SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİ İLE ÖĞRETMEN ADAYLARININ BRANŞLARINA YÖNELİK MESLEKİ TUTUMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2017, Sayı: 35, 156 - 174, 31.12.2017

Aylin Doğan Nihal Baloğlu Uğurlu

Öz

Bu
araştırmanın amacı, Sosyal Bilgiler öğretmenleri ile öğretmen adaylarının
branşlarına yönelik mesleki tutum düzeylerinin tespiti ve karşılaştırılmasıdır.
Araştırma, 2016-2017 eğitim-öğretim yılının Bahar döneminde Niğde iline bağlı
devlet ve özel okullarında görev yapan Sosyal Bilgiler öğretmenleri ve Aksaray Üniversitesi, Adnan
Menderes Üniversitesi ve Bartın Üniversitesi’nin Eğitim Fakültelerinde öğrenim
gören her sınıf düzeyindeki öğretmen adayları ile birlikte yürütülmüştür.
Araştırmada tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır.
Çalışma grubuna, araştırmacılar tarafından geliştirilen Sosyal Bilgiler
Branşına Yönelik Mesleki Tutum ölçeği uygulanmıştır. Elde edilen verilerin
çözümlenmesinde, SPSS 24.0 istatistik programı kullanılmıştır. Bu araştırmanın
bulgularına dayalı olarak edinilen en önemli sonuç, Sosyal Bilgiler öğretmen ve
öğretmen adaylarının branşlarına yönelik mesleki tutum düzeylerinin
istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermeyecek düzeyde birbirine yakın
olmasıdır. 

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, mesleki tutum, Sosyal Bilgiler öğretmeni

