TÜRKİYE’NİN CARİ İŞLEMLER AÇIKLARININ SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: ZAMANLARARASI DIŞ BÜTÇE KISITININ GÖSTERGELERİ

Yıl 2011, Cilt: 25 , - , 03.07.2012

Sabri Azgün Nurullah Özbey

Öz

Özet: Türkiye Ekonomisi dış ticaret açıklarını finanse etmek için 1989
yılında sermaye hareketleri önündeki kısıtlamaları kaldırmıştır. Bu kapsamda
düşük kur- yüksek faize dayalı bir finansman modeli ile cari işlemler açıklarını
finanse etmektedir. Bu finansman modeli cari işlemler açıklarının giderek
büyümesine yol açmış ve Türkiye ekonomisi 1994 ve 2001 krizlerini yaşamıştır.
Bu çalışmada, cari işlemler açığının Türkiye’nin dış ticaret politikasını tehdit
edip etmediğini belirlemek için zamanlararası bütçe kısıtı teorisi 1992:01–
2009:02 ve 2001:12–2009:02 dönemi için Türkiye’nin cari işlemle açıklarına
uygulanmıştır Elde edilen bulgular özellikle 2001 krizi sonrasında cari işlemler
açığını giderek büyüdüğü yönünde olup, 2001:12–2009:02 dönemi itibariyle
cari işlemler serileri arasındaki uzun dönem ilişkisi bozulmuştur. 1992:01–
2009:02 dönemi için ise zamanlararası bütçe kısıtı tatmin edilmektedir.
Anahtar kelimeler: Cari işlemler açıkları, Zamanlararas ıdış bütçe
kısıtı, Eşbütünleşme
Abstract:Turkish Economy has dereguonatilized capital mobilities to
financing to trade deficits in 1989. In this context, it has financed current
account deficits with a funding model which based low rate-high interest. This
funding model, gradually, has given rise to current account deficits. And,
Turkish Economy has experienced 1994 and 2001 economic crises. The aim of
this study is demostrate if current account deficits has impend foreign trade
policy of Turkey. So, Theory of intertemporal budget constraints is applied to
current account deficits of Turkey for 1992:01-2009:02 and 2001:12-2009:02
periods. Obtained evidence, particullary after 2001 economic crises, has
demostrated that current account deficits has rised continously. And, through
2001:12–2009:02 period, long term relation of current account series are
disappeared.
Keywords: current account deficit, intertemporal foreign budget
constraint, cointegration.

Anahtar Kelimeler

-