HAZCI TÜKETİM DAVRANIŞLARI VE TELEVİZYON PROGRAMLARINI İZLEME EĞİLİMLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2012, Cilt: 26 Sayı: 3-4, 161 - 183, 23.10.2012

Nurhan Papatya Şefika Özdemir

Öz

Bu çalışmanın amacı ve ana konusu, insanın toplumsal baskı
ajanslarıyla her gün değişen yaşam koşullarına ve bireyselleşmesine bağlı artan
hazcı (hedonik) tüketim davranışlarını araştırmak ve anlamaya çalışmaktır.
Özelde baskı ajanslarından en yaygını olan televizyonun tüketici hazcı
eğilimlerini belirleme, fantezi ve düşleri biçimlendirme, dolayısıyla insanı
gerçeklik duygusundan uzaklaştırma yönü ele alınarak, Süleyman Demirel
Üniversitesi öğrencileri üzerinde görgül bir incelemeyi kapsamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tüketim, Hazcı Tüketim, Televizyon

Kaynakça

• Ackerman , F. (1997): The History Of Consumer Society, (ed: Neva R. Goodwin, Frank Ackerman, David Kiron ), Consumer Society, Island Press.
• Akarsu, B. (1998): Mutluluk Ahlakı: Ahlak Öğretileri-I, İnkılap Kitabevi, İstanbul.
• Altunışık, R. ve Çallı, L. (2004) : “Plansız Alışveriş ve Hazcı Tüketim Davranışları Üzerine Bie Araştırma: Satınalma Karar Sürecinde Bilgi Kullanımı” , 3.Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 25-26 Kasım, Eskişehir, s.231-239.
• Arnold, M. J. ve Reynolds K. E.(2003) : “ Hedonic Shopping Motivations”, Journal of Retailing, Vol. 79: 77-95
• Aster, E. V. (2005): İlk Çağ ve Orta Çağ Felsefe Tarihi,(Çev:Vural Okur), İm Yayın Tasarım, Üçüncü Basım, İstanbul.
• Aydoğan,F.(2004) : Medya ve Popüler Kültür Üzerine Yazılar, Mediacat Yayınları, İstanbul.
• Babacan, Muazzez (2001): “ Hedonik Tüketim ve Özel Günler Alışverişine Yansıması”, 6. Pazarlama Kongresi, 28 Haziran-1 Temmuz,Erzurum, s.97-106.
• Babin, B. J., Darden, W. R. ve Griffin, M. (1994): “Work and /or Fun: Measuring Hedonic and Utalitarian Shopping Value” , Journal of Consumer Research,Vol. 20:644-656.
• Baudrillard, J.(1997) : Tüketim Toplumu, (Çev. Hazal Deliçaylı-Ferda Keskin), Ayrıntı Yayınları, Birinci Basım, İstanbul.
• Belk, R. W.,Ger G, Askegaard, S. (2003): “The Fire Of Desire:A Multisited İnquiry into Consumer Passion”, Journal of Consumer Research, Vol. 30: 326-351.
• Bocock, R. (2005) : Tüketim, (Çev: İrem Kutluk), Dost Yayınları 2. Baskı, Ankara.
• Brown, S. (1993): “ Postmodern Marketing? ”, European Journal Of Marketing, Vol. 27: 19-34.
• Bruni, L. ve Stanca, L. (2008) : “Watching alone: Relational goods, television and happiness”, Journal of Economic Behavior & Organization,Vol. 65: 506–528.
• Buğra, A. (2000) : Devlet-Piyasa Karşıtlığının Ötesinde: İhtiyaçlar ve Tüketim Üzerine Yazılar, İletişim Yayınları, İstanbulBozkurt, V. (2005) : Endüstriyel&Post-Endüstriyel Dönüşüm Bilgi, Ekonomi, Kültür, Aktüel Yay., İstanbul.
• Campell, C. (1987): The Romantic Ethic and The Spirit of Modern Consumerism, Blackwell Publishing.
• Cereci, S. (1996) : Televizyonun Sosyolojik Boyutu, Şule Yayınları, İstanbul.
• Chang, E., Burns L. D. ve Francis S.K (2004): “Gender Differencesin The Dimensional Structure of Apparel Shopping Satisfaction Among Korean Consumers: The Role of Hedonik Shopping Value”, Clothing and Textiles Research Journal, Vol. 22 (4): 185-199.
• Çelenk, S.(2005): Televizyon, Temsil, Kültür 90’lı Yıllarda Sosyokültürel İklim ve Televizyon İçerikleri, Ütopya Yayınevi, Ankara.
• Debord, G.(1996) : Gösteri Toplumu, (Çev. A. Ekmekçi ve O. Taşkent), Ayrıntı Yayınları, 2. Basım, İstanbul.
• Douglas, M. ve Isherwood, B.(1999): Tüketim Antropolojisi, (Çev. E. A. Aytekin), Dost Yayınları, Ankara.
• Erkan, H. (2004) : Ekonomi Sosyolojisi, Barış Yayınları Fakülte Kitabevi, 5. Baskı, İzmir.
• Erkan, H. (1997) : Bilgi Toplumu ve Ekonomik Gelişme, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara.
