İŞYERİNDE PSİKOLOJİK ŞİDDETVE İŞ TATMİNİ İLİŞKİSİ
Yıl 2010,
Cilt: 24 Sayı: 3, 139 - 161, 06.07.2011
Fatih Karcıoğlu
Sevil Akbaş
Öz
Bu çalışma İşyerinde psikolojik şiddet ile iş tatmini arasındaki
ilişkinin varlığını sorgulamak amacı ile yapılmıştır. Konunun özellikle son
yıllarda artan önemi dikkate alınarak çalışmada psikolojik şiddet, iş tatmini ve
bunlar arasındaki ilişki açıklanmış ve buna ek olarak Erzurum ili içindeki
hastanelerde görev yapan sağlık çalışanları üzerinde uygulamalı bir araştırma
yapılmıştır.
Erzurum ili içerisindeki hastanelerden, iki üniversite, bir kamu ve bir
özel hastane olmak üzere dört hastanede görev yapan 395 sağlık çalışanına
ulaşılarak psikolojik şiddet ve iş tatmini üzerine bir anket çalışması yapılmıştır.
Alınan veriler SPSS 13.00 programında çözümlenmiş ve elde edilen bulgular
yorumlanmıştır. Bu çalışmanın sonucunda psikolojik şiddet ve iş tatmini
arasında olumsuz yönde bir ilişkinin varlığı ortaya konmuştur.
Kaynakça
- Akıncı, Zeki; (2002), Turizm Sektöründe İşgörenin İş tatminini Etkileyen Faktörler-Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Bir uygulama, Akdeniz İİBF Dergisi (4)
- Aktan, Can; (2008) Neo-Klasik Yönetim Teorilerinde İnsan Boyutu, http://www.canaktan.org/yonetim/insan-yonetim/neo-klasik.htm (10.08.2008)
- Aytaç, Serpil; (2008) Örgütsel Davranış Açısından Kişliğin Önemi, http://www.isgucdergi.org/-index.php?p-=arcview&ex- =96&inc=arc&cilt=3&sayi=1&year= (17.03.2008)
- Baltaş, Acar;( 2007) İşyerinde Yıldırma (Mobbing), http://www.Mobbingturkiye.com, (25.06.2007)
- Barrios, Lisa C.; Sleet, David A.; (2004) International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences,
- Bingöl, Dursun; (1997) Personel Yönetimi, Beta Yayıncılık, 3. Baskı, İstanbul,
- Carnero, M. Angeles and Martinez, Blanca; (2007) Economic and Health Consequences of the Initial Stage of Mobbing: the Spanish Case, http://www.webmeets.com/files/papers/SAE/2005/104/CM05_june05.p df (20.07.2007)
- Çobanoğlu, Şaban; (2005) Mobbing, İşyerinde Duygusal Saldırı ve Mücadele Yöntemleri, Timaş Yayınları, İstanbul,
- Davenport, Noa, / Schwartz, Ruth Distler, / Elliott, Gail Pursell, (2003) Mobbing, İşyerinde Duygusal Taciz, (Çev.: Osman Cem Önertoy); Sistem Yayıncılık
- Dilaver Tengilimoğlu; (2008) Hizmet İşletmelerinde Liderlik Davranışları İle İş Doyumu Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, http://www.ttefdergi.gazi.edu.tr/makaleler/2005/Sayi1/23-48.pdf (26.05.2008)
- Einarsen, Stale; (2000) Harassment and Bullying at Work, A Review of the Scandinavian Approach. Aggression and Violent Behavior, , Volume. 5, Issue. 4,
- Einersan, Stale M, Berge, Stig. and Anders, Skogstad; (1998) Bullying, Burnout and Well-Being Among Assistant Nurses. J. Occup Health Safety, , 6 (14), s,563,
- Erdem, Ali Rıza; (1997) İçerik Kuramları ve Eğitim Yönetimine Katkıları; PAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, , sayı 3, s. 74
- Field, Tim; (2008) Bullying in a Public Sector Organisation Being Privatised, http://www.bullyonline.org/personal.htm (08.10.2008)
- Havva Tel; (2002) Gizli Sağlık Sorunu Ev İçi Şiddet ve Hemşirelik Yaklaşımları, Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 6 (2)
- Hırıgoyen, Marie-France 2000 Manevi Taciz (Günümüzde sapkın şiddet ), (Çeviren: Heval Bucak); Güncel Yayıncılık.
