MODERN KİMLİKTE ÖZNENİN ÖLÜMÜ

Yıl 2004, Sayı: 10, - , 03.12.2010

Hüseyin Aydoğdu

Öz

ÖZET
Modernitenin temel sorunlarından biri de "özne" ve "kimlik"
sorunudur. Bu sorun sadece modernitenin değil, insanlık tarihi boyunca
süregelen en temel sorunlardan biri olmuştur. Ancak bu sorun çağımızdaki
kadar da karmaşık, parçalanmış, bunalımlı ve belirlenmişliğin içinde
belirsiz bir hal yaşamamıştı. Kimlik sorununun birçok boyutu olmasına
rağmen temelde bir özne, bilinç ve paradigma sorunudur. Modernitede özne
ve kimlik, Aydınlanma ve onun hakim felsefesi tarafından şekillendiği için,
her ikisi de bu felsefenin bilinç ve paradigması tarafından kurgulanmıştır.
Fakat kurgulanmış olan bu kimlik hiçbir şekilde tarihsel-sosyal şartların
öznesi değil, her açıdan modernitenin kendi değerlerinin öznesi ve
kimliğidir. Bu bağlamda yeniden şekillenmiş olan bu kimlik içerisinde ölen
özne de tarihsel-sosyal şartların öznesi değil, öncelikle modernitenin kendi
öznesidir. Ancak bu ölüm, tarihsel-sosyal öznenin varoluş deneyimlerini
sarsıp parçaladığından onu birçok bunalımların ve belirsizliğin içine
itmiştir. Modern öznenin yaşamış olduğu bu duruma postmodernizm bir
tepki olarak ortaya çıkmasına rağmen o da temelde modernizm içerisinde
doğup gelişen bir eleştiri, adeta onun bir sürüp gitmesi olacağından özne ve
kimliğin yaşamış olduğu durumlarından onları kurtaramamıştır.
Anahtar Sözcükler: Özne, kimlik, Aydınlanma, modernizm ve
postmodernizm.

ABSTRACT
The Death Of Tlte Subject In Modern Identity
One of the major problems of modernity is the problem of subject
and identity. It is not only a poblem of modernity, but also an important
poblem which has been existing throughout the history. But, it has never
been so complex, divided, depressed and indefinite in definiteness as today.
However the problem of identity has various aspects, it is, in essence, a
problem of subject, consious (perception) and paradigm. In modernity, as
subject and identity were formed by "Enlightenment" and its philosophy,
they were both theorised by the conscious (perception) and paradigm of this
philosophy. This theorised theory is in no way used as subject of the
historical-social conditions, an the contrary, it is the subject arid identity of
the values of modernity. In this context, the wha died in this reformed
identity is not a subject of the hictorical-social conditions but primarily of
modernity. But, as this death weakens and breaks the existence experiences
of the historical-social subject, it has led it to depression and indefmiteness.
Although potmodcrnism appeared as a reaction to this condition of the
modern subject. since it has been already a criticism which has developed
within modernism, it could rescue neither the subject nor the identity from
the conditions which they are in.
Key Words: Subject, identity, Enlightenment, modernism and postmodernism

Anahtar Kelimeler

-