• Featherstone, Mike (1996) : Postmodernizm ve Tüketim Kültürü, (Çev. Mehmet Küçük), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Fırat, F. A. Ve Venkatesh, A. (1995): “Liberatory Postmodernism and The Reenchantment of Consumption”, Journal of Consumer Research,Vol.22: 239-267.
• Fromm, E. (1995): Erdem ve Mutluluk, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, (Çev.Dr.Ayda Yörükan) Üçüncü Baskı, İstanbul.
• Gauntlett, D. ve Hill, A. (1999): TV Living: TV Culture And Everyday Life, Routledge.
• Gegez, E. (2010): Pazarlama Araştırmaları,Beta Yayınları, İstanbul
• Güngör, N.(1999): Popüler Kültür ve İktidar: Popüler Kültür Üzerine Kuramsal İncelemeler, Vadi Yayınları, Ankara.
• Hançerlioğlu, O.(2004): Felsefe Sözlüğü, Remzi Kitabevi, 14. Basım, İstanbul.
• Hirschman, E. C. Ve Holbrook, M. B. (1982): “ Hedonic Consumption: Emerging Concept, Methods and Propositions”, Journal of Marketing, Vol.46: 92-101.
• Hirschman, E. C. (1988) : “The Ideology of Consumption: A Structural- Syntactical Analysis of "Dallas" and "Dynasty". The Journal of Consumer Research, Vol. 15, No. 3 (Dec.) 344-359.
• İslamoğlu, H. A. (2003): Tüketici Davranışları, Beta Yayınları, İstanbul.
• Kavak, B.(2008):Pazarlama Araştırmaları Tasarım ve Analiz,Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara
• Kayış, A.(2005): Güvenilirlik Analizi, Der. Şeref Kalaycı, SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri (404-409), Ankara, Asil Yayın Dağıtım.
• Kotaman, A.(2009): Toplumsallaşma Sürecinde Yerli Diziler, Der. Nesrin Tan Akbulut ve Can Bilgili, Kitle İletişim ve Toplumsalın Üretimi (33-49), Beta Yayınları, Ankara.
• Kurtuluş, K. (2004) : Pazarlama Araştırmaları, Beta Yayınları, 7. Basım, İstanbul.
• McKendrick, N.(2003): The Consumer Revolution Of Eighteenth-Century England, The Consumption Reader, (Edt. David B. Clarke, Marcus A. Dole, Kate M. L. Housiaux, Routledge.
• McCracken, G. (1986) : “Culture and Consumption: A Theoretical Account of the Structure and Movement of the Cultural Meaning of Consumer Goods”, Journal Of Consumer Research, Vol. 13: 71-84.
• Miles, S. (1998) : Consumerism-As A Way Of Life, Sage Publication, London.
• Mutlu, E. (2005) : Globalleşme, Popüler Kültür ve Medya, Ütopya Yayınları, Ankara.
• O’Guinn, T. C.ve Shrum, L. J. (1997) : “The Role of Television in The Construction of Consumer Reality” Journal of Consumer Research, Vol. 23: 278-294.
• O’Shaughnessy, John ve O’Shaughnessy, Nicolas J. (2002): “Marketing, The Consumer Society and Hedonism”, European Journal of Marketing, Vol. 36, No. 5/6,.
• Papatya, N. (2008-2) : “İmgesel Benlikler ve Tükenmişlik Üzerinden Markalaşma: Düşlerle Gerçekleri Arayış Bağlamında Satılık Mutluluklar”, Pazarlama ve İletişim Kültürü Dergisi, Bahar, 25-29.
• Papatya, N. (2010/1): “ Korku Pazarlaması: İronik ve Eleştirel Bir Katkı”, Pazarlama ve İletişim Kültürü Dergisi -Pİ, s:1-17.
• Postman, N. (1994): Televizyon: Öldüren Eğlence Gösteri Çağında Kamusal Söylem, (Çev. Osman Akınhay), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Robins, K. (1999): İmaj; Görmenin Kültür ve Politikası, (Çev.Nurçay Türkoğlu), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Solomon, M. R.(2006) : Consumer Behavior: Buying, Having and Being, Prentice Hall,7th. Ed., USA.
• Tekin, V. N. (2007): Spss Uygulamalı Bilimsel Pazarlama Araştırmaları, Seçkin Yayınları, Ankara.
• Topçuoğlu, N. N. (1996) : Basında Reklam ve Tüketim Olgusu: Türkiye'de Yeni Gazetecilik Yönelimleri, Vadi Yayınları, Ankara.
• Watson, J. (1895): Hedonistic Theories From Aristippos to Spencer, Thoommes Press.
• Zorlu, A.(2006): Modern Tüketimin Tarihinden Tüketim Araştırmalarına Tüketim Sosyolojisi, Glocal Yayınları, Ankara.
• http://www.rtuk.org.tr (15.11.2010) TV İzleme Eğilimleri Araştırması-2 2009.
• http://www.tdk.org.tr/20.11.2010