İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinasyon Hizmetlerinin Önleyici İSG Faaliyetleri Üzerinde Etkisi: Sakarya Üniversitesi Örneği

Yıl 2019, Cilt: 33 Sayı: 2, 595 - 612, 29.03.2019

Metin Bayram

Öz

Türkiye’nin ilk
bağımsız İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Kanunu olan 6331 sayılı kanun; çalışanların
eğitimi, bilgilendirilmesi, sağlık gözetimleri, acil durum hazırlıkları, risk
değerlendirmesi, İSG kurulu oluşturulması, İSG profesyonelleri çalıştırılması
vb. önleyici tedbirlerin alınması hususunda işverenleri yükümlü kılmaktadır.
Ayrıca, birden fazla işverenin olduğu yerlerde veya aynı çalışma alanını
paylaşan işyerlerinde İSG konusunda koordinasyon sağlanmasını hükme bağlanmıştır.
Bu çalışmada, 6331 sayılı Kanuna uyum çalışmaları kapsamında Sakarya
Üniversitesi’nde yürütülen İSG planlama ve koordinasyon hizmetlerinin önleyici İSG
faaliyetleri üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Veri toplama yöntemi olarak
anket tekniği kullanılmıştır. Sakarya Üniversitesinde görev yapan 220 akademik
ve idari personelden toplanan veriler; açıklayıcı faktör analizi, doğrulayıcı
faktör analizi ve çıkarımsal istatistiksel analiz yöntemleri kullanılarak
incelenmiştir. Bulgular, İSG planlama ve koordinasyon hizmetlerinden duyulan
memnuniyet ile önleyici İSG faaliyetlerinden duyulan memnuniyet arasında
istatistiksel olarak anlamlı, pozitif doğrusal bir ilişki olduğunu
göstermiştir. Ayrıca, önleyici İSG faaliyetlerinden duyulan memnuniyet
bağlamında idari personel ile akademik personelin birbirinden farklı algıya
sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İş Sağlığı ve Güvenliği, 6331 sayılı Kanun, İSG koordinasyonu, önleyici İSG faaliyetleri

Kaynakça

• Anderson, J. C. ve Gerbing, D. W. (1988) “Structural equation modelling in practice: A review and recommended two-step approach”, Psychological Bulletin, 103(3), ss. 411 423.
• Aulin, R. ve Capone, P. (2010), “The role of health and safety coordinator in Sweden and Italy construction industry”, P. Berret, D. Amaratunga, R. Haigh, K. Keraminiyage, ve C. Pathirage (der.), Host publication title missing, Building a Better World, World Congress 2010, publisher CIB, ss 93 106.
• Bartlett, M. S. (1954) “A note on the multiplying factors for various chi square approximations”, Journal of Royal Statistical Society, 16(Series B), ss. 296 298.
• Bayram, M. ve Üngan, M. C. (2017) “İSG Kanununun iş kazalarında azalma üzerinde etkisi: İmalat firmaları üzerinde bir araştırma”, Uluslararası Politik Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Kongresi, Saraybosna, Bosna Hersek, 19-22 May 2017, ss. 115-126.
• Chin, W. W. (1998), “The partial least squares approach to structural equation modelling”, G. A. Marcoulides Editor (der.), Modern methods for business research, Lawrence Erlbaum Associates, Mahwah, NJ, ss. 295–336.
• Cronbach, L. J. (1951) “Coefficient alpha and the internal structure of tests”, Psychometrika, 16 (3), ss. 297 334.
• European Agency for Safety and Health at Work (2001) Preventing accidents at work, Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, Belgium.
• Fornell, C., ve Cha J. (1994), “Partial least squares”, R. P. Bagozzi (der.), Advanced methods in marketing research, Blackwell Business, Oxford, UK, ss. 52–78.
• Fornell, C., ve Larker, D. F. (1981) “Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error”, Journal of Marketing Research, 18(1), ss. 39 50.
• Grigg, N.S. (1993) “New paradigm for coordination in water industry”, Journal of Water Resources Planning and Management, ASCE, 119(5), ss. 572 587.
• Hair, J. F., Anderson, R. E., Tatham, R. L., ve Black, W. (1998) Multivariate data analysis, 5th ed., Prentice Hall, New Jersey.
• Henseler, J., Dijkstra, T. K., Sarstedt, M., Ringle, C. M., Diamantopoulos, A., Straub, D. W., Calantone, R.C. (2014) “Common beliefs and reality about partial least squares: comments on Rönkkö ve Evermann”, Organizational Research Methods, 17(2), ss. 182 209. doi: 10.1177/1094428114526928
• Hu, L., ve Bentler, P. M. (1998) “Fit indices in covariance structure modelling: sensitivity to underparameterized model misspecification”, Psychological Methods, 3(4), ss. 424 453.
• Jha, K. N. ve Iyer, K. C. (2006) “Critical determinants of project coordination”, International Journal of Project Management, ASCE, 24(4), ss. 314 322.
• Kaiser, H. F. (1974) “An index of factorial simplicity”, Psychometrika, 39, ss. 31 36. doi:10.1007/BF02291575
• Kleinbaum D. G., Kupper L. L., ve Muller K. E. (1988) Applied regression analysis and other multivariate analysis methods, PWS-Kent, Boston (MA).
• Lam, E.L. (1991) “ ‘Hardwiring’ coordination among land use and transportation agencies”, Journal of Urban Planning and Development, ASCE, 117(4), ss. 168 180.
• Leigh, Ann. (2018) What is the Role of a Safety Coordinator in a Company? Work - Chron.com, (28.03.2018 tarihinde http://work.chron.com/role-safety-coordinator-company-10464.html adresinden ulaşılmıştır).
• Lumpkin, G. T., ve Dess, G. G. (2001) “Linking two dimensions of entrepreneurial orientation to firm performance: The moderating role of environment and industry life cycle”, Journal of Business Venturing, 16, ss. 429 451. doi:10.1016/S0883-9026(00)00048-3
• Nunes, I.L. (2017). OSH_in_general. (27/08/2018 tarihinde https://oshwiki.eu/wiki/OSH_in_general adresinden ulaşılmıştır).
• Ringle, C. M., Wende, S., and Becker, J.-M. (2015) SmartPLS 3, Boenningstedt: SmartPLS GmbH, (http:// www.smartpls.de).
• Sakarya Üniversitesi (2015) İş Sağlığı ve İş Güvenliği Koordinatörlüğü Yönergesi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Saram, D.D.D. ve Ahmed, S.M. (2001) “Construction coordination activities: what is important and what consumes time?”, Journal of Management in Engineering, ASCE, 17(4), ss. 202 213.
• Tabachnick, B.G. ve Fidell, L.S. (2013) Using Multivariate Statistics, sixth ed., Pearson, Boston.