TÜRKİYE'DE 2000 SONRASI UYGULANAN PARA POLİTİKASI STRATEJİLERİNİN MAKROEKONOMİK PERFORMANSLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2009, Cilt: 23 Sayı: 1, 345 - 362, 27.11.2010

Haydar Akyazı Aykut Ekinci

Öz

2000’li yıllara kadar enflasyonla mücadelede, genel olarak
parasal hedeflemeyi uygulayan Türkiye, sonraki sekiz sene içerisinde döviz
kuru hedeflemesi, 2001 krizini içeren geçiş dönemi, örtük ve açık enflasyon
hedeflemesi olmak üzere dört ayrı dönem geçirmiştir. 2000’li yıllardan sonra
yaşanan bu hızlı değişim süreci, Türkiye’yi para teori ve politikası bakımından
tam bir deney alanı haline getirmiştir. Çalışma, sekiz yıl içerisinde yaşanan bu
dört ayrı dönemin makroekonomik performanslarını değerlendirmektedir.
Çalışmadan elde edilen bulgular, 2004 yılının Türkiye’de enflasyon ataleti,
beklentiler ve kredibilite anlamında önemli bir kırılma yılı olduğunu ortaya
koymaktadır. Ayrıca, çalışma 2004 yılı sonrası dönemde enflasyon ve üretim
değişkenliğinin en az olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye Ekonomisi, Parasal Hedefleme, Döviz Kuru Hedeflemesi, Enflasyon Hedeflemesi

Kaynakça

• Agenor, Pierre-Richard ve Mark, P. T. (1993), “Analysing Credibility in HighInflation Countries: A New Approach”, The Economic Journal, Vol. 103, No. 417, pp.329-36, March.
• Akyazı, H. ve Artan, S. (2004), “Türkiye’de Enflasyon-Enflasyon Belirsizliği Đlişkisi ve Enflasyon Hedeflemesinin Enflasyon Belirsizliğini Azaltmadaki Rolü”, Türkiye Bankacılar Birliği Bankacılar Dergisi, Sayı:48, s.3–17.
• Andrews, D. W. K. ve Chen, Hong-Yuan (1994), “Approximately MedianUnbiased Estimation of Autoregressive Models. Journal of Business and Economic Statistics”, Vol. 12, No. 2, pp. 187-204, April.
• Ball, L. P. (1992), “Why High Inflation Raise Inflation Uncertainty?”, Journal of Monetary Economics, Vol. 29, Issue 3, pp. 371–388.
• Cukierman, A. ve Meltzer, A. (1986), “A Theory of Ambiguity, Credibility and Inflation Under Discretion and Asymmetric Inflation”, Econometrica, Vol. 54, Issue 5, pp. 1099–1128
• Debelle, G. (1999), “Inflation Targeting and Output Stabilisation”, Reserve Bank of Australia Research Discussion Paper, No. 1999–08.
• Devereux, M. (1989), “A Positive Theory of Inflation and Inflation Variance”, Economic Inquiry, Vol. 27, No. 1, pp. 105-116.
• Dodge, D. (2002), “Inflation Targeting in Canada: Experience and Lessons”, North American Journal of Economics and Finance, Volume 13, Number 2, pp. 113-124.
• Friedman, M. (1977), “Nobel Lecture: Inflation and Unemployment”, Journal of Political Economy, Vol. 85, No. 3, pp. 451-472.
• Hodrick R. J ve Prescott E.C. (1997), “Postwar United States Business Cycles: An Empirical Investigation”, Journal of Money, Credit and Banking, Vol. 29, No. 1, 1-16.
• Montagnoli A. ve Napolitano O. (2003), “Inflation Persistence and Credibility in Turkey during the Nineties”, Applied Economic Letters, Vol. 10, No.10, pp. 647-650.
• Nas, T. F. ve Perry, M. J. (2000), “Inflation, Inflation Uncertainty and Monetary Policy in Turkey:1960-1988”, Contemporary Economic Policy, Vol. 18, No. 2, pp. 170-180.
• Neyaptı, B. (2000), “Inflation and Inflation Uncertanity in Turkey: Evidence from the Past Two Decades”, http://www.bilkent.edu.tr/~neyapti/ shortstudies/012000.pdf.
• Pétursson, T. (2004), “The Effects of Inflation Targeting on Macroeconomic Performance”, Working Paper, Central Bank of Iceland, No.23.
• Serdengeçti, S. (2004), “Düşen Enflasyon”, Ankara, 29 Eylül, http://www. tcmb.gov.tr/yeni/ duyuru/2004/sunum29092004.php.
• Serdengeçti, S. (2006), “Enflasyon Targeting: Performance and Challenges”, speech in Istanbul,19 January,http://www.tcmb.gov.tr/yeni/duyuru/2006/IT_sunum_ing.pdf. Telatar, F. (2003), “Türkiye’de Enflasyon, Enflasyon Belirsizliği ve Siyasi Belirsizlik Arasındaki Nedensellik Đlişkileri”, Đktisat, Đşletme ve Finans, Sayı 203, ss. 42-51.
• TCMB (1999), 2000 Yılı Enflasyonu Düşürme Programı: Kur ve Para Politikası Uygulaması, 9 Aralık.
• TCMB (2001a), 2001 Yılı Para Politikası Raporu, 15 Mayıs.
• TCMB (2001b), 2001 Yılı Para Politikası Hedefler ve Uygulama, Temmuz.
• TCMB (2002), 2002 Yılında Para ve Kur Politikası ve Muhtemel Gelişmeler, Basın Duyurusu, 2 Ocak.
• TCMB (2003), 2003 Yılı Para ve Kur Politikası Genel Çerçevesi. Basın Duyurusu, 3 Ocak.
• TCMB (2004a), 2004 Yılı Para ve Kur Politikası Genel Çerçevesi. Basın Duyurusu, 2 Ocak.
• TCMB (2004b), 2005 Yılında Para ve Kur Politikası, 20 Aralık.
• TCMB (2005), Enflasyon Hedeflemesi Rejiminin Genel Çerçevesi ve 2006 Yılında Para ve Kur Politikası, 5 Aralık.
• TCMB (2006), 2007 Yılında Para ve Kur Politikası, 13 Aralık