sayı: 2, 45 - 57, 27.11.2010

Emre Güneşer Bozdağ

Öz

AB’ye aday ülke olan, Türkiye’nin, Birliğe entegrasyon
sürecinde, şeker sanayisinin, Birliğin şeker sanayisiyle rekabet edebilecek
kapasitede olup, olmadığını belirlemek için bu çalışma yapılmıştır. Bu amaçla,
AB15 ve Türkiye şeker sanayilerinin üretim etkinlikleri ve toplam faktör
verimlilikleri analiz edilmiştir. 1990-2005 yılları arasındaki dönemde, AB15 ve
Türkiye şeker sanayilerinin fabrika üretim miktarları, günlük maksimum pancar
işletme kapasiteleri ve işgücü miktarları veri olarak ele alınmıştır. Bu verilerle,
önce, AB15 ve Türkiye şeker sanayileri üretim etkinlikleri, Veri Zarflama
Analizi (VZA) ile elde edilmiştir. Türkiye üretim etkinliği açısından en etkin
ülkeler arasında yer almıştır. Daha sonra, elde edilen etkinlikler, dinamik
anlamda Malmquist Endeksi’yle incelenerek Toplam Faktör
Verimlilikleri’ndeki değişimler (TFPC) hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Üretim Etkinliği, Veri Zarflama Analizi, Malmquist Endeksi

Kaynakça

• Banker, R.D., A.Charnes ve W.W.Cooper (1984), “Some Models for Estimating
• Technical and Scale Efficiencies in Data Envelopment Analysis” Management Science, 30(9), ss:1078-1092.
• Barten’s (1990-2006), Sugar Industry Statistics-Europe.
• Bastı, Eyup (2006) Kriz Teorileri Çerçevesinde 2001 Türkiye Finansal Krizi, SPK yay. no:191, Ankara.
• CEFS (Comité Europeén des Fabricants de Sucré) Statistiques: http://www.comitesucre.org/www/fr/stat/welcome.htm. Charnes, A., W.W.Cooper ve E.Rhodes (1978), “Measuring the Efficiency of
• Decision-Making Units”, European Journal of Operation Research, (6), ss:429-444. Färe, R., S.Grosskopf, M.Norris, ve Z.Zhang (1994) “Productivity Growth,
• Technical Progress, and Efficiency Change in Industrialized Countries” American Economic Review, 84(1), ss: 66-83. FAO (Food and Agricultural Organization) FAOSTAT Database: http://faostat.fao.org. IMF (Internetional Monetary Fund), World Economic Outlook Database: http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2006/02/data/weoselgr.aspx.
• Lovell, Smith (1993) “Production Frontiers and Productive Efficiency”, H.O.
• Fried, K. Lovell ve S. Schmidt (der.) The Measurement of Productive Efficiency, Oxford University Press, Oxford, ss: 3-64. Sahoo,B.P, K.J.Mohapatra ve M.L.Trivedi (1999) “A Comparative Application of Data Envelopment Analysis and Frontier Translog Production
• Function for Estimating Returns to Scale and Efficiencies”, International Journal of Systems Science, 30(4), ss:379-394. Thanassoulis, Emmanuel (2001) Introduction to the Theory of Data
• Envelopment Analysis, Kluwer Academic Publishers, Netherlands. TŞFAŞ (Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş – Türkşeker) (1990-2005) Faaliyet Raporları, Ankara.
• USDA (United States Department of Agriculture) (1995-2007)FAS, Country
• Barten’s Sugar Industry Statistics-Europe ve TŞFAŞ Faaliyet Raporları’ndan alınan verilerle hesaplanmıştır. ,000 ,944