BELÂGAT’TA ER-RUMMÂNÎ / ar-Rummani on Eloquence (Balaga)

Yıl 2003, Sayı: 19, - , 30.06.2003

İsmail Demir (çev.) Mustafa Kaya (çev.)

Öz

ÖZET
Bu çalışma, yazar László Tüske’nin ar-Rummanî on Eloquence (Balâga) adlı makalesinin çevirisidir. Tüske bu makalede, Mu‘tezilî bir gramerci olarak tanınan Ebu’l-Hasen ‘Alî b. ‘Îsâ er-Rummânî (öl. 384/994)’nin belâgata ait özgün fikirlerini ve bu bilime katkılarını, en-Nuket fî İ‘câzi’l-Kur’ân adlı eserini göz önünde bulundurarak inceler. O, er-Rummânî’nin savunmacı belâgatından bahsederken karşılaştırmalara gider ve Aristoteles’in Rhetoric’inin içeriğiyle er-Rummânî’nin belâgat ögeleri arasındaki benzerliğe dikkat çeker. Neticede, er-Rummânî’nin belâgat anlayışının, Avrupaî gelenekten
bilinen belâgata ait eserlerden etkilense de, farklı ve özgün oldugğnu ve örneğin Fahruddîn er-Râzî, es-Sekkâkî, İbn Sinân el-Hafâcî, ‘Abdulkahir el-Curcânî gibi daha sonraki müelliflerce devam ettirildiğini ifade eder.
Anahtar Kelimeler: er-Rummânî, en-Nuket, Belâgat, İ‘câz, es-Sekkâkî, ‘Abdulkahir el-Curcânî.

ABSTRACT

This study is translation of author László Tüske’s article titled ar-Rummani on Eloquence (Balâga). In this article, Tüske examines the original ideas referring to eloquence and contribution to this science of Abu’l-Hasan ‘Ali b. ‘Isa ar-Rummani (d. 384/994) became known as Mu‘tazilite grammarian, by considering his work titled an-Nukat fi I‘jaz al-Qur’an. He makes comparisons while talking about ar-Rummani’s apologetic balaga and calls attention to the
resemblance between contents of Aristotle’s Rhetoric and ar-
Rummani’s balaga elements. However, although his understanding of balaga was affected by the rhetorical works known from European tradition, it was different and original and was carried on by subsequent authors, e.g., Fakhraddin ar-Razi, as-Sakkaki, Ibn Sinan al-Khafaji, ‘Abdalqahir al-Jurjani.
Key Words: ar-Rummani, an-Nukat, Balaga, I‘jaz, as-Sakkaki,
‘Abdalqahir al-Jurjani.

Anahtar Kelimeler

-