ÖĞRETMEN ADAYLARININ BİLİŞÖTESİ FARKINDALIKLARINA İLİŞKİN BİR ÇALIŞMA / A STUDY ON THE METACOGNITIVE AWARENESS OF PROSPECTIVE TEACHERS

Yıl 2012, Sayı: 25, - , 26.04.2013

Fatma Alkan Emine Erdem

Öz

Bu çalışma, öğrenim görülen program türü ve bilişötesi

farkındalıkların temel ve alt boyutları temel alınarak öğretmen adayı

öğrencilerin bilişötesi farkındalıklarının ne düzeyde olduğunu belirlemek

amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Hacettepe Üniversitesi,

Eğitim Fakültesi OFMA bölümünde öğrenim gören Biyoloji, Fizik, Kimya ve

Matematik öğretmenliğinden 316 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Bu

araştırma tarama modeli kullanılarak yürütülmüştür. Araştırmada veri

toplama aracı olarak Schraw ve Dennison (1994) tarafından geliştirilen ve

Akın, Abacı ve Çetin (2007) tarafından Türkçe formunun geçerlik ve

güvenirlik çalışması yapılan “Bilişötesi Farkındalık Envanteri” (α=.95)

kullanılmıştır. Çalışma grubunda yer alan öğretmen adaylarının öğrenim

görülen program türüne göre bilişin bilgisi ve bilişin düzenlenmesi temel

boyutlarındaki düzeyleri arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı

olmadığı tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının açıklayıcı bilgi, prosedürel

bilgi, durumsal bilgi, planlama, izleme, değerlendirme, hata ayıklama ve

bilgi yönetme alt boyutlarında yüksek düzeyde bilişötesi farkındalığa sahip

oldukları bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: Biliş, bilişötesi, bilişötesi farkındalık, öğretmen

adayları.

This study which is based on program types, metacognitive awareness

and its subdimensions was conducted to determine level of prospective

teachers’ metacognitive awareness. The study group of the study comprises

of the 316 prospective teachers from the departments of Education of

Biology, Physics, Chemistry and Mathematics in Hacettepe University,

Faculty of Education. In this study survey method was used. As a tool of data

gathering, in the study, “Metacognitive Awareness Inventory” (α=.95),

which is developed by Schraw and Dennison (1994) and the validity and

reliability study of the Turkish form of which is done by Akin, Abaci, and

Cetin (2007), is used. The difference between program types is not

statistically significant in terms of knowledge and regulation of congnition. It

was determined that prospective teachers have high-level metacognitive

awareness in the subdimensions of declarative knowledge, procedural

knowledge, conditional knowledge, planning, monitoring, evaluation,

debugging and information management.

Keywords: Cognition, metacognition, metacognitive awareness,

prospective teachers.

Anahtar Kelimeler

-