- Jelic, Zeljka Josipovic-, Stoini, Eugenio and Bunikic, Sandra Celic-; (2005) The Effect of Mobbing on Medical Staff Performance, Acta Clin Croat ,vol.44 num.4 pp. 347-352 December, Zagreb
- Kılıç, İbrahim ve Ural Ayhan; (2004) Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi SPSS 12.0 for Windows Detay Yayıncılık, Ankara.
- Koçel, Tamer; (2001) İşletme Yöneticiliği - Yönetim ve Organizasyon, Organizasyonlarda Davranış Klasik, Modern, Çağdaş Yaklaşımlar, Beta Yayınları, İstanbul, ,8.Baskı, s.469-470
- Leymann, Heinz; (2007) MOBBİNG – its Course Over Time- The MOBBİNG Encyclopedia,http://www.leymann.se/English/-1220E.HTM (20.06.2007)
- Locke, E.; (1976) A; The nature and causes of job satisfaction. In M. D. Dunnette (Ed.), Handbook of Industrial and Organizational Psychology (pp. 1297-1349). Chicago, IL: Rand McNally.
- Lynn, Judith; Fisher Blando; (2008) Workplace Bullying- Aggressive Behavior and Its Effect on Job Satisfaction and Productıvıty,University Of Phoenix
- Türk M. Sezai; (2007) Örgüt Kültürü ve İş Tatmini, Gazi Kitapevi, Ankara.
- Maria Isabel S. Guerrero; (2007) The Development of Moral Harrasment (or Mobbing) Law in Sweden and France as a Stop Towards EU Legislation, http://www.bc.edu/schools/law/lawreviews/metaelements/journals/bcicl r/27_2/10_-TXT.htm (18.07.2007)
- Nurka Pranjic, ljiljana M.Bilic, Azijada Beganlic, Jadranka Mustajbegovic; (2008) Mobbing, Stres and Work Ability Index among Physicians in Bosnia and Herzegovina:Survey Study http://www.cmj.hr/ 2006/47/5/17042067.htm (28.08.2008)
- Oxford Advanced Learner’s Dictionary, s. 819
- Özdemir, Fatih; (2006) Örgütsel İklimin İş Tatmin Düzeyine Etkisi - Tekstil Sektöründe Bir Araştırma, ÇÜSBE, Yayımlanmış Doktora Tezi, Adana.
- Özdemir, Muhsin; Açıkgöz, Betül; (2007) Mobbinge Maruz Kalanların Tepki Seviyelerinin Ölçümü, 15. Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Sakarya Üniversitesi İİBF.
- Özkalp, Enver ve Kırel, Çiğdem; (2005) Örgütsel Davranış, Anandolu Üniversitesi yayınları, Eskişehir,
- Quıne, Lyn ; (2003) Cambridge Quarterly of Healthcare Ethics, Volume 12, Issue 01, January 2003, pp 91-101 Published Online by Cambridge University Press.
- Schultz, Duane P. ve Schultz, Sydney Ellen; (1990) Psychology and Industry Today: An Introduction to Industrial and Organizational Psychology Macmillan.
- Steinman, Susan; (2008) Workplace Violence in the Health Sector,Country Case Study,South africa http://www.icn.ch/SewWorkplace/ WPV_HS_SouthAfrica.pdf (22.11. 2008).
- Sun, H.Özlem; (2002)İş Doyumu üzerine Bir Araştırma, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Banknot Matbaası Genel Müdürlüğü, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Ankara,
- Tınaz, Pınar; (2006)İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing), Beta yayınları, İstanbul,
- Toker, Boran; (2007)Demografik Değişkenlerin İş Tatminine Etkileri - İzmir’deki Beş ve Dört Yıldızlı Otellere Yönelik Bir Uygulama, Doğuş Üniversitesi Dergisi,8-1.
