SAĞLIK İLETİŞİMİNDE DİJİTAL MEDYA KULLANIMININ ÇOCUK SAĞLIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: SOSYAL MEDYA VE ÇEVRİMİÇİ OYUNLAR ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2017, Sayı: 14, 173 - 186, 12.12.2017

Zeynep Demircioğlu Adem Yılmaz

Öz

teknolojilerini
de etkilemiştir. İnternet teknolojisinin medyaya eklemlenmesiyle beraber yeni
bir kültürel yapı ile bireyler tanışmıştır. Dijital kültür olarak şekillenen bu
kültürel ortamda iletişim de dijitalleşmiş ve hayatımızın her alanına etki
etmeye başlamıştır. Gündelik hayatta yapılacak her iş artık internetle entegre
olmaya başlamış ve bireyler tek bir tuşla istediklerini yapabilir duruma
gelmişlerdir. Aynı zamanda, kişilerarası iletişim de farklılıklar olmuş ve
geleneksel yapıdan uzaklaşarak, dijital iletişimin olanaklarından çokça
yararlanılmaya başlanmıştır. İnsanlar, yakın çevrelerini aşıp çok uzaktaki
kişilerle iletişime geçmiş ve dünya adeta bir iletişim çağına dönüşmüştür.

Gelişmiş
ve gelişmekte olan ülkelerde çocuklar, en çok bilgisayar başında zaman
geçirmekte ve bilgisayar en yakın arkadaşları olmaktadır. Dijital medya
kullanımında yaygın olarak katılımın gözlendiği en önemli mecraların başında
sosyal paylaşım siteleri gelmektedir. Bunun yanı sıra çocukların internetten
çevrimiçi oyun oynama edimlerinin de çok fazla olduğu bilinmektedir. İnternete
erişimin kolay olmaya başlaması hem dijital uçurum anlamında yararlar sağlarken
hem de internet teknolojisinin yanlış kullanan bireyler özellikle de çocuklar
üzerinde oldukça olumsuz etkilerini de beraberinde getirmektedir. Çocuklar
sosyal medyada gezinirken farkında olmadan çok zararlı içeriklere maruz kalıp,
bazen de pedofili olan kişilerin ağına düşmektedirler. Çevrimiçi olarak
oynadıkları oyunlar tarafından şiddet içerikli direktifleri yerine getirmek
için fiziksel olarak kendilerine zarar verirlerken, bazen de hayatlarına son
vermektedirler. İnternette paylaştığı bir içerikten dolayı ilerleyen yıllarda
zor duruma düşüp, bir dijital suçlu haline gelebilir. Bu tehlikelerin farkında
olmayan çocukların dijital medya kullanımı sonrasında yaşadıkları sağlık
problemleri gittikçe artmaya başlamış ve tedbir alınması gereken en önemli
konulardan biri haline gelmiştir.

Çocukların
psikolojik, fiziksel, sosyal ve bilişsel sağlıklarının korunması için ebeveynlerinin
hem de çocuklarının iyi bir medya okuryazarı ve dijital okuryazar olmaları için
gerekli eğitimlerin az olduğu görülmektedir. 
Bu çalışma bağlamında, dijital iletişim kullanımının çocuk sağlığı
üzerinden etkileri araştırılmaya çalışılmıştır. İnternet kullanımının, çok
küçük yaşlarda başlamasının ve çocukların sosyal paylaşım siteleri ve çevrimiçi
oyunlara katılımı üzerine incelemelerde bulunulmuş, dünya ve ülkemizden
örneklerle bu kullanımların çocuk sağlığı üzerinde oldukça zararlı etkileri
olduğu ve bunların neler olduğu anlatılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

sağlık iletişimi, dijital medya, çocuk

Kaynakça

• Cho, J., Zunıga,H., Rojas, H., Shah, D.,(2003).“Beyond Access: The Dıgıtal Dıvıde And Internet Uses And Gratıfıcatıons”, IT&Socıety, Volume 1, Issue 4, Sprıng 2003, Pp. 46-72. Fromme, J., (2012). “Computer Games and New Media Cultures A Handbook of Digital Games Studies” Springer Dordrecht Heidelberg New York London. Goodman, M., (2016)., “Geleceğin Suçları Dijital Dünyanın Karanlık Yüzü”, çev: Yavuz Türk, İstanbul: Timaş yayınları. Haase, A.,Young, A.,(2010).“Uses and Gratifications of Social Media: A Comparison of Facebook and Instant Messaging”, Bulletin of Science, Technology & Society 30(5) 350 –361, SAGE Publications. Hülür, B. A., (2016).“Sağlık İletişimi, Medya Ve Etik: Bir Sağlık Haberinin Analizi”, Cbü Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:14, Sayı:1, Mart 2016.