TÜKETİCİLERİN PERAKENDE MARKET ZİNCİRLERİNE YÖNELİK YAPMIŞ OLDUKLARI SATIN ALMA SIKLIKLARINA GÖRE BÖLÜMLENDİRİLMESİ

Yıl 2010, Cilt: 24 Sayı: 2, 73 - 99, 06.07.2011

Ahmet Şekerkaya Emrah Cengiz

Öz

Sanayi devriminden günümüze işletmecilik hayatında yaşanan baş
döndürücü gelişim ve değişimin sonuçlarından bir tanesi de üretici ile tüketici
arasında değişimin odak noktasının üretim noktasından tüketiciye daha yakın
olan perakendeci noktasında kaymasıdır. Tüketicilere doğrudan hizmet vererek
istek ve ihtiyaçları tatmin noktasında gücü ele geçiren perakende noktaları kendi
markalarıyla global markalara karşı rekabete etmeye başlamışlardır.
Yıllar içinde, yaşanan bu hızlı gelişime paralel olarak sektörde irili
ufaklı, yerel, ulusal ve global ölçekli perakende zincirleri tüketiciye hizmet
vermeye başlamıştır. Kendi aralarında şiddetli bir rekabet ve pazar genişletme
mücadelesi veren perakende zincirleri sahip oldukları farklı özelliklerle
tüketicileri etkilemeye çalışmaktadır.
Bu çalışma kapsamında tüketicilerin perakende zincirlerini tercih
sebeplerine göre kümelenmesi ve tüketici demografikleri ile seçim kararları
arasındaki ilişkinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu çerçevede İstanbul ili
sınırları içerisinde sürekli olarak ikamet eden tüketicilerden; ilgili zincir
marketlerde kendi ve/veya ailesinin ihtiyaçları için alışveriş yapanların, her bir
market zincirine yönelik satın alma sıklıkları da incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Perakendecilik, Bölümlendirme, Kümeleme Analizi

Kaynakça

• “Divide and Conquer: Food Retailers Play thevGame of Segmentation”, Chain Store Age Executive, Vol. 63 No. 1, January 1987, pp.26, 28.
• AMPD (2009), (Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Derneği), http://www.ampd.org.
• Arnold, S.J., Oum, T.H., and Tigert D.J., (1983), “Determinant Attributes in Retail Patronage: Seasonal, Temporal, Regional, and International Comparisons”, Journal of Marketing Research,Vol. XX No. 2, May, pp. 149-57.
• Bakewell C., Mitchell V. (2004), Int. Rev. of Retail, Distribution and Consumer Research, Vol. 14, No. 2, 223–240, April.
• Bizim Menkul Değerler (2009) “Bim Birleşik Mağazalar A.Ş Raporu”, http://www.bim.com.tr.
• Celil Koparal (1988), Zincirleme Mağazaların Organizasyon Yapıları ve Beymen Mağazalarındaki İnceleme, Anadolu Üniversitesi Yayınları, No: 268, Eskişehir.
• Chetthamrongchai, P. and Davies, G. (2000) ‘Segmenting the market for food shoppers using attitudes to shopping and to time’, British Food Journal, 102(2): 81–101.
• Deloitte (2009), http://www.deloitte.com/dtt/cda/doc/content/Turkey-en_cb_ Globalpowersofretailing2008 _ 310108.pdf.
• Dibb, S. and Simkin, L. (1991), “Targeting, Segments and Positioning”, International Journal of Retail & Distribution Management, Vol. 19 No. 3, pp. 4-10.
• Gautschi, D.A. (1981), “Specification of Patronage Models for Retail Center Choice”, Journal of Marketing Research, Vol. 18 No. 2, May, pp. 162-74.
• Gensch, D.H. (1985), “Empirically Testing a Disaggregate Choice Model for Segments”,Journal of Marketing Research, Vol. 22 No. 4, November, pp.462-7.
• Hamill, J. and Crosbie, J. (1990), “British Retail Acquisitions in the US”, International Journal of Retail & Distribution Management, Vol. 18 No. 5, pp. 15-20.
• Hortman, S.M., Allaway, A.W., Mason, B. And Rasp, J. (1990), “Multisegment Analysis of Supermarket Patronage”, Journal of Business Research, Vol. 21 No. 3, pp. 209-23.
• Hsu, Jane Lu and Chang, Wei-Hsien (2002), Market segmentation of fresh meat shoppers in Taiwan , Int. Rev. of Retail, Distribution and Consumer Research 12:4 October 423–436.
• Jones, Fred M, Retail Merchandising, Second Printing, Richard D. Irwin, Inc. Homewood Illinois, 1959, pp.8-11’den aktaran Aydın, Kenan (2005), Perakende Yönetiminin Temelleri, Nobel Yayın Dağıtım, İstanbul.
• King Charles W., Tigert, Douglas J., Ring Lawrence J. (1975), Comtemporary Fashion Theory and Retail Shopping Behavior: A Segmentation Analysis, in “Marketing in Turbulant Times, American Marketing Association Combined Proceedings Series, No: 37, 422-428.
• King Charles W., Ring Lawrence J. (1980), “Market Positioning Across Retail Fashion Institution: AComporative Analyses of Store Types”, Journal Of Retailing, 56 (Spring), pp.37-57.
• Levy, Michael, Weitz, Barton A.,Retailing Management 5th Edition, McGraw Hill Co., New York, 2004.
• Lewis, G., “Strategic Management Concepts in US Food Retailing and Wholesaling”, International Journal of Retail & Distribution Management, Vol. 19 No. 6, 1991, pp. 21-6.
• Ömer Baybars Tek, Fatma Demirci Orel, Perakende Pazarlama Yönetimi, 3. Baskı, Birleşik Marbaacılık, İzmir, Ekim 2008.
• Ring Lawrence J. (1979), “Retailing Positioning A Multiple Discriminant Analysis, Approach”, Journal Of Retailing, 56 (Spring), pp.25-36.
• Segal, Madhav N., Ralph W. Giacobbe, (1994), Market Segmentation and Cpompetitive Analysis of Supermarket Retailing, International Journal of Retail and Disribution management, Vol.22, No.1, 38-48.
• Sheth, J.N., “Emerging Trends for the Retailing Industry”, Journal of Retailing, Vol. 59 No. 3, Autumn, 1983, pp. 6-16.
• Steenkamp, J.E.M. and Wedel, M.,“Segmenting Retail Markets on Store Image Using a Consumer-based Methodology”, Journal of Retailing, Vol. 67 No. 3, Autumn 1991, pp. 300-20.
• TUİK, 2006 Hanehalkı Tüketim Harcaması Sonuçları, Sayı:152 18 Eylül 2007.
• Valentino, C., “Grocery Marketing: In a Fragmented Market, Grocers Cover the Niches”, Advertising Age, Vol. 58 No. 19, 4 May 1987, pp. 8-12, 15.
• Uusitalo, O. (2001) ‘Consumer perceptions of grocery retail formats and brands’, International Journal of Retail & Distribution Management, 29(5): 214–25.
• Van Auken, S. and Lonial, S.C., “Multidimensional Scaling and Retail Positioning: An Appraisal”, International Journal of Retail & Distribution Management, Vol. 19 No. 3, 1991, pp. 11-18.
• Vastline, W.J., “The Convenience Store Industry in the 1990s and Beyond”, International Journal of Retail & Distribution Management, Vol. 19 No. 6, 1991, pp. 27-31.