TÜRKİYE’DE YABANCI DOĞRUDAN YATIRIMLARIN İSTİHDAMA ETKİSİ: ZAMAN SERİSİ ANALİZİ

Yıl 2012, Cilt: 26 Sayı: 3-4, 273 - 285, 07.08.2012

Ali Sandalcılar

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’de yabancı doğrudan yatırımların (YDY)
istihdama etkisi analiz edilmiştir. 1980-2011 dönemi verilerinin kullanıldığı
analizde ADF birim kök testi, PP birim kök testi, Johansen eşbütünleşme testi
ve Granger nedensellik testleri yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, Türkiye’de
YDY girişi ile istihdam arasında anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır. Bir diğer
ifadeyle, “YDY ile istihdam hacmi arasında pozitif ilişki vardır.” hipotezin
geçerliliği Türkiye için doğrulanamamıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Yabancı Doğrudan Yatırım, İstihdam, Nedensellik

Kaynakça

• Agarwal J.P. (1997) “Effect of Foreign Direct Investment on Employment in Home Countries?”, Transnational Corporations, 6(2), ss.1-28.
• Ajaga, E. ve Nunnenkamp, P. (2008), “Inward FDI, Value Added and Employment in US States: A Panel Cointegration Approach”, Kiel Working Papers, 1420, Kiel Institute for the World Economy.
• Aktar, I. ve Öztürk, L. (2009), “Can Unemployment be Cured by Economic Growth and Foreign Direct Investment in Turkey?”, International Research of Finance and Economics, 27, ss.203-211.
• Andersen, P. S. ve Hainaut, P. (1998), “Foreign Direct Investment and Employment in the Industrial Countries”, BIS Working Papers, No. 61.
• Bozkurt H. (2007), Zaman Serileri Analizi, Ekin Kitabevi, Bursa.
• Bülbül, O.G. ve Emirmahmutoğlu, F.(2010), “Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının İstihdam Etkisi: Türk Bankacılık Sektörü Örneği”, Gazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(1), ss.205-238.
• Chang, S.C. (2007), “The Interactions among Foreign Direct Investment, Economic Growth, Degree of Openness and Unemployment in Taiwan”, Applied Economics, 39(13), ss.1647-61.
• Dickey, D.A. ve W.A. Fuller (1981), “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Econometrica, 49(4), ss.1057-1072.
• Dixit, A. (1997), “Investment and Employment Dynamics in the Short Run and the Long Run”, Oxford Economic Paper, 49(1), ss.1-20.
• Driehuis, W. ve Noord, P.J. (1988), “The Effects of Investment Subsidies on Employment”, Economic Modelling, 5(1), ss.32-40.
• DTP (2000), Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları, ÖİKR:532, Ankara.
• Ekinci, A. (2011), “Doğrudan Yabancı Yatırımların Ekonomik Büyüme ve İstihdama Etkisi: Türkiye Uygulaması (1980-2010)”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(2), ss.71-96.
• Granger, C.W.J., (1969), “Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods”, Econometrica, 37(3), ss.424-438.
• Gujarati, D.N. (2004), Basic Econometrics, The MacGraw-Hill Companies.
• Gündoğan N. (2002),“Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve İstihdam Üzerine Etkileri”, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 26, ss.71-83.
• Gürak, H. (2003), “Küreselleşme Nereye Gidiyor?”, Verimlilik Dergisi, 2, ss.1-22.
• Johansen, S. (1988), “Statistical Analysis of Cointegrating Vectors”, Journal of Economic Dynamics and Control, 12, ss.231-254.
• Johansen, S. ve Juselius, K. (1990), “Maximum Likelihood Estimation and Inference on Co-integration-with Applications to the Demand for Money”, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52(2), ss.169-210.
• Kar, M. ve Tatlısöz, F. (2008), “Türkiye'de Doğrudan Yabancı Sermaye Hareketlerini Belirleyen Faktörlerin Ekonometrik Analizi”, KMÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14, ss.436-458.
• Karaca, O. (2003), “Türkiye’de Enflasyon-Büyüme İlişkisi: Zaman Serisi Analizi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 4(2), ss.247-255.
• Karagöz, K. (2007), “Doğrudan Yabancı Yatırımların İstihdama Etkisi: Türkiye Örneği”, 8.Türkiye Ekonometri ve İstatistik Kongresi, 24-25 Mayıs 2007, Malatya.
• Karlsson, S., Lundin, N., Sjöholm, F. ve He, P. (2009), “Foreign Firms and Chinese Employment”, The World Economy, 32(1), ss.178-201.
• Konings, J. (2004), “The Employment of Foreign Direct Investment”, EIB Papers, 9(1), ss.86-108.
• Lipsey, R.E. (2002), Home- and Host-Country Effects of Foreign Direct Investment, Challenges to Globalization: Analyzing the Economics, University of Chicago Press, http://www.nber.org/chapters/c9543.
• Mariotti, S., Mutinelli, M. ve Piscitello L. (2003), “Home Country Employment and Foreign Direct Investment: Evidence from the Italian Case”, Cambridge Journal of Economics, 27, ss.419–431.
• Peker O. ve Göçer, İ. (2010), “Yabancı Doğrudan Yatırımların Türkiye’deki İşsizliğe Etkisi: Sınır Testi Yaklaşımı”, Ege Akademik Bakış, 10(4), ss.1187 – 1194.
• Phillips, P.C.B ve P. Perron (1988), "Testing for a Unit Root in Time Series Regression", Biometrika, 75, ss.335–346.
• Pinn, S.L.S., Ching, K.S. ve Kogid, M. (2011), “Empirical Analysis of Employment and Foreign Direct Investment in Malaysia: An ARDL Bounds Testing Approach to Cointegration”, Advances in Management and Applied Economics, 1(3), ss.77-91.
• Saray, M. O. (2011), “Doğrudan Yabancı Yatırımlar-İstihdam İlişkisi: Türkiye Örneği”, Maliye Dergisi, 161, ss.381-403.
• TUİK (2012), Türkiye İstatistik Kurumu, http:www.tuik.gov.tr
• UNCTAD (2012), World Investment Report, Towards a New Generation of Investment Policies, United Nations Publication, Geneva.
• UNCTADstat (2012), United Nations Conference on Trade and Development, Statistics Database, http://unctadstat.unctad.org/
• Vergil, H. ve Ayaş, N. (2009), “Doğrudan Yabancı Yatırımların İstihdam Üzerine Etkileri: Türkiye Örneği”, İktisat, İşletme Ve Finans Dergisi, 24(275), ss.89-114.
• Zhao, L. (1998), “The Impact of Foreign Direct Investment on Wages and Employment”, Oxford Economic Papers, 50, ss.284-301.