Kaynakça

• Akar, E. (2007). İlköğretim Sosyal Bilgiler öğretmenliği son sınıf öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine verdikleri değer ve mesleki yeterlilikleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
• Akbaş, O. (2009). İlköğretim Okullarında Görevli Branş Öğretmenlerinin Değer Öğretimi Yaparken Kullandıkları Etkinlikler: 2004 ve 2007 Yıllarına İlişkin Bir Karşılaştırma, Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(2), 403-414.
• Akdağ, H., Oğuz, R., Subaşı, Y., Tatar, O. (2014). Ortaokul Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarının Güncel Olaylar Bağlamında Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi, Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2, 49-65.
• Altunkeser, F., Ünal, E. (2015). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından Yordanması, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 1-15.
• Arın, D. ve Deveci, H. (2008). Sosyal Bilgiler Dersinde Güncel Olayların Kullanımının Öğrenci Başarısına ve Hatırda Tutma Düzeyine Etkisi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(26), 170-185.
• Arslan, A. (2013). Türkçe Öğretmenleri ile Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarına İlişkin Karşılaştırmalı Bir Çalışma, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 36, 71-80.
• Aslan, E. (2016). Geçmişten Günümüze Sosyal Bilgiler. (edt. Dilek, D.), Sosyal Bilgiler Eğitimi (sf. 3-48) (Gözden geçirilmiş 2. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Aydın, R., Sağlam, G. (2012). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi (Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Örneği), Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 257-294.
• Balcı, N. (2008). İlköğretim 6. sınıf Sosyal Bilgiler dersinde değer eğitiminin etkililiği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Baysal, N. (2013). Ortaokul Sosyal Bilgiler dersinde değerler eğitimi uygulamalarının öğretmenler yönüyle değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Niğde.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. (Gözden geçirilmiş 11. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Can Aran, Ö., Demirel, Ö. (2013). Dördüncü ve Beşinci Sınıf Öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Dersinde Değerler Eğitimi Uygulamalarına İlişkin Görüşleri, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(46), 151-168.
• Çelikkaya, T., Filoğlu, S. (2014). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Değere ve Değer Eğitimine İlişkin Görüşleri, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(4), 1541-1556.
• Çelikten, M., Şanal, M. ve Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik Mesleği ve Özellikleri, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 207-237.
• Dağ, E. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile öğretmenlik mesleğini tercih etmelerinde etkili olan faktörler arasındaki ilişki: (İzmir ili örneği), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Dönmez, C., Uslu S. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(1), 42-63.
• Ekici, G. (2008). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Meslek Bilgisi Derslerine Yönelik Tutumları ile Öğrenme Biçimlerinin Değerlendirilmesi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 111-132.
• Ersoy, A. F. (2016). Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitimi Dersine İlişkin Sosyal Bilgiler Öğretmenleri ve Öğrencilerinin Algısı, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (3), 67-83.
• Gedik, H. (2010). Güncel Olayların İlköğretim Sosyal Bilgiler Derslerinde Kullanımı ve Öğrenci Görüşleri, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 97-118. Gökçe, F. (2014). Hak, Özgürlük ve Sorumluluk Parametrelerinde Demokrasi Değerleri, Eğitim ve Bilim, 39 (173), 129-139.
• Gürkan, B. (2009). Sosyal Bilgiler eğitiminde güncel olaylar: ilköğretim dördüncü ve beşinci sınıf öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler eğitiminde güncel olayları ele alış biçimlerinin değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Kalaycı, Ş. (2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Faktör Analizi (Gözden geçirilmiş 2. baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Karademir, E., Tezel, Ö. (2011). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum ve Endişelerinin İncelenmesi, E- Journal of New World Sciences Academy, 6(3), 2006-2018.
• Karahan, H. (2005). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan Coğrafya öğretmenlerinin diğer öğretmenlerle öğretmenlik tutumları açısından incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Karakaş Türker, N., Turanlı, N. (2008). Matematik Eğitimi Derslerine Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirilmesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28,(3),17-29.
• Karasar, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi (Gözden geçirilmiş 9. basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karatekin, K. , Merey, Z., Keçe M. (2015). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları, YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 70-96.
• Kılıç, D., Bektaş, F.(2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (18), 15-25.
• Kurtdede Fidan, N. (2013). Sosyal Bilgiler Dersinde Değerler Eğitimi: Nitel Bir Araştırma, International Journal of Social Science, 6(3), 361-388.
• Küçük, D. P. (2012). Müzik Öğretmenlerinin Müzik Öğretmenliği Mesleğine Yönelik Tutumları, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 151-161.
• Meydan, H. (2014). Okulda Değerler Eğitiminin Yeri ve Değerler Eğitimi Yaklaşımları Üzerine Bir Değerlendirme, Bülent Ecevit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1), 93-108.
• Nalçacı, A., Sökmen, Y. (2016). Öğretmen Adaylarının Mesleği Tercih Nedenleri ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 717-727.
• NCSS (1988). Social Studies for Early Childhoodand Elementary School Children Preparing for The 21st Century, <http://socialstudies.org/positions/elementary> (2017, Haziran 20).
• Ömür Y. E., Nartgün, Ş. S. (2013). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları ile Güdülenme Düzeyleri Arasındaki İlişki, Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 2(2), 41-55.
• Özder, H., Konedralı, G., Perkan Zeki, C. (2010). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16, (2), 253-275.
• Özel, A. (2006). Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesinde Öğrenim Gören Öğrencilerin Sosyo- Ekonomik ve Kültürel Yapısı, Dumlupınar Ünv. Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 16, 317-336.
• Özsarı, İ. (2008).Eğitim Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin KPSS Merkezi Sınavı Odaklı Gelecek Kaygıları ve Mesleki Beklentileri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Öztürk, C. (2012). Sosyal Bilgiler Öğretimi Demokrasi ve Vatandaşlık Eğitimi (Gözden geçirilmiş 3. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Recepoğlu, E. (2013). Öğretmen Adaylarının Yaşam Doyumları ile Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (1), 311-326.
• Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen Yeterlikleri ve Mesleki Gelişim, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 58, 40-45.
• Sözer, E. (2009). Sosyal Bilgiler Programının Amaçları, İlkeleri Ve Temel Özellikleri, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi.
• Şahin Koyuncu, M. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin öz güvenleri ve mesleki tutumlarının incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
• Şahin, A. (2011). Öğretmen Algılarına Göre Etkili Öğretmen Davranışları, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 239-259.
• Tataroğlu, B., Özgen, K., Alkan, H. (2011, Nisan). Matematik öğretmen adaylarının öğretmenliği tercih nedenleri ve beklentileri, 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri, Antalya.
• Yaşar Ekici, F. (2014). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi (İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Örneği), Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(35), 658-665.
• Yaşar, Ş., Çengelci, T. (2012). Sosyal Bilgiler Dersinde Değerler Eğitimine İlişkin Bir Durum Çalışması, Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 3,(9), 1-23.
• Yılmaz, S. (2013). Sosyal Bilgiler Dersinde Kazandırılması Amaçlanan Değerlere İlişkin Öğretmen Adayı Görüşleri, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 645-680.
• Yılmaz, İ. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur.
• Yiğit, M. F., Tarman, B. (2013). Değerler Eğitiminin İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarındaki Yeri ve Önemi, Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 4(2), 79-102.