YABANCI DİL ÖĞRETİMİNDE ÇEVİRİNİN ARAÇ OLARAK KULLANIMI / To Use the Translation as An Instrument of Foreign Language Teaching

Yıl 2013, Sayı: 26, 35 - 50, 03.11.2013

Yavuz Kızılçim

Öz

Günümüzde çeviri çalışmalarının yabancı dil öğretimine katkısı göz

önünde bulundurulduğunda karşımıza iki ayrı niteliği çıkmaktadır: Bunlardan

birincisi çevirinin olağan işlem sürecini gösteren amaç-çeviri ve ikincisi çevirinin

yabancı dil öğretiminde etkin bir araç olarak kullanılması; yani, araç-çeviridir.

Sözgelimi sınıf içi uygulamalarda hazır bir çeviri kalıbı (Semaver) üzerinden

çevirinin temel yöntemleri öğretilebilir(mi): Doğru sözcük seçimi, bu sözcüklerin

kaynak/hedef dilde eşdeğerlerinin bulunması, sözlük kullanımının bilinmesi vb.

Çünkü çeviri becerisi kazanmak bir dili öğrenmenin ve bağlamı doğru

yorumlamanın en etkili yollarından biridir. Bu nedenle çevirinin

öğretilebilir/öğrenilebilir bir bilişsel etkinleştirme olduğu bugün iyice

anlaşılmıştır: Öğrenen, çeviri yoluyla önceden öğrendiklerini, sonradan

öğrendiklerinin üzerine ekleyerek, yanlış bilgilerini ayıklayıp onların yerine

doğrularını koyarak bir dildeki becerilerini sınama ve yükseltme olanağını

yakalar. Üniversitelerimizin Batı Dilleri/Yabancı Diller Bölümlerinde çeviri dersi

genelde yabancı dil öğretiminde bir araç olarak kullanılmaktadır; yani, yabancı

dil öğretiminin ayrılmaz bir bileşenidir. Özetle, bu çalışmada seçili bir metinden

yola çıkarak her tümcenin olanaklar ölçüsünde farklı bir mantıkla çevrilebilirliği gösterilerek yabancı dil öğretiminde çeviri yoluyla kazanılan edinimler üzerinde

durulacaktır.

Anahtar Kelimeler; Yabancı Dil, öğretim süreci, etkinleştirme, amaç-araç

çeviri, çeviri stratejileri, üst bilişsellik, çeviri sorunları

In this work we commented on all that we knew in the field of translation.

Especially in the activities of class what is important is to comment on the context

in a total way. We think that teaching must know the rules of grammar, the

species of texts, and sequences of language. Because translation is an effective

means to learn a language. In this direction by using the cognitive activation and

the mind reading we can use at the same time the language and its

representation. Teaching has to inform about the strategies of translations. We

have to teach the choice to find suitable words. We have to give well chosen and

learning examples must be motivated. He must know a vocabulary and has to use

a good dictionary. By making it, he can arrive in a good capacity to comment and

a good linguistic performance. Translation, with its performance and perception,

is one of the cognitive activities of human mind. The aim of this study is to help

students in translation classes by indicating the cognitive aspect of translation,

and thus, to help students by teaching how to make correct translations. Use the

translation as an instrument of foreign language teaching and as a cognitive

activity, normally, involves some pragmatic component that are related to human

cognition. Our duty is to make comprehensible texts of source language with

target language in distinctively cultural and language system. In this scale, we

wont to sign the equivalent from meaning syntax, grammar, language, linguistic

components in translation of ‘Semaver’ and the reflexions in target language.

Keywords: Translation, foreign language teaching, cognitive activation,

cognition, translation strategies, translation classes, problems in translation

Anahtar Kelimeler

-