- Vaananen, Maarit Vartia; (2003)Workplaces Bullying-A Study on the Work Environment, Well- Being and Health, University of Helsinki.
- Velipaşalar, Simge; (2008)İstanbul Üniversitesi İşletme fakültesi, http://www.ikademi.com/orgutsel-davranis/1602-motivasyon-kavrami- ve-motivasyon-teorileri.html (28.02.2008)
- Yıldırım, Tülin; ()Türkiye’de Mobbing Davaları, http://www.sendika.o rg/yazi.php?yazi_no=8405 (12.04.2008)
- Zapf, Dieter; (1999)Organizational, Work Group Related and Personal Causes of Mobbing / Bullying at Work, International Journal of Manpower.
- http://ftp.who.int/gb/archive/pdf_files/EB105/eeid4.pdf (14.10.2008)
- http://www.akademikdestek.net/modules.php?name=News&file=print&sid=43 (10.02.2008)
- http://www.gercegecagrimerkezi.org/index.php?option=com_content&task=vie w&id=82&Itemid=30 (16.04.2008)
- http://www.jfo.org.uk/info/comparisons/bullying.htm (22.09.2008)
- http://www.kariyerinfo.com/content.asp?T=57&S=62&I=88&TID=2393 (12.10.2008)
- http://www.lhc.org.uk/members/pubs/factsht/64fact.htm (15.08.2008)
- http://www.ncbi.nlm.nih.gov/-pubmed/17296115 Mobbing: Its Relationships with Organizational Culture and Personal Outcomes (15.08.2008)
- http://www.ozyazilim.com/ozgur/marmara/organizasyon/motivasyon_isguven.h tm (12.03.2008)
- http://www.thefreelibrary.com/Individual+and+organizational+consequences+o f+mobbing+in+the...-a0172010699 Individu-al and Organizational Consequences of Mobbing in the Workplace: Case of Banking Sector inTurkey (a survey) (05.08.2008)
- http://www.turizmgazetesi.com/articles/article.aspx?id=37357 (12.09.2008)
- http://www.anadoluarastirma.com/?p=111 (11.12.2008)
- http://www.istatistikmerkezi.com/yazar,istatistik-merkezi,4.html (11.12.2008)
- http://tr.wikipedia.org/wiki/Varyans_analizi (11.12.2008)
- http://sozluk.sourtimes.org/show.asp?t=nonparametric+post+hoc (11.12.2008)
Yıl 2010,
Cilt: 24 Sayı: 3, 139 - 161, 06.07.2011
Fatih Karcıoğlu
Sevil Akbaş
Kaynakça
- Akıncı, Zeki; (2002), Turizm Sektöründe İşgörenin İş tatminini Etkileyen Faktörler-Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Bir uygulama, Akdeniz İİBF Dergisi (4)
- Aktan, Can; (2008) Neo-Klasik Yönetim Teorilerinde İnsan Boyutu, http://www.canaktan.org/yonetim/insan-yonetim/neo-klasik.htm (10.08.2008)
- Aytaç, Serpil; (2008) Örgütsel Davranış Açısından Kişliğin Önemi, http://www.isgucdergi.org/-index.php?p-=arcview&ex- =96&inc=arc&cilt=3&sayi=1&year= (17.03.2008)
- Baltaş, Acar;( 2007) İşyerinde Yıldırma (Mobbing), http://www.Mobbingturkiye.com, (25.06.2007)
- Barrios, Lisa C.; Sleet, David A.; (2004) International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences,
- Bingöl, Dursun; (1997) Personel Yönetimi, Beta Yayıncılık, 3. Baskı, İstanbul,
- Carnero, M. Angeles and Martinez, Blanca; (2007) Economic and Health Consequences of the Initial Stage of Mobbing: the Spanish Case, http://www.webmeets.com/files/papers/SAE/2005/104/CM05_june05.p df (20.07.2007)
- Çobanoğlu, Şaban; (2005) Mobbing, İşyerinde Duygusal Saldırı ve Mücadele Yöntemleri, Timaş Yayınları, İstanbul,
- Davenport, Noa, / Schwartz, Ruth Distler, / Elliott, Gail Pursell, (2003) Mobbing, İşyerinde Duygusal Taciz, (Çev.: Osman Cem Önertoy); Sistem Yayıncılık
- Dilaver Tengilimoğlu; (2008) Hizmet İşletmelerinde Liderlik Davranışları İle İş Doyumu Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, http://www.ttefdergi.gazi.edu.tr/makaleler/2005/Sayi1/23-48.pdf (26.05.2008)
- Einarsen, Stale; (2000) Harassment and Bullying at Work, A Review of the Scandinavian Approach. Aggression and Violent Behavior, , Volume. 5, Issue. 4,
- Einersan, Stale M, Berge, Stig. and Anders, Skogstad; (1998) Bullying, Burnout and Well-Being Among Assistant Nurses. J. Occup Health Safety, , 6 (14), s,563,
- Erdem, Ali Rıza; (1997) İçerik Kuramları ve Eğitim Yönetimine Katkıları; PAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, , sayı 3, s. 74
- Field, Tim; (2008) Bullying in a Public Sector Organisation Being Privatised, http://www.bullyonline.org/personal.htm (08.10.2008)
- Havva Tel; (2002) Gizli Sağlık Sorunu Ev İçi Şiddet ve Hemşirelik Yaklaşımları, Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 6 (2)
- Hırıgoyen, Marie-France 2000 Manevi Taciz (Günümüzde sapkın şiddet ), (Çeviren: Heval Bucak); Güncel Yayıncılık.
- Jelic, Zeljka Josipovic-, Stoini, Eugenio and Bunikic, Sandra Celic-; (2005) The Effect of Mobbing on Medical Staff Performance, Acta Clin Croat ,vol.44 num.4 pp. 347-352 December, Zagreb
- Kılıç, İbrahim ve Ural Ayhan; (2004) Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi SPSS 12.0 for Windows Detay Yayıncılık, Ankara.
- Koçel, Tamer; (2001) İşletme Yöneticiliği - Yönetim ve Organizasyon, Organizasyonlarda Davranış Klasik, Modern, Çağdaş Yaklaşımlar, Beta Yayınları, İstanbul, ,8.Baskı, s.469-470
- Leymann, Heinz; (2007) MOBBİNG – its Course Over Time- The MOBBİNG Encyclopedia,http://www.leymann.se/English/-1220E.HTM (20.06.2007)
- Locke, E.; (1976) A; The nature and causes of job satisfaction. In M. D. Dunnette (Ed.), Handbook of Industrial and Organizational Psychology (pp. 1297-1349). Chicago, IL: Rand McNally.
- Lynn, Judith; Fisher Blando; (2008) Workplace Bullying- Aggressive Behavior and Its Effect on Job Satisfaction and Productıvıty,University Of Phoenix
- Türk M. Sezai; (2007) Örgüt Kültürü ve İş Tatmini, Gazi Kitapevi, Ankara.
- Maria Isabel S. Guerrero; (2007) The Development of Moral Harrasment (or Mobbing) Law in Sweden and France as a Stop Towards EU Legislation, http://www.bc.edu/schools/law/lawreviews/metaelements/journals/bcicl r/27_2/10_-TXT.htm (18.07.2007)
- Nurka Pranjic, ljiljana M.Bilic, Azijada Beganlic, Jadranka Mustajbegovic; (2008) Mobbing, Stres and Work Ability Index among Physicians in Bosnia and Herzegovina:Survey Study http://www.cmj.hr/ 2006/47/5/17042067.htm (28.08.2008)
- Oxford Advanced Learner’s Dictionary, s. 819
- Özdemir, Fatih; (2006) Örgütsel İklimin İş Tatmin Düzeyine Etkisi - Tekstil Sektöründe Bir Araştırma, ÇÜSBE, Yayımlanmış Doktora Tezi, Adana.
- Özdemir, Muhsin; Açıkgöz, Betül; (2007) Mobbinge Maruz Kalanların Tepki Seviyelerinin Ölçümü, 15. Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Sakarya Üniversitesi İİBF.
- Özkalp, Enver ve Kırel, Çiğdem; (2005) Örgütsel Davranış, Anandolu Üniversitesi yayınları, Eskişehir,
- Quıne, Lyn ; (2003) Cambridge Quarterly of Healthcare Ethics, Volume 12, Issue 01, January 2003, pp 91-101 Published Online by Cambridge University Press.
- Schultz, Duane P. ve Schultz, Sydney Ellen; (1990) Psychology and Industry Today: An Introduction to Industrial and Organizational Psychology Macmillan.
- Steinman, Susan; (2008) Workplace Violence in the Health Sector,Country Case Study,South africa http://www.icn.ch/SewWorkplace/ WPV_HS_SouthAfrica.pdf (22.11. 2008).
- Sun, H.Özlem; (2002)İş Doyumu üzerine Bir Araştırma, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Banknot Matbaası Genel Müdürlüğü, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Ankara,
- Tınaz, Pınar; (2006)İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing), Beta yayınları, İstanbul,
- Toker, Boran; (2007)Demografik Değişkenlerin İş Tatminine Etkileri - İzmir’deki Beş ve Dört Yıldızlı Otellere Yönelik Bir Uygulama, Doğuş Üniversitesi Dergisi,8-1.
- Vaananen, Maarit Vartia; (2003)Workplaces Bullying-A Study on the Work Environment, Well- Being and Health, University of Helsinki.
- Velipaşalar, Simge; (2008)İstanbul Üniversitesi İşletme fakültesi, http://www.ikademi.com/orgutsel-davranis/1602-motivasyon-kavrami- ve-motivasyon-teorileri.html (28.02.2008)
- Yıldırım, Tülin; ()Türkiye’de Mobbing Davaları, http://www.sendika.o rg/yazi.php?yazi_no=8405 (12.04.2008)
- Zapf, Dieter; (1999)Organizational, Work Group Related and Personal Causes of Mobbing / Bullying at Work, International Journal of Manpower.
- http://ftp.who.int/gb/archive/pdf_files/EB105/eeid4.pdf (14.10.2008)
- http://www.akademikdestek.net/modules.php?name=News&file=print&sid=43 (10.02.2008)
- http://www.gercegecagrimerkezi.org/index.php?option=com_content&task=vie w&id=82&Itemid=30 (16.04.2008)
- http://www.jfo.org.uk/info/comparisons/bullying.htm (22.09.2008)
- http://www.kariyerinfo.com/content.asp?T=57&S=62&I=88&TID=2393 (12.10.2008)
- http://www.lhc.org.uk/members/pubs/factsht/64fact.htm (15.08.2008)
- http://www.ncbi.nlm.nih.gov/-pubmed/17296115 Mobbing: Its Relationships with Organizational Culture and Personal Outcomes (15.08.2008)
- http://www.ozyazilim.com/ozgur/marmara/organizasyon/motivasyon_isguven.h tm (12.03.2008)
- http://www.thefreelibrary.com/Individual+and+organizational+consequences+o f+mobbing+in+the...-a0172010699 Individu-al and Organizational Consequences of Mobbing in the Workplace: Case of Banking Sector inTurkey (a survey) (05.08.2008)
- http://www.turizmgazetesi.com/articles/article.aspx?id=37357 (12.09.2008)
- http://www.anadoluarastirma.com/?p=111 (11.12.2008)
- http://www.istatistikmerkezi.com/yazar,istatistik-merkezi,4.html (11.12.2008)
- http://tr.wikipedia.org/wiki/Varyans_analizi (11.12.2008)
- http://sozluk.sourtimes.org/show.asp?t=nonparametric+post+hoc (11.12